Akụkọ njem onye isi ala, Pacific Islands

nke Mark J. Splading dere

Anọ m ọdụ n'ihu ụlọ oriri na ọṅụṅụ na Loreto, Baja California Sur, Mexico na-ekiri nnụnụ frigate na pelicans na-awụ onwe ha n'azụ azụ. Eluigwe doro anya na tii na-egbuke egbuke, na oke osimiri nke Cortez dị jụụ bụ ọmarịcha anụnụ anụnụ. Ọbịbịa nke mgbede abụọ gara aga ebe a abịawo na mberede nke igwe ojii, égbè eluigwe na ọkụ n'ugwu n'azụ obodo ahụ. Oké ifufe na-egbuke egbuke n'ime ọzara na-abụkarị otu n'ime ihe ngosi kachasị mma nke okike.

Njem a na-egosi njedebe nke oge okpomọkụ nke njem, nke yiri ka ọ na-eme ka ntụgharị uche na ọnwa atọ gara aga. Oge oké osimiri maka anyị na Northern Hemisphere na-arụ ọrụ mgbe niile maka anyị na The Ocean Foundation. Oge okpomọkụ a abụghị ihe ọzọ.

Amalitere m oge okpomọkụ na May ebe a na Loreto, wee tinye California, yana St. Kitts na Nevis na njem m. Ma n'ụzọ ụfọdụ n'ime ọnwa ahụ, anyị mekwara ihe omume abụọ mbụ anyị iji webata TOF ma gosipụta ole na ole n'ime ndị nyere anyị: na New York, anyị nụrụ n'aka Dr. Roger Payne, ọkà mmụta sayensị whale a ma ama, na Washington, J. Nichols sonyeere anyị. nke Pro Peninsula, ọkachamara n'oké osimiri ama ama, na Indumathie Hewawasam, ọkachamara n'oké mmiri nke World Bank. Anyị nwere ekele na ihe omume abụọ a iji nye nri mmiri na-adịgide adịgide sitere n'aka ndị ọkụ azụ Alaska, ndị otu Alaska Marine Conservation Council, n'okpuru mmemme "Catch of the Season" ya. 

N'ọnwa Jun, anyị akwadoro ọgbakọ mbụ gbasara ịgụ akwụkwọ n'oké osimiri na Washington DC. June gụnyekwara Capital Hill Oceans Week, Fest Fish kwa afọ, na njem gaa na White House ka ọ bụrụ akụkụ nke emume maka okike nke Northwest Hawaiian Islands National Monument. Ya mere, e guzobere ebe nchekwa mmiri kachasị ukwuu n'ụwa, na-echebe ọtụtụ puku square kilomita nke coral reefs na ebe obibi oké osimiri ndị ọzọ na ebe obibi nke narị ole na ole ikpeazụ nke Hawaiian Monk Seals. Site n'aka ndị nyere ya, The Ocean Foundation na ndị nyere ya nyere obere aka n'ịkwalite nguzobe ya. N’ihi ya, ọ masịrị m nke ukwuu ịnọ na White House ka m hụ mbinye aka na ụfọdụ ndị rụsiri ọrụ ike na ogologo oge maka ụbọchị a.

Ọnwa Julaị malitere na Alaska site na njem pụrụ iche nke Kenai Fjords National Park ya na ndị na-enye ego ndị ọzọ, wee kwụsị na South Pacific. Otu izu na Alaska sochiri njem gaa California, na ogologo oge (maka ndị maara ụgbọ elu Boeing 747) na Australia na Fiji. Aga m agwa gị ihe gbasara agwaetiti Pacific n'okpuru.

Ọgọst gụnyere Maine dị n'ụsọ oké osimiri maka ụfọdụ nleta saịtị n'akụkụ osimiri na New York City, ebe m zutere Bill Mott onye isi. The Ocean Project na onye ndụmọdụ ya Paul Boyle, onye isi nke New York Aquarium, ikwu maka atụmatụ ọrụ maka nzukọ ya ugbu a na ọ dị na TOF. Ugbu a, na-abịa gburugburu gburugburu, a nọ m na Loreto nke ugboro anọ n'afọ a ka ha abụọ gaa n'ihu na-arụ ọrụ nke TOF's Loreto Bay Foundation Fund, kamakwa ime ememe ncheta na mmalite ọhụrụ. N'izu a gụnyere emume ncheta afọ iri nke ntọala Loreto Bay National Marine Park, kamakwa emume ntọala maka ebe nchekwa gburugburu Loreto ọhụrụ (ọrụ nke onye nyere anyị, Grupo Ecologista Antares). Enwekwara m ohere izute onye njikwa ọhụrụ nke Inn na Loreto Bay, onye na-ahụ maka ime ka ụlọ oriri na ọṅụṅụ na ọrụ ya dịgidere ma nakweere ndị ọbịa na-agba ume ka ha sonye site n'ịghọ ndị na-enye onyinye na Loreto Bay Foundation Fund. Na nzukọ anyị na onye isi obodo, anyị tụlere ụfọdụ n'ime ihe ndị na-aga n'ihu na-emetụta ahụike obodo na òtù ndị a na-eguzobe iji lebara ha anya: ahụike ndị ntorobịa, ahụike na nri nri (mmemme zuru oke nke òtù ọhụrụ football); mmanya na ihe ndị ọzọ na-eri ahụ (mmemme obibi ọhụrụ na ụlọ ọgwụ ọhụrụ na-agbanwe); na nkwalite mmemme mmụta izugbe. Idozi okwu ndị a dị oke mkpa iji hụ na itinye aka na obodo na echiche ogologo oge maka iji na njikwa akụ sitere n'okike mpaghara nke ha dabere na ya.

AKWỤKWỌ PACIFIC

Ụbọchị m rutere Australia, Geoff Withycombe, Onye isi oche nke Board of TOF Grantee, Surfrider Foundation Australia, kpọlitere m maka marathon nzukọ, nke Geoff haziri nke ọma iji jiri oge m dị mkpirikpi mee ihe na Sydney. Anyị zutere ụlọ ọrụ ndị a:

• Ocean Watch Australia, ụlọ ọrụ na-ahụ maka gburugburu ebe obibi, ụlọ ọrụ na-adịghị akwụ ụgwọ maka uru nke na-arụ ọrụ iji nweta nkwado na ụlọ ọrụ ihe oriri na-edozi ahụ nke Australia site na ichekwa na ịkwalite ebe obibi azụ, melite ogo mmiri na iwulite azụ azụ na-adịgide adịgide site na mmekorita na-arụ ọrụ na ụlọ ọrụ nri mmiri Australia, gọọmentị. , ndị na-ahụ maka ihe ndị sitere n'okike, ụlọ ọrụ nkeonwe na obodo (nwere ụlọ ọrụ dị na Ahịa Azụ Sydney!).  
• Environmental Defender's Office Ltd., nke bụ ụlọ ọrụ iwu obodo anaghị akwụ ụgwọ maka ọpụrụiche na iwu gburugburu ebe obibi gbasara ọdịmma ọha. Ọ na-enyere ndị mmadụ n'otu n'otu na ndị otu obodo na-arụ ọrụ ichekwa gburugburu ebe obibi na gburugburu ebe obibi wuru. 
• Sydney Coastal Councils, nke na-elekwasị anya n'ịchịkwaa kansụl obodo dị n'akụkụ osimiri 12 Sydney na-agbalị ịrụkọ ọrụ ọnụ n'usoro njikwa osimiri na-agbanwe agbanwe. 
• Njegharị n'azụ ihe nkiri na nzukọ na Ocean World Manly (nke Sydney Aquarium nwere, n'aka nke ya bụ ebe nkiri Sydney) na Ocean World Conservation Foundation. 
• Na, n'ezie, mmelite ogologo na ọrụ Surfrider Australia na-eme ka mma mmiri dị n'ụsọ oké osimiri dịkwuo mma, hichaa osimiri, ma chekwaa oge ezumike na ndị ọrụ afọ ofufo na oke ịnụ ọkụ n'obi.

Site na nzụkọ ndị a, amụtara m ọtụtụ ihe gbasara ihe gbasara njikwa oke osimiri n'Australia yana ka usoro ọchịchị na usoro ego si arụ ọrụ. N'ihi ya, anyị na-ahụ na ka oge na-aga, a ga-enwe ohere ịkwado otu ndị a na ndị ọzọ. Karịsịa, anyị mere okwu mmeghe n'etiti Bill Mott nke The Ocean Project na ndị ọrụ na Ocean World Manly. Enwere ike ịnwe ohere iji soro ndị otu a rụọ ọrụ n'ụzọ kwekọrọ na pọtụfoliyo anyị nke ọrụ metụtara ịzụ ahịa azụ azụ na ọrụ mmiri ndị ọzọ. 

N'echi ya, m si Sydney gbaga Nadi nke dị n'ụsọ oké osimiri ọdịda anyanwụ nke àgwàetiti Viti Levu, Fiji na Air Pacific (Fiji's international airline) bụ́ nke a ma ama nke njem ụgbọ elu site n'afọ iri ma ọ bụ karịa gara aga. Ihe na-ebute gị ụzọ, ịbịarute Fiji, bụ nnụnụ. Ha nọ ebe ọ bụla ị na-ele anya na egwu ha bụ ụda ụda ka ị na-agagharị. Anyị si n'ọdụ ụgbọ elu buru tagzi gaa na họtel, anyị aghaghị ichere ka otu obere ụgbọ oloko bujuru okpete ndị e gbuturu egbutu na-adọga isi n'ọnụ ụzọ mbata ọdụ ụgbọ elu mba ụwa.

N'ụlọ oriri na nkwari akụ Tanoa International nke Nadi, otu nnukwu oriri na ọṅụṅụ dị afọ 15 na-apụta n'otu akụkụ nke ọnụ ụlọ, nnukwu igwe mmadụ nke Australia na-ekiri egwuregwu rugby n'akụkụ nke ọzọ. Ọstrelia mechakwara ihicha elekere Fiji, bụ́ ihere mba nke na-achịkwa akwụkwọ akụkọ ruo oge fọdụrụ m ná mba ahụ. N'ụtụtụ echi ya na ụgbọ elu site na Nadi gaa Suva nke dị n'akụkụ ndịda ọwụwa anyanwụ nke ụsọ oké osimiri Viti Levu, obere ụgbọ elu ahụ gbafere n'elu ugwu ugwu - nke yiri ka ndị mmadụ abụọ bi na ya na, n'ụzọ dị mwute, osisi. N'ezie, ụsọ oké osimiri nwere ọtụtụ ihe mepere emepe.

Anọ m na Suva ka m gaa nzukọ ụbọchị atọ, Tebụlụ okirikiri nke Iri Pacific Islands Round Table for Nature Conservation. N'ụzọ na-aga nzukọ n'ụtụtụ Mọnde, obodo ahụ na-arụsi ọrụ ike, n'adịghị ka mgbe m rutere na Sunday. Ọnụ ọgụgụ ụmụaka dị ka enweghị ngwụcha na-aga ụlọ akwụkwọ. Ha niile yi uwe, uwe na-egosi okpukpe na-achị ụlọ akwụkwọ ha. Nnukwu okporo ụzọ. Ọtụtụ ụgbọ ala na-enweghị windo (nwere ákwà mgbochi plastik maka mmiri ozuzo). Uzu mmanụ dizel, igwe ojii na soot. Mana nwekwara ubi mara mma na oghere akwụkwọ ndụ akwụkwọ ndụ.  

Nzukọ a dị na ogige Suva nke Mahadum South Pacific. Ọ bụ nnukwu nnukwu ụlọ nke 1970s nke mepere emepe na ikuku, nwere ihe mkpuchi n'ebe ebe enyo windo nwere ike ịnọ. Enwere okporo ụzọ kpuchiri ekpuchi na-eduga n'etiti ụlọ ndị ahụ yana ọwa mmiri sara mbara yana ọwa mmiri ozuzo. N'iburu nha nke usoro ndị a, mmiri ozuzo n'oge mmiri ozuzo aghaghị ịdị egwu nke ukwuu.

Roundtable bụ “ebe imekọ ihe ọnụ na-ezute ọrụ nchekwa dị mma” ma ndị na-akwado ya Ntọala maka ndị mmadụ nke South Pacific International (FSPI) na Mahadum nke South Pacific (nke nwere mba iri na abụọ). Roundtable n'onwe ya bụ a

• Ndị otu/mmekọrịta afọ ofufo (ya na ndị otu 24). Ebumnuche bụ ijide n'aka na ndị nnọchi anya ezigara na nzukọ nwere ike ịme nkwa.
• Òtù na-ahazi nke na-achọ mmejuputa atụmatụ atụmatụ (ebe ọ bụ na 1985) - a na-arịọ ndị na-enye onyinye ka ha kwụọ ụgwọ ọrụ kwekọrọ na Strategy Action nke gụnyere 18 afọ ise na ebumnuche 77.

Mkpebi sitere na Cook Islands Roundtable (2002) nyere nyocha na mmelite nke Strategy Action. Enweela nsogbu na ntinye aka nke ndị otu, enweghị ego, na enweghị ikike. Iji dozie nke a, e kere otu ndị na-arụ ọrụ iji kesaa ọrụ, na-elekwasị anya n'omume. Na nzụkọ a, ndị bịara gụnyere gọọmentị, agụmakwụkwọ, yana ndị nnọchi anya otu nchekwa mba ụwa, mpaghara na mpaghara.

Iji chịkọta isi okwu ndị dị na Pacific Island:

• Ịkụ azụ: Enwere nnukwu esemokwu n'etiti azụ azụ azụ / azụ azụ na nnukwu azụmaahịa (karịsịa tuna) dị n'ụsọ mmiri. Ọ bụ ezie na European Union na-enye aka na Pacific Islands, Spain kwụrụ naanị $600,000 n'oge na-adịbeghị anya maka ohere ịkụ azụ na-enweghị njedebe na EEZ nke Solomon Islands.  
• Ebe obibi dị n'ụsọ oké osimiri: Mmepe na-enweghị mgbochi na-emebi ala mmiri, mangrove na coral reef. Ebe ntụrụndụ na ụlọ oriri na ọṅụṅụ ndị dị n'ụsọ oké osimiri na-ekpochapụ nsị nsị ha ozugbo n'ikpere mmiri, dị ka obodo ndị bi n'ọtụtụ agwaetiti na-eme kemgbe ọtụtụ ọgbọ.
• Coral Reefs: Coral bụ ihe a na-ere ahịa (ọtụtụ ihe ịchọ mma coral n'ọdụ ụgbọ elu), mana ọ bụkwa ihe bụ isi maka ịme okporo ụzọ, imepụta ihe mgbochi maka ihe owuwu, a na-ejikwa ya dị ka ihe ndị na-asọ oyi maka nzacha nke sistemu septik ụlọ n'ebe ahụ. bụ. N'ihi ịdịpụrụ adịpụ nke agwaetiti ndị a, ihe ndị ọzọ na ọnụ ahịa mbubata ha na-eme ka iji ihe dị nso na-abụkarị naanị nhọrọ.  
• Inye ego: N'agbanyeghi ikere òkè site na ntọala onwe, ụlọ akụ mmepe dị iche iche, enyemaka mba ofesi mba ofesi na isi obodo, enwere ụkọ ego iji wuchaa ụdị ntinye ego akụrụngwa, itinye aka na obodo na ọrụ ndị ọzọ ga-enyere aka hụ na njikwa na-adigide. nke akụ ndị sitere n'okike nke ọtụtụ obodo ndị a dabere na ya.

E mere nzukọ a site n'otu isiokwu na-agbasa, bụ ndị e nyere ọrụ imelite ihe ọmụma onye ọ bụla gbasara ọnọdụ irute ebumnobi na ebumnuche nke Action Strategy. Ọtụtụ n'ime ihe ndị a bụ iji kwado maka nzukọ gọọmentị etiti na-esote, nke ga-eme n'afọ na-abịa na PNG (mgbe Roundtables bụ kwa afọ, ndị gọọmentị etiti na-abụ afọ anọ ọ bụla).

Mgbe m nọ na Fiji, mụ na ndị nnọchianya nke abụọ nyere onyinye TOF iji nweta ọrụ ha na mpaghara ahụ. Nke mbụ bụ ndị ọrụ nke Ebe obibi Bishop Onye oru ngo Living Archipelago na-arụ ọrụ idetu biota nke agwaetiti ndị mmadụ na-ebighị, ma jiri ozi a na-ebute ụzọ, duzie na gwa mbọ mweghachi. Ha na-eche na ha na-eme isi na Papua New Guinea n'ihi na a ogologo oge oru ngo nke na-abụghị nanị na-eleba ụzọ nchekwa ebe, ma na-ebutekwa pragmatic dị mkpa: nanị na-arụ ọrụ na ebo dị njikere ịrụ ọrụ na nchekwa na n'ala ya naanị. . Onye nyere TOF nke abụọ bụ SeaWeb, nke ka malitere mmemme Asia Pacific. Onye ọzọ nyere TOF, CORAL, na-arụkwa ọrụ na mpaghara ahụ ma anyị nwere ike ịlele ụfọdụ ndị mmekọ obodo ya.

M zutere ndị ọrụ nke ọtụtụ ụlọ ọrụ ndị ọzọ, ụfọdụ n'ime ha nwere ike ịghọ ndị na-enye onyinye TOF ozugbo anyị na-emekwu nyocha banyere ha na ọrụ ha. Ndị a gụnyere Ụlọ ọrụ nzuzo nke Pacific Islands Forum, Mmemme Nchekwa Nature Pacific na Asia, Initiative Islands Cooperative, Pacific Institute of Advanced Studies (ezigbo onye na-ebipụta akwụkwọ gbasara mpaghara ahụ), Secretary nke Pacific Region Environment Programme (ụlọ ọrụ gọọmentị etiti. nke na-agbasi mbọ ike ịhazi omume nke mba ndị dị na Pacific iji mejuputa nkwekọrịta gburugburu ebe obibi nke mba ụwa), Partners in Community Development (nke malitere ọrụ mmepe obodo n'oge na-adịbeghị anya maka ugbo coral ka a kwadoro maka mbupụ), na The Nature Conservancy's Pacific Island Countries Programme. .

The Ocean Foundation na ndị ọrụ ya ga-aga n'ihu na-achọ ohere iji kwekọọ ndị na-enye onyinye na ezigbo ọrụ na mpaghara a, ebe ọtụtụ n'ime gburugburu ebe obibi mmiri kachasị mma n'ụwa, n'agbanyeghị nsogbu ndị edepụtara n'elu.  

Daalụ maka ịgụ.

Maka oke osimiri,

Mark J. Spalding
Onye isi ala, The Ocean Foundation