Oku ịkpọte n'ime mmiri Alaska

Ndị na-ede akwụkwọ: Jeremy T. Mathis, Ph.D., Oceanographer, NOAA Pacific Marine Environmental Laboratory, Seattle na Steve Colt, Ph.D., Prọfesọ nke Economics, University of Alaska Anchorage

Edere akwụkwọ akụkọ a site na ọmụmụ e bipụtara na Julaị 29 na akwụkwọ akụkọ sayensị, Progress in Oceanography. Ọ pụtara na mbụ na Alaska Daily Dispatch.

Nnyocha ọhụrụ na-egosi, na nke mbụ, na acidification nke oké osimiri na-ebute mgbanwe na mmiri dị mkpa maka ịkụ azụ ahịa nke Alaska na ụzọ ndụ ndụ omenala.

Dị ka otu n'ime ihe ịma aka nke ụwa anyị na-aghọtachaghị, oke acidification nke oké osimiri na-apụta n'ihi na oké osimiri na-enweta ụbara carbon dioxide site na ikuku. Ọnụ ọgụgụ CO₂ dị elu ugbu a karịa n'oge ọ bụla n'ime afọ 800,000 gara aga, ọnụ ọgụgụ mmụba ugbu a nwekwara ike bụrụ nke a na-ahụtụbeghị mbụ n'akụkọ ihe mere eme. Acid acidification nke oke osimiri na-ebute mgbanwe n'oké osimiri, na-eyi ahụike siri ike nke oke osimiri na mmiri dị n'ụsọ oké osimiri egwu site na mkpanaka ruo n'osisi. Na, dị ka ọmụmụ ọhụrụ ahụ na-egosi, ihe ọ pụtara maka Alaska nwere ike ịdị omimi.

N'ịbụ ndị National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA) na ndị ọkà mmụta sayensị University nke Alaska na-eduzi, ọmụmụ ihe a pụtara na ọ bụghị nanị n'ihi nchọpụta banyere ike nke acidification oké osimiri na Alaska, ma n'ihi na ọ tụlere ihe ize ndụ nke obodo Alaska. Ọmụmụ ihe ahụ tụlere mmetụta mmekọrịta ọha na eze dị ka nchekwa nri, nri, ọrụ na ohere agụmakwụkwọ. Nchọpụta gosiri na obodo ndị dị na mpaghara ndịda ọwụwa anyanwụ Alaska na ndịda ọdịda anyanwụ nke Alaska, ndị so na ndị kacha enye aka n'ịkụ azụ ahịa na azụrụ nri, bụkwa obodo kacha nọrọ n'ihe ize ndụ. N'ịdabere nke ukwuu na azụ azụ, salmon na finfish ndị ọzọ, obodo ndị a nwere obere ego na nhọrọ ọrụ. Mgbanwe dị ugbu a na kemistri oke osimiri yana ọkwa CO₂ na-arị elu pụtara na adịghị ike ha ga-eto naanị n'ime iri afọ ndị na-abịanụ.

Ọ bụ ezie na a chọkwuru nlekota iji ghọta mmetụta acidification oké osimiri na-emetụta ndụ mmiri, anyị na-ahụ ihe ọmụmụ ọhụrụ ahụ dị ka oku ịkpọte n'ihi na ịgbanwe mmiri mmiri mmiri nwere ike ibibi ọkpụkpụ na shells nke ọtụtụ ụdị. Acid acidification nke oke osimiri na-eme ka ọ bụrụ ihe ịma aka karịa iwulite na idobe shei na, n'ụfọdụ, na-eme ka ha gbazee. Azụ azụ̀ ndị e gbutere dị ka clams na scallops nwere ike ịta ahụhụ site na acidification oké osimiri, nchọpụta na-egosikwa na ụdị nshịkọ uhie uhie na ụdị anụ anụ na-eto nwayọọ nwayọọ ma na-anwụkarị na mmiri CO₂ dị elu. Ihe ize ndụ nke finfish nwere ike ịdị ntakịrị, mana acidification oké osimiri nwere ike ime mgbanwe na-ebelata ọnụ ọgụgụ ha.

Ihe na-echegbu bụ akụ na ụba ụsọ oké osimiri nke Alaska na ụzọ ndụ ndị e ji ebi ndụ kpọrọ ihe nke ukwuu. Ụlọ ọrụ ịkụ azụ nke Alaska na-akwado ihe karịrị ọrụ 100,000 ma na-ebute ihe karịrị ijeri $5 na ego ha nwetara kwa afọ. Ihe dị ka ndị Alaskan 120,000 na-adabere na azụ azụ maka ihe ka ukwuu, ma ọ bụrụ na ọ bụghị ha nile, nke protein nri ha. Njem nlegharị anya metụtara azụ na-ebute ihe karịrị nde $300 kwa afọ. Ọzọkwa, azu steeti a na-arụpụta nke ukwuu dị oke mkpa maka nguzozi nke azụmaahịa America zuru ụwa ọnụ. Oke osimiri nke Alaska, nke dị pasentị 50 karịa ndị ọzọ niile dị n'ụsọ oké osimiri nke mba anyị jikọtara ọnụ, na-emepụta ihe dị ka ọkara nke mkpokọta azụmahịa US. Dịka itinye ego ọ bụla, anyị ga-aghọta ihe egwu na adịghị ike ndị metụtara azụ anyị.

Enwere ngwa ngwa nkekọrịta, na Alaska na n'ụwa niile, ịghọtakwu ihe ize ndụ ndị a na ihe acidification oké osimiri pụtara maka ndụ, ibi ndụ na obodo na mpaghara na akụ na ụba mba. Osimiri acidification bụ ihe zuru ụwa ọnụ. Ma mmetụta na ụdị, ukwuu n'ime adịghị mma ruo ugbu a, bụ mpaghara. Ọmụmụ ihe ọhụrụ bụ otu nzọụkwụ iji nweta nghọta zuru oke. E gosipụtara ya na olile anya na a ga-atụle nghọta sayensị ya n'ịgbasa ihe ịma aka ndị na-apụta n'ime obodo ndị Alaska nwere ugbua.

Ịwulite resiliency na Alaska pụtara ịga n'ihu, nleba anya dị oke egwu nke mpaghara ndị dị nso na ime ka a mara amụma obodo nke, n'ikpeazụ, bụ ndị obodo n'onwe ha mepụtara. Maka obodo ndị mmadụ n'otu n'otu, ịhapụ nnukwu azụ azụ na nri dị mkpa nwere ike bụrụ mgbanwe egwuregwu. Ka acidification oké osimiri na-apụta, otu ahụ nwere ike ime mgbanwe na usoro mbelata nke na-amata ụkpụrụ obodo ma kuziere ọha na eze banyere ihe egwu na ihe ndị ga-eme ka ha kwụsị. Ihe ịma aka bụ ịga n'ihu na-aghọrọ mkpụrụ ya ma na-echekwa omenala na nke oge a nke Alaska na nke ụwa na-esighi ike, akụrụngwa mmiri dị oke.

Kpọtụrụ:

Madelyn Appelbaum/NOAA

[email protected]

202 482 4858 ụlọ ọrụ

202 340 6310 cell