Ka Whakanuia e TOF te Maaramatanga i waenga i nga Kaihautu o te Kawanatanga mo nga Whakawehi o te Ao Na te Whakawa Moana

WASHINGTON, DC, January 8, 2020 – Hei tohu i te rua o nga tau o te ra o te Ao Acidification Day of Action, Te Turanga Moana (TOF), i runga i te mahi tahi me te Embassy of New Zealand, i whakahaerehia he huihuinga o nga mangai o te kawanatanga ki te whakahihiko i nga mahi me te mihi ki nga whenua me nga hapori kua whakapau kaha ki te whakatutuki i te wero o te ao mo te waikawa o te moana. I tu te ra mahi i te 8 o Hanuere hei tohu i te 8.1, te taumata pH o to tatou moana.

I te wa o te huihuinga, i tukuna e TOF te Pukapuka Aratohu Whakawa Moana Mo Nga Kaihanga Kaupapahere, he purongo matawhānui e pa ana ki nga ture whakakawatanga o te moana i nga taumata o te ao, o te rohe, o te motu, o te motu. Hei taa Alexis Valauri-Orton, te Apiha Hotaka o TOF, "ko te whainga ko te whakarato i nga tauira kaupapa here me nga tauira ka taea e nga kaihanga kaupapa here te huri i nga whakaaro hei mahi." Mai ta Valauri-Orton i tapao, “mai i te mau vahi rii e tae noa ’tu i te hohonuraa o to tatou palaneta ninamu, te taui oioi a‘e te matū o te moana i te mau taime atoa o te aamu o te fenua nei. A ahakoa ko tenei huringa o te matū - e kiia nei ko te waikawa o te moana (OA) - kare e kitea, karekau ona paanga." Inaianei, he 30 paiheneti te nui ake o te waikawa o te moana i enei ra i te 200 tau ki muri, a ka tere ake te waikawa o te moana i nga wa katoa o te hitori o te Ao.¹

I runga i te mohio ko tenei raruraru o te ao e hiahia ana ki te mahi a te ao, i whakarewahia e TOF te ra tuatahi o te Ao OA o Mahi i te Whare o Sweden i te Hanuere o 2019. I whakahaerehia te huihuinga i runga i te mahi tahi me te tautoko mai i nga Kawanatanga o Sweden me Fiti, na ratou te kaiarahi tahi. I runga i te tiaki moana, ko te manaaki tahi i te Sustainable Development Goal (SDG) 14 Ocean Conference i te United Nations i te tau 2017. I runga i tera kaha, i kitea e te huihuinga o tenei tau etahi o nga rangatira tino kaha o te ao ki mua ki te whawhai i nga paanga ripple o OA. . Ko te kaihautu o tenei tau, ko Niu Tireni, te kaihautu mo te roopu mahi a te Commonwealth Blue Charter Action Group on Ocean Acidification, a kua whakapau moni ki te whakapakari i te oranga ki te OA i nga Moutere o te Moananui-a-Kiwa. Ko te kaikorero manuhiri rongonui, ko Jatziri Pando, te Tumuaki o nga Kaimahi o te Komiti mo te Taiao, Nga Rawa Taiao, me te Hurirangi Hurirangi i roto i te Senate o Mexico. Kei te mahi tahi te Komiti me TOF ki te hoahoa i tetahi anga kaupapa here a motu mo te ako me te whakautu ki te OA i Mexico.

Ko te OA he whakatuma i naianei ki te oranga arumoni o nga mahi a-ao o te ao (te maara ika, maataitai me etahi atu oranga moana hei kai), a, mo te wa roa, ko te turanga o te mekameka kai katoa o te moana na roto i ona paanga kino ki te anga- hanga rauropi. Ko nga tikanga whakamahere mahi tahi e whakauru ana i te mahi putaiao me te whanaketanga kaupapa here hei whakatutuki i tenei wero o te ao, me te tino hiahia mo nga kaupapa e tiaki ana i te oranga, e tiaki ana i nga rawa, e whakaiti i te kino o nga hanganga, e tiaki ana i nga waahi whakatipu kaimoana, e whai hua ana ki te rauwiringa kaiao me te ohanga. . I tua atu, ko te hanga i te mana whakahaere me te kaha putaiao i roto i nga hapori me te aro ki te whakaheke i te tupono he mea tino nui me te waahanga matua o te rautaki aa-ahuarangi o te hapori.

I tenei wa, kua whakangungua e TOF neke atu i te rua rau nga kaiputaiao me nga kaihanga kaupapa here mo nga tikanga aro turuki me te whakaiti i te OA, kua huihia e ia te maha o nga awheawhe aa-rohe me te putea i nga whakangungu i runga i te whenua huri noa i te ao, i nga waahi penei i Mauritius, Mozambique, Fiji, Hawaii, Ko Colombia, Panama me Mexico. I tua atu, kua tukuna e TOF nga umanga me nga whakahaere tekau ma whitu me nga taputapu aroturuki whakakahatanga o te moana puta noa i te ao. Ka taea e koe te panui atu mo te International Ocean Acidification Initiative a TOF ki konei.

ToF's Ocean Acidification Aroturuki Hoa

• Whare Wānanga o Mauritius
• Mauritius Oceanographic Institute
• Te Whare Wananga o Awherika ki te Tonga mo te Kanorau Aromatawai
• Whare Wānanga o Eduardo Mondlane (Mozambique)
• Palau International Coral Reef Centre
• Te Whare Wananga o Hamoa
• National Fisheries Authority, Papua New Guinea
• Tuvalu Ministry of Taiao
• Tokelau Ministry of Environment
• CONICET CENPAT (Argentina)
• Te Whare Wananga o Mar (Mexico)
• Te Whare Wananga o Pontifica Javeriana (Kolomia)
• INVEMAR (Kolomia)
• Tuhinga o mua
• ESPOL (Ecuador)
• Smithsonian Whare Wananga Tuturu

¹Feely, Richard A., Scott C. Doney, me Sarah R. Cooley. "Te waikawa o te moana: Nga ahuatanga o naianei me nga huringa a meake nei i roto i te ao nui-CO₂." Oceanography 22, no. 4 (2009): 36-47.

Mo Nga Uiui Paapaho

Jason Donofrio
Apiha Whanaungatanga o waho, Te Tuapapa Moana
(202) 318-3178
[email tiakina]

Ki te tono i tetahi kape o te Puka Aratohu Ture Whakawa Moana a The Ocean Foundation

Alexandra Refosco
Kaihanga Rangahau, The Ocean Foundation
[email tiakina]