The Ocean Foundation မှ ကျွန်ုပ်၏ လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက် အများစုကဲ့သို့ပင် ကျွန်ုပ်သည် ရှည်လျားသော ဂိမ်းအကြောင်း အမြဲတွေးနေပါသည်။ ဘယ်အနာဂတ်ကို အောင်မြင်အောင် လုပ်ဆောင်နေလဲ။ ယခုကျွန်ုပ်တို့လုပ်နေသည့်အရာသည် ထိုအနာဂတ်အတွက် အုတ်မြစ်ကို မည်သို့ချနိုင်မည်နည်း။

ယခုလအစောပိုင်းက မိုနာကိုရှိ နည်းစနစ်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးနှင့် စံချိန်စံညွှန်းသတ်မှတ်ခြင်းဆိုင်ရာ Task Force Meeting တွင် ကျွန်တော်ပါဝင်ခဲ့သော သဘောထားကြောင့် ဖြစ်ပါသည်။ အစည်းအဝေးကို အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အနုမြူစွမ်းအင်အဖွဲ့ (IAEA) ၏ Ocean Acidification International Coordination Centre (OA I-CC) မှ အိမ်ရှင်အဖြစ် လက်ခံကျင်းပခဲ့ပါသည်။ ကျွန်ုပ်တို့သည် အဖွဲ့ငယ်များဖြစ်သည်၊ ကျွန်ုပ်တို့ထဲမှ ဆယ့်တစ်ဦးသာ ကွန်ဖရင့်စားပွဲဝိုင်းတွင် ထိုင်ကြသည်။ Ocean Foundation ၏ ဥက္ကဌ Mark Spalding သည် ဆယ့်တစ် ဦး ထဲမှ တစ်ဦးဖြစ်သည်။

ကျွန်ုပ်တို့၏တာဝန်မှာ သမုဒ္ဒရာအတွင်း အက်ဆစ်ဓာတ်ပြုခြင်းကို လေ့လာခြင်းအတွက် “အစပြုကိရိယာ” ၏ အကြောင်းအရာများကို ဖော်ထုတ်ရန်ဖြစ်ပြီး လယ်ကွင်းစောင့်ကြည့်ခြင်းနှင့် ဓာတ်ခွဲခန်းစမ်းသပ်ခြင်းအတွက်ဖြစ်သည်။ ဤအစပြုကိရိယာသည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ သမုဒ္ဒရာအက်စစ်ဓာတ်များဆိုင်ရာ စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးကွန်ရက် (GOA-ON) တွင် ပါဝင်ကူညီရန်အတွက် လုံလောက်သောအရည်အသွေးမြင့်ဒေတာများထုတ်လုပ်ရန် သိပ္ပံပညာရှင်များအား ၎င်းတို့လိုအပ်သည့်ကိရိယာများနှင့် အရင်းအမြစ်များကို ပေးဆောင်ရန် လိုအပ်သည်။ ဤကိရိယာကို ပြီးသည်နှင့် ပြီးသည်နှင့် ယခုနွေရာသီတွင် ကျွန်ုပ်တို့၏ အလုပ်ရုံဆွေးနွေးပွဲတွင် မောရစ်သျှတွင် ပါဝင်ခဲ့သည့် နိုင်ငံများသို့ ဖြန့်ကျက်သွားမည်ဖြစ်ပြီး၊ IAEA OA-ICC ၏ သမုဒ္ဒရာတွင်းအက်ဆစ်ဓာတ်ကို လေ့လာနိုင်မှု တည်ဆောက်နိုင်မှုအပေါ် အာရုံစိုက်ထားသည့် IAEA OA-ICC ၏ ဒေသဆိုင်ရာ ပရောဂျက်အသစ်တွင် အဖွဲ့ဝင်များထံ ပေးပို့မည်ဖြစ်သည်။

ယခု Mark နှင့် ကျွန်ုပ်သည် ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာသော ဓာတုဗေဒပညာရှင်မဟုတ်သော်လည်း ဤကိရိယာအစုံအလင်ကို ဖန်တီးခြင်းသည် ကျွန်ုပ်တို့နှစ်ယောက်လုံးအတွက် များစွာစဉ်းစားမိသော အရာတစ်ခုဖြစ်သည်။ ကျွန်ုပ်တို့၏ရှည်လျားသောဂိမ်းတွင်၊ သမုဒ္ဒရာအက်ဆစ်ဓာတ်ပြုခြင်း (CO2 ညစ်ညမ်းမှု) လျှော့ချရန်၊ သမုဒ္ဒရာအက်ဆစ်ဓာတ်လျော့ပါးစေရေး (ဥပမာ၊ အပြာရောင်ကာဗွန်ပြန်လည်တည်ဆောက်ခြင်းမှတစ်ဆင့်) နှင့် သမုဒ္ဒရာအတွင်းရှိ အက်ဆစ်ဓာတ်ပြန်လည်ရရှိစေသည့်အကြောင်းရင်းကို လျှော့ချရန် တောင်းဆိုသည့် ဒေသတွင်း၊ နိုင်ငံတော်နှင့် နိုင်ငံတကာအဆင့်တွင်ပင် ဥပဒေများကို ပြဋ္ဌာန်းထားသည်။ ထိခိုက်လွယ်သော အသိုက်အဝန်းများ၏ လိုက်လျောညီထွေရှိသော စွမ်းရည်များတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ (ခန့်မှန်းချက်စနစ်များနှင့် တုံ့ပြန်မှုဆိုင်ရာ စီမံခန့်ခွဲမှုအစီအစဉ်များမှတဆင့်)။

ဒါပေမယ့် အဲဒီရှည်လျားတဲ့ဂိမ်းကို လက်တွေ့ဖြစ်လာအောင်လုပ်ဖို့ ပထမဆုံးခြေလှမ်းက ဒေတာပါ။ ယခုအချိန်တွင် သမုဒ္ဒရာ ဓာတုဗေဒဆိုင်ရာ အချက်အလက်များတွင် ကြီးမားသော ကွာဟချက်ရှိသည်။ သမုဒ္ဒရာအတွင်း အက်ဆစ်ဓာတ်ပြုခြင်းကို လေ့လာခြင်းနှင့် စမ်းသပ်ခြင်း အများစုကို မြောက်အမေရိကနှင့် ဥရောပတို့တွင် ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး ဆိုလိုသည်မှာ ထိခိုက်လွယ်ဆုံးသော ဒေသများဖြစ်သည့် လက်တင်အမေရိက၊ ပစိဖိတ်၊ အာဖရိက၊ အရှေ့တောင်အာရှ၊ အရှေ့တောင် အာရှတို့တွင် ၎င်းတို့၏ ကမ်းရိုးတန်းများကို မည်သို့မည်ပုံ ထိခိုက်မည်ကို အချက်အလက်များ မသိရှိရပေ။ ၎င်းတို့၏ စီးပွားရေးအရနှင့် ယဉ်ကျေးမှုအရ အရေးပါသောမျိုးစိတ်များသည် တုံ့ပြန်နိုင်သည်။ ဥပဒေပြုရန်အတွက် အခြေခံအုတ်မြစ်ချမည့် သမုဒ္ဒရာများ၏ အက်ဆစ်ဓာတ်သည် ကျွန်ုပ်တို့၏ မဟာသမုဒ္ဒရာကြီး၏ ဓာတုဗေဒကို ပြောင်းလဲစေမည့် လူ့အဖွဲ့အစည်းများနှင့် စီးပွားရေးကို မည်သို့ပြောင်းလဲစေမည်ကို ပြသရန် ထိုပုံပြင်များကို ပြောပြခြင်းဖြစ်ပါသည်။

သမုဒ္ဒရာအတွင်း အက်ဆစ်ဓာတ်ပြုခြင်းသည် ကမာလုပ်ငန်းကို ထိခိုက်စေသည်ဟူသော စွဲမက်ဖွယ်ကောင်းသော ဖြစ်ရပ်လေ့လာမှုက ဝါရှင်တန်ပြည်နယ်တွင် ကမာစက်လုပ်ငန်းကို လှုံ့ဆော်ပေးပြီး သမုဒ္ဒရာအက်ဆစ်ဓာတ်ပြုခြင်းကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရန် လျင်မြန်ထိရောက်သော ဥပဒေတစ်ရပ်ကို အတည်ပြုရန် နိုင်ငံတော်ကို လှုံ့ဆော်ပေးခဲ့ပါသည်။ သမုဒ္ဒရာအတွင်း အက်ဆစ်ဓာတ်ပြုခြင်းကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရန် ဥပဒေပြုအမတ်များသည် ပြည်နယ်ဥပဒေမူကြမ်းနှစ်ခုကို ကယ်လီဖိုးနီးယားတွင် မြင်တွေ့နေရပါသည်။

၎င်းကို ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် မြင်တွေ့နိုင်ရန်၊ သမုဒ္ဒရာ အက်ဆစ်ဓာတ်ကို လေ့လာရန်အတွက် စံချိန်စံညွှန်းမီ၊ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ရရှိနိုင်သော၊ စျေးမကြီးသော စောင့်ကြည့်ရေးနှင့် ဓာတ်ခွဲခန်းကိရိယာများ ရှိရန် သိပ္ပံပညာရှင်များ လိုအပ်ပါသည်။ ပြီးတော့ ဒီအစည်းအဝေးက ပြီးမြောက်ခဲ့တယ်။ ကျွန်ုပ်တို့၏ ဆယ့်တစ်ဖွဲ့သည် အဆိုပါ ကိရိယာများ တွင် မည်သည့်အရာ လိုအပ်မည်ကို အတိအကျ ဆွေးနွေးရန်၊ ၎င်းတို့ကို အသုံးပြုနိုင်ရန် သိပ္ပံပညာရှင်များ လိုအပ်မည့် လေ့ကျင့်မှုများ၊ ရန်ပုံငွေနှင့် ဖြန့်ဝေရန် နိုင်ငံနှင့် နိုင်ငံတကာ ပံ့ပိုးကူညီမှုများကို မည်သို့ အသုံးချနိုင်ပုံကို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ဆွေးနွေးရန် အစုံ။ ၁၁ ယောက်ထဲက တချို့က ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာတဲ့ ဓာတုဗေဒပညာရှင်တွေ၊ အချို့သော ဇီဝဗေဒပညာရှင်တို့ ဖြစ်ကြပေမယ့်၊ အဲဒီသုံးရက်အတွင်းမှာ ငါတို့အားလုံးဟာ ရှည်လျားတဲ့ဂိမ်းကို အာရုံစိုက်နေကြတယ်လို့ ထင်ပါတယ်။ ဒီအခွေတွေ လိုအပ်တယ်ဆိုတာ ကျွန်တော်တို့ သိပါတယ်။ မောရစ်ရှပ်တွင် ကျွန်ုပ်တို့ပြုလုပ်ခဲ့သည့် လေ့ကျင့်ရေးအလုပ်ရုံများနှင့် လက်တင်အမေရိကနှင့် ပစိဖိတ်ကျွန်းစုများအတွက် စီစဉ်ထားသော သင်တန်းများသည် အရေးကြီးကြောင်း ကျွန်ုပ်တို့သိပါသည်။ ပြီးတော့ အဲဒါကို ဖြစ်မြောက်အောင်လုပ်ဖို့ ကျနော်တို့ ကတိပြုထားတယ်။