Obodo Island Ọganihu Nkwụghachi Ihu Igwe & Nchekwa mmiri na Palau; na Ọrụ Ndị Ọzọ ka fọdụrụ

Isi ihe ga-esi na ogbako osimiri anyị 2022

Na mbido ọnwa a, ndị isi mba ụwa gbakọtara na Palau maka afọ nke asaa Ogbako oke osimiri anyi (OOC). N'ịbụ nke e guzobere na 2014 n'okpuru nduzi nke onye odeakwụkwọ nke United States John Kerry, nke mbụ OOC mere na Washington, DC, wee rụpụta ya. nkwa ruru $800 nde n'ebe dị ka ịkụ azụ na-adigide, mmetọ mmiri, na acidification oké osimiri. Kemgbe ahụ, kwa afọ, ógbè ndị dị n'àgwàetiti ahụ aghaghị ịlụ ọgụ n'etiti ịdị ukwuu nke nkwa zuru ụwa ọnụ na eziokwu siri ike nke ihe obere akụ na-eme ka ọ bụrụ àgwàetiti ha iji kwado ọrụ kpọmkwem na ala. 

Ọ bụ ezie na enweela ezigbo ọganihu, The Ocean Foundation (TOF) na obodo anyị na Netwọk Agwaetiti Strong Climate (CSIN) nwere olile anya na ndị isi ga-eji oge akụkọ ihe mere eme a na Palau were ohere iji kọọ akụkọ banyere: (1) ole nkwa e mezuru n'oge na-adịbeghị anya, (2) etu gọọmentị si atụ aro ka ha mee ihe bara uru na ndị ọzọ ka na-aga n'ihu. , na (3) olee nkwa ọhụrụ ndị a ga-eme iji gboo ihe ịma aka nke oké osimiri na ihu igwe dị ugbu a n'ihu anyị. Ọ dịghị ebe dị mma karịa Palau ka a ga-echetara ya nkuzi ndị agwaetiti ga-enye n'ịgbasa ihe nwere ike idozi nsogbu ihu igwe anyị. 

Palau bụ Ebe Ime Anwansi

TOF zoro aka na ya dị ka steeti nnukwu oke osimiri (kama obere steeti na-emepe emepe), Palau bụ agwaetiti nke karịrị agwaetiti 500, akụkụ nke mpaghara Micronesia na ọdịda anyanwụ Pacific Ocean. Ugwu ndị na-eku ume na-enye ohere n'akụkụ osimiri nwere aja dị egwu n'ụsọ oké osimiri ọwụwa anyanwụ ya. N'ebe ugwu ya, ndị monolith basalt oge ochie a maara dị ka Badrulcau dina n'ubi ahịhịa, gbara nkwụ gbara ya gburugburu dị ka ihe ebube oge ochie nke ụwa na-ekele ndị ọbịa na-atụ egwu na-ele ha anya. Ọ bụ ezie na dịgasị iche iche n'obe, ọnọdụ igwe mmadụ, akụ na ụba, akụkọ ihe mere eme, na nnochite anya na ọkwa gọọmenti etiti, obodo ndị dị n'àgwàetiti na-ekerịta ọtụtụ ihe ịma aka yiri nke ahụ n'ihu mgbanwe ihu igwe. Ma ihe ịma aka ndị a na-enye ohere dị mkpa maka mmụta, ịkwado na ime ihe. Netwọk siri ike dị oke mkpa maka iwulite nkwụsi ike obodo yana ịga n'ihu mgbanwe mgbanwe - ma ọ bụ ọrịa na-efe efe zuru ụwa ọnụ, ọdachi na-emere onwe ya, ma ọ bụ nnukwu ujo akụ na ụba. 

Site n'ịrụkọ ọrụ ọnụ, njikọ aka nwere ike ime ka ọsọ nke mgbanwe ozi dịkwuo ngwa, mee ka nkwado dịnụ nye ndị isi obodo, kwalite mkpa ndị dị mkpa nke ọma, na iduzi akụrụngwa na ego dị mkpa - ihe niile dị mkpa maka nkwụghachi n'àgwàetiti. Dị ka ndị mmekọ anyị si ekwu,

"ebe agwaetiti dị n'ihu ihu nsogbu ihu igwe, ha nọkwa n'ihu ụzọ ngwọta. "

TOF na CSIN na Palau na-arụ ọrụ ugbu a iji kwalite nkwụghachi ihu igwe na nchebe maka oke osimiri.

Uru Ogbe Island bara uru nye anyị niile

N'afọ a, OOC kpọkọtara ndị otu sitere na gọọmentị, ọha mmadụ, na ụlọ ọrụ ka ha lekwasị anya na mpaghara isiokwu isii: mgbanwe ihu igwe, azụ azụ na-adịgide adịgide, akụ na ụba na-acha anụnụ anụnụ na-adịgide adịgide, ebe nchekwa mmiri, nchekwa mmiri, na mmetọ mmiri. Anyị na-eto ọrụ dị ịtụnanya nke Republic of Palau na ndị mmekọ ya na-etinye n'itinye ogbako a nke mmadụ, na-arụ ọrụ site na mgbanwe mgbanwe mgbe niile nke ọrịa na-efe efe zuru ụwa ọnụ anyị gbaburu mgba maka afọ abụọ gara aga. Ọ bụ ya mere TOF ji nwee ekele ịbụ onye ọrụ gọọmentị Palau site na:

Ọ bụ ezie na TOF na CSIN ji mpako na-enye ihe anyị nwere ike, anyị ghọtara na e nwere ọtụtụ ihe ọzọ a ga-eme iji nyere ndị mmekọ agwaetiti anyị aka nke ọma. 

Site na nkwado nke CSIN na Netwọk Agwaetiti Local2030, anyị na-atụ anya iwusi nkwado anyị ike n'ọrụ. Ebumnuche nke CSIN bụ iwulite njikọ dị mma nke ụlọ ọrụ agwaetiti na-arụ ọrụ n'ofe mpaghara na mpaghara ala na kọntinent US na steeti na ókèala mba dị na Caribbean na Pacific - na-ejikọ ndị mmeri agwaetiti, ndị otu nọ n'ime ala, na ndị nwere oke mpaghara. ka ibe ha mee ngwangwa ọganihu. Local2030 na-elekwasị anya na mba ụwa n'ịkwado omume nke obodo na-akwalite, omenala omenala maka nkwado ihu igwe dịka ụzọ dị oke mkpa maka imekọ ihe ọnụ mpaghara, mba na mba ụwa. Ọnụ, CSIN na The Local2030 Islands Network ga-arụ ọrụ ịkwado maka iwu mara mma nke agwaetiti dị irè na gọọmenti etiti na mba ụwa ma nyere aka na-eduzi mmejuputa oru ngo mpaghara site n'ịkwado ndị mmekọ isi dị ka Republic of Palau. 

Mmemme TOF International Ocean Acidification Initiative (IOAI) bụ ndị mmekọ ya nọchitere anya nke ọma. Abụọ n'ime ndị natara ngwa TOF nọ, gụnyere Alexandra Guzman, onye na-enweta ngwa na Panama, onye ahọpụtara n'ime ihe karịrị 140 ndị na-achọ ọrụ dịka onye nnọchiteanya ntorobịa. Ndị bịaranụ bụ Evelyn Ikelau Otto, onye nwetara ngwa si Palau. TOF nyeere aka ịhazi otu n'ime ihe omume akụkụ 14 nke ndị ọrụ gọọmentị na-ahụ maka ogbako osimiri anyị lekwasịrị anya na nyocha acidification oké osimiri na mmepe ikike na Pacific Islands. Otu n'ime mbọ ndị e mere ka ọ pụta ìhè na mmemme n'akụkụ a bụ ọrụ TOF na-aga n'ihu na Pacific Islands iji wulite ikike na-adịgide adịgide iji lebara acidification oké osimiri anya, gụnyere site na ịmepụta ụlọ ọrụ Pacific Islands OA Center ọhụrụ na Suva, Fiji.

Isi ihe ga-esi na OOC 2022 pụta

Na mmechi nke OOC nke afọ a na Eprel 14, e mere ihe karịrị nkwa 400, nke ruru ijeri $16.35 na ntinye ego n'ofe mpaghara isi okwu isii nke OOC. 

EMEre nkwa isii nke TOF na OOC 2022

1. $3M nye Ogbe Obodo Island

2. $350K maka Nlebaanya Acidification Ocean maka Mmemme Gulf of Guinea (BIOTTA).

3. $800K maka Nlebanya Acidification Oke Osimiri na Nkwụsị Ogologo Ogologo na Agwaetiti Pacific.

4. $1.5M iji gboo ahaghị nha nha nke sistemu na ikike sayensị oke osimiri 

5. $8M maka nkwụghachi azụ na-acha anụnụ anụnụ 

The Bottom Line

Nsogbu ihu igwe abụrụlarị ndị bi n'agwaetiti dị gburugburu ụwa na-emebi ihe. Ihe omume ihu igwe jọgburu onwe ya, oke osimiri na-arị elu, ndakpọ akụ na ụba, na egwu ahụike nke mgbanwe ihu igwe mmadụ kpatara ma ọ bụ na-akawanye njọ na-emetụta obodo ndị a na-enweghị oke. Ọtụtụ atumatu na mmemme na-adakarị igbo mkpa ha. Site na usoro gburugburu ebe obibi, mmekọrịta ọha na eze, na akụ na ụba nke ndị bi n'agwaetiti na-adabere na nrụgide na-arịwanye elu, àgwà na-emeri, na ụzọ ndị àgwàetiti ndị na-adịghị mma ga-agbanwe. 

Obodo ndị dị n'agwaetiti, nke na-anọpụkarị iche site na ala ala, enwebeghị ụda olu na ntuziaka amụma mba US ma ekwupụtala ọchịchọ siri ike isonye karịa na ntinye ego na mmemme ime amụma na-emetụta ọdịnihu anyị. OOC nke afọ a bụ oge dị mkpa iji kpọkọta ndị na-eme mkpebi ọnụ ka ha ghọta nke ọma ihe dị n'ime ime obodo maka obodo agwaetiti. Na TOF, anyị kwenyere na iji chọọ obodo ziri ezi, nke na-adịgide adịgide na nke na-agbanwe agbanwe, òtù nchekwa na ntọala obodo ga-eme ihe niile anyị nwere ike iji gee ntị, ịkwado, na ịmụta site na ọtụtụ nkuzi ndị obodo anyị dị n'àgwàetiti anyị ga-enye ụwa.