"Ki kote ou soti?"

"Houston, Texas."

"O, Bondye mwen. Mwen regrèt anpil. Kòman fanmi w ye?”

"Bon. Tout byen ki fini byen."

Kòm yon natif natal Houston ki te rele Houston lakay tout (kout) lavi mwen, mwen te viv atravè Allison, Rita, Katrina, Ike, e kounye a, Harvey. Soti nan kay nou sou bò lwès Houston, nou pa abitye ak inondasyon. Anjeneral, katye nou an inondasyon yon fwa pa ane pou apeprè yon jou, pi fò nan tan li rive nan sezon prentan an.

Picture1.jpg
Yon vwazen lantèman fè kanno pandan Jounen taks la inondasyon deyò kay nou an nan dat 18 avril 2016.

E poutan, pèsonn pa t prevwa siklòn Harvey te frape menm jan ak li. Anpil nan devastasyon Harvey kite nan Texas te mwens konsènan siklòn aktyèl la, ak plis sou lapli toransyèl ki te vini ak li. Tanpèt ralanti sa a te rete sou Houston pandan plizyè jou, li te lage yon gwo kantite dlo pandan yon peryòd tan ki pwolonje. Lapli ki te lakòz yo te inonde katriyèm pi gwo vil Etazini ak eta vwazen yo ak yon total de 33 billions galon dlo.1 Evantyèlman, majorite nan dlo sa yo te jwenn wout yo tounen kote yo te soti, lanmè a.2 Sepandan, yo te pote avèk yo gwo kantite polyan, tankou pwodui chimik ki soti nan raffinerie ki inonde, bakteri toksik, ak debri ki rete nan lari yo.3

Picture2.jpg

Dapre Sèvis Meteyo Nasyonal la, bò vil mwen an te resevwa ant 30 a 40 pous lapli. 10

Marekaj bò lanmè Gòlf yo te toujou premye liy defans nou kont tanpèt ki anpeche yo, men nou mete yo, ak tèt nou, an risk lè nou pa rive pwoteje yo.4 Pa egzanp, nou ka pa reyisi defann marekaj bò lanmè sa yo, epi olye nou kite yo demoli nan yon efò pou fè plas pou etablisman ki ka sanble pi pwofitab pase kite marekaj yo la pou pwoteje kont kèk tanpèt nan lavni. Menm jan an tou, marekaj bò lanmè ki an sante yo filtre tou dlo k ap koule soti nan tè a, pou minimize domaj nan lanmè a.

Piki ekran 2017-12-15 nan 9.48.06 AM.png
Dlo en ap koule tankou dlo nan Gòlf Meksik la. 11

Sistèm defans kotyè a kapab andomaje pa lòt faktè anviwònman ki domaje, tankou lapli dlo dous nan siklòn Harvey. Dlo lapli koule soti nan plèn inondasyon Houston yo nan Gòlf Meksik la, menm jan ak de tyè nan dlo dous Etazini.5 Menm kounye a, dlo dous Harvey lage a poko melanje konplètman ak dlo sale Gòlf la.6 Erezman, malgre valè salinite ki ba yo dokimante nan Gòlf la kòm konsekans "bouch dlo dous" sa a, pa te gen okenn dokiman ki te gen yon seri mas-mouri nan resif koray, sitou grasa direksyon dlo sa yo te koule lwen ekosistèm sa yo. Te gen ti dokiman sou ki nouvo toksin yo ka jwenn nan zòn ki toupre rivaj ak marekaj, kite dèyè pandan dlo inondasyon yo te vide desann nan Gòlf la.

harvey_tmo_2017243.jpg
Sediman ki soti nan siklòn Harvey.12

An jeneral, Houston te fè eksperyans gwo inondasyon sa yo paske vil la te bati sou yon plèn inondasyon plat. Apre yon tan, ibanizasyon elaji ak mank de kòd dekoupaj an zòn ogmante plis risk pou nou gen inondasyon kòm wout pave beton ranplase savann ak ti konsiderasyon nan konsekans yo nan etajman iben san kontwòl.7 Pa egzanp, ki sitiye jis kilomèt lwen tou de Addicks ak Barker Reservoirs, katye nou an te rankontre inondasyon pwolonje sa yo paske nivo dlo yo te rete kowonpi. Pou asire ke anba lavil Houston pa t 'inondasyon, ofisyèl yo fè espre te chwazi lage pòtay yo kontwole rezèvwa yo, ki te mennen nan inondasyon nan kay ki te deja pa te espere inondasyon nan West Houston.8 Materyèl Hardscape tankou asfalt ak beton yo gen tandans koule dlo olye ke absòbe li, kidonk dlo a rasanble nan lari epi pita jwenn wout yo nan Gòlf Meksik la.

IMG_8109 2.JPG
(Jou 4) Kamyon yon vwazen, youn nan jiska yon milyon ki te inonde nan vil la. 13

Pandan se tan, nou te pase plis pase yon semèn abandone lakay nou. Gad Kòt la ak bato volontè yo ta souvan monte epi mande si nou bezwen sekou oswa pwovizyon pandan nou rete anndan an. Lòt vwazen yo te soti nan gazon devan yo epi yo te pann twal blan nan pye bwa yo kòm yon siyal yo ta renmen yo sekou. Lè dlo yo bese nan dizyèm jou evènman inondasyon sa a 1,000 ane9 epi nou te finalman kapab mache deyò san yo pa mache nan dlo, domaj la te etone. fetidite dlo egou anvan tout koreksyon te toupatou ak debri te gaye pave a. Pwason ki mouri yo te kouche nan lari beton yo ak machin abandone yo te liy sou wout yo.

IMG_8134.JPG
(Jou 5) Nou te itilize yon baton pou nou make ki wo dlo yo t ap monte.

Jou apre nou te libere pou n andeyò, mwen ak fanmi m te pwograme pou nou vole Minnesota pou Semèn Nouvo Elèv nan Carleton College. Kòm nou te monte plizyè milye pye nan syèl la, mwen pa t 'kapab ede men panse ki jan nou te youn nan moun ki gen chans. Kay nou te sèk e lavi nou pa te mete an danje. Sepandan, mwen pa konnen ki jan chans nou pral genyen pwochen fwa ofisyèl vil yo deside ke li pi fasil pou inonde katye nou an pase aji pou rebati defans nou yo.

Youn nan bagay ki te kole ak mwen se lè papa m ki gen swasant ane te di m: “Ebyen, mwen byen kontan mwen p ap janm wè anyen konsa ankò nan lavi m.”

Sa mwen te reponn, "Mwen pa konnen sou sa, papa."

"Ou panse sa?"

"Mwen konnen sa."

IMG_8140.JPG
(Jou 6) Mwen menm ak papa m te mache nan dlo pou n rive nan yon estasyon gaz nan kwen lari a. Nou te mande yon bato pou tounen lakay mwen epi mwen te kaptire bèl vizyon sa a devastatè.

Andrew Farias se yon manm klas 2021 nan Carleton College, ki fèk fè yon estaj nan Washington, DC.


1https://www.washingtonpost.com/news/capital-weather-gang/wp/2017/08/30/harvey-has-unloaded-24-5-trillion-gallons-of-water-on-texas-and-louisiana/?utm_term=.7513293a929b
2https://www.popsci.com/where-does-flood-water-go#page-5
3http://www.galvbay.org/news/how-has-harvey-impacted-water-quality/
4https://oceanfdn.org/blog/coastal-ecosystems-are-our-first-line-defense-against-hurricanes
5https://www.dallasnews.com/news/harvey/2017/09/07/hurricane-harveys-floodwaters-harm-coral-reefs-gulf-mexico
6http://stormwater.wef.org/2017/12/gulf-mexico-researchers-examine-effects-hurricane-harvey-floodwaters/
7https://qz.com/1064364/hurricane-harvey-houstons-flooding-made-worse-by-unchecked-urban-development-and-wetland-destruction/
8https://www.houstoniamag.com/articles/2017/10/16/barker-addicks-reservoirs-release-west-houston-memorial-energy-corridor-hurricane-harvey
9https://www.washingtonpost.com/news/capital-weather-gang/wp/2017/08/31/harvey-is-a-1000-year-flood-event-unprecedented-in-scale/?utm_term=.d3639e421c3a#comments
10 https://weather.com/storms/hurricane/news/tropical-storm-harvey-forecast-texas-louisiana-arkansas
11 https://www.theguardian.com/us-news/2017/aug/29/houston-area-impacted-hurricane-harvey-visual-guide
12 https://earthobservatory.nasa.gov/NaturalHazards/view.php?id=90866