ဇန်န၀ါရီ ၂၈ ရက်မှာ ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံရဲ့ မြို့တော် မနီလာကို ရောက်ရှိလာပြီး ကမ္ဘာပေါ်မှာ လူဦးရေ အထူထပ်ဆုံး မြို့ပြဧရိယာဖြစ်တဲ့ “မက်ထရိုမနီလာ” နဲ့ ဖွဲ့စည်းထားတဲ့ မြို့ ၁၆ မြို့ဖြစ်တဲ့ ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံရဲ့ မြို့တော် မနီလာကို ရောက်ရှိခဲ့ပြီး ခန့်မှန်းခြေ နေ့ခင်းဘက် လူဦးရေ ၁၇ သန်း၊ /28 နိုင်ငံလူဦးရေ။ မနီလာကို ကျွန်တော့်ရဲ့ ပထမဆုံးလာရောက်လည်ပတ်မှုဖြစ်ပြီး အာဆီယံနဲ့ သမုဒ္ဒရာရေးရာကိစ္စတွေမှာ ဆွေးနွေးဖို့ အစိုးရတာဝန်ရှိသူတွေနဲ့ တခြားသူတွေနဲ့ တွေ့ဆုံရတဲ့အတွက် စိတ်လှုပ်ရှားမိပါတယ်။ အာဆီယံ (အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများအသင်း) သည် ဒေသတွင်း ကုန်သွယ်မှုနှင့် စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအတွက် အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ ၁၀ နိုင်ငံဖြင့် ဘုံအုပ်ချုပ်မှုပုံစံများ မြှင့်တင်ရန် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နေသော ဒေသတွင်းစီးပွားရေးနှင့် လူမှုရေးအင်အားကို မြှင့်တင်ရန်။ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတစ်ခုစီသည် အက္ခရာစဉ်အလိုက် တစ်နှစ်တာ ဥက္ကဋ္ဌဖြစ်ကြပါသည်။

2017 ခုနှစ်တွင် ဖိလစ်ပိုင်သည် လာအို၏နောက်တွင် အာဆီယံ၏ ဥက္ကဋ္ဌဖြစ်လာရန် တစ်နှစ်ကြာခဲ့သည်။ ဖိလစ်ပိုင်အစိုးရသည် ၎င်း၏အခွင့်အရေးကို အကောင်းဆုံးအသုံးချလိုသည်။ “ဒါကြောင့် သမုဒ္ဒရာပိုင်းကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းဖို့အတွက် သူ့ရဲ့ Foreign Service Institute (နိုင်ငံခြားရေးဌာန) နဲ့ သူ့ရဲ့ Biodiversity Management Bureau (Environment and Natural Resources ဌာန) တို့ဟာ Asia Foundation ရဲ့ ပံ့ပိုးကူညီမှုနဲ့ စီစဉ်တဲ့ လေ့ကျင့်ခန်းမှာ ပါဝင်ဖို့ ဖိတ်ခေါ်ပါတယ်။ (အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဌာနမှ ထောက်ပံ့ငွေ)။ ကျွန်ုပ်တို့၏ ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်အဖွဲ့တွင် ကမ်းရိုးတန်းနှင့် အဏ္ဏဝါပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ စင်တာ၏ ယာယီအကြီးအကဲ Cheryl Rita Kaur၊ မလေးရှားရေကြောင်းအင်စတီကျုနှင့် UNEP၊ နယ်နိမိတ်ဖြတ်ကျော်ရေများ အကဲဖြတ်ရေးအစီအစဉ်၏ ပရောဂျက်မန်နေဂျာ ဒေါက်တာ Liana Talaue-McManus တို့ ပါဝင်ပါသည်။ ဒေါက်တာ Talaue-McManus သည် ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံမှဖြစ်ပြီး ဒေသတွင်းကျွမ်းကျင်သူဖြစ်သည်။ အာဆီယံကမ်းရိုးတန်းနှင့် အဏ္ဏဝါပတ်ဝန်းကျင်ကာကွယ်ရေးနှင့် အာဆီယံအခန်းကဏ္ဍအတွက် 2017 ခုနှစ်အတွက် ဆွေးနွေးပွဲ-အလုပ်ရုံဆွေးနွေးပွဲတွင် ဖိလစ်ပိုင်ခေါင်းဆောင်မှုဆိုင်ရာ အခွင့်အလမ်းများကို ဆွေးနွေးရန် အေဂျင်စီများစွာမှ ခေါင်းဆောင်များနှင့် သုံးရက်ကြာ အကြံဉာဏ်များ ပေးခဲ့ပါသည်။ 

 

အာဆီယံ-Emblem.png 

အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများအသင်း (အာဆီယံ) သည် ၎င်း၏ နှစ် ၅၀ ပြည့် နှစ်ပတ်လည်နေ့ကို ကျင်းပတော့မည်ဖြစ်သည်။  အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ- ဘရူနိုင်း၊ မြန်မာ (မြန်မာ)၊ ကမ္ဘောဒီးယား၊ အင်ဒိုနီးရှား၊ လာအို၊ မလေးရှား၊ ဖိလစ်ပိုင်၊ စင်ကာပူ၊ ထိုင်းနှင့် ဗီယက်နမ်    

 

 

 

 

 

ဒေသ၏ အဏ္ဏဝါဇီဝမျိုးကွဲများ  
အာဆီယံ ၁၀ နိုင်ငံမှ လူဦးရေ ၆၂၅ သန်းသည် ကမ္ဘာ့အခြားဒေသအများစုထက် အချို့သောနည်းလမ်းများဖြင့် ကျန်းမာသောကမ္ဘာ့ပင်လယ်ပြင်ပေါ်တွင် မှီခိုနေရပါသည်။ အာဆီယံရေပိုင်နက်သည် ကုန်းမြေဧရိယာ၏ သုံးဆဖြစ်သည်။ စုပေါင်းအားဖြင့် ၎င်းတို့သည် ၎င်းတို့၏ GDP ၏ ကြီးမားသော အစိတ်အပိုင်းကို ငါးဖမ်းခြင်း (ဒေသခံနှင့် ပင်လယ်ပြင်) ခရီးသွားလုပ်ငန်းမှ ရရှိကြပြီး၊ ပြည်တွင်းစားသုံးမှုနှင့် ပို့ကုန်အတွက် ငါးပုစွန်မွေးမြူရေးမှ အနည်းငယ် နည်းပါးပါသည်။ ခရီးသွားလုပ်ငန်းသည် အာဆီယံနိုင်ငံအများအပြားတွင် အလျင်မြန်ဆုံးတိုးတက်နေသည့်လုပ်ငန်းဖြစ်ပြီး လေကောင်းလေသန့်၊ ရေသန့်နှင့် ကျန်းမာသောကမ်းခြေများကို မှီခိုနေရပါသည်။ အခြားဒေသတွင်း သမုဒ္ဒရာလုပ်ငန်းများတွင် စိုက်ပျိုးရေးနှင့် အခြားထွက်ကုန်များ တင်ပို့ခြင်းအပြင် စွမ်းအင်ထုတ်လုပ်ခြင်းနှင့် တင်ပို့ခြင်းတို့ ပါဝင်သည်။

အာဆီယံဒေသတွင် ပင်လယ်လိပ်မျိုးစိတ် ၇ မျိုးတွင် ၆ မျိုးနှင့် ငါးမျိုးစိတ် ၂၀၀၀ ကျော်နေထိုင်သည့် အပူပိုင်းရေပြင်ဧရိယာ စတုရန်းကီလိုမီတာ ခြောက်သန်းရှိသော သန္တာတြိဂံဒေသ ပါဝင်သည်။ အားလုံးသိကြတဲ့အတိုင်း ဒီဒေသဟာ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှာ ငါးထုတ်လုပ်မှုရဲ့ ၁၅ ရာခိုင်နှုန်း၊ ပင်လယ်မြက်ခင်း ၃၃ ရာခိုင်နှုန်း၊ သန္တာကျောက်တန်းတွေရဲ့ ၃၄ ရာခိုင်နှုန်းနဲ့ ကမ္ဘာ့ဒီရေတော စိုက်ဧက ၃၅ ရာခိုင်နှုန်းတို့ ဖြစ်ပါတယ်။ ကံသုံးပါး ဆုတ်ယုတ်တယ်။ သစ်တောပြန်လည်ထူထောင်ရေးအစီအစဉ်များကြောင့် ဒီရေတောများသည် ကမ်းရိုးတန်းများ တည်ငြိမ်စေရန်နှင့် ငါးထွက်ကုန်ထုတ်လုပ်မှုကို တိုးမြင့်လာစေမည့် ဒီရေတောများ တိုးချဲ့လျက်ရှိသည်။ ဒေသတွင်း၏ ကျယ်ပြန့်သော ရေကြောင်းပိုင်နက်၏ 6% ကိုသာ အကာအကွယ်နယ်မြေများ (MPAs) အဖြစ် စီမံခန့်ခွဲသည်—၎င်းသည် အရေးကြီးသော သမုဒ္ဒရာအရင်းအမြစ်များ၏ ကျန်းမာရေးကို နောက်ထပ်ကျဆင်းမှုမှ ကာကွယ်ရန် စိန်ခေါ်မှုဖြစ်စေသည်။

 

IMG_6846.jpg

 

ခြိမ်းခြောက်မှုများ
ဒေသတွင်း လူသားများ၏ လှုပ်ရှားမှုများမှ သမုဒ္ဒရာ ကျန်းမာရေးကို ခြိမ်းခြောက်မှုများသည် ကာဗွန်ထုတ်လွှတ်မှု သက်ရောက်မှု အပါအဝင် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ ကမ်းရိုးတန်းဒေသများတွင် တွေ့ရှိရသည့် ခြိမ်းခြောက်မှုများနှင့် ဆင်တူသည်။ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု၊ ငါးအလွန်အကျွံဖမ်းမှု၊ လူကုန်ကူးမှုတိုက်ဖျက်ရေးဥပဒေများကို ကန့်သတ်နိုင်မှု၊ မျိုးသုဉ်းလုနီးပါးမျိုးစိတ်များ၊ တရားမဝင်ငါးဖမ်းခြင်းနှင့် အခြားတရားမဝင် တောရိုင်းတိရစ္ဆာန်များ ရောင်းဝယ်ဖောက်ကားမှု၊ အမှိုက်စီမံခန့်ခွဲမှုနှင့် အခြားအခြေခံအဆောက်အအုံလိုအပ်ချက်များကို ဖြေရှင်းရန် အရင်းအမြစ်များ နည်းပါးခြင်း။

အစည်းအဝေးတွင် ဒေါက်တာ Taulaue-McManus က အဆိုပါဒေသသည် ပင်လယ်ရေမျက်နှာပြင် မြင့်တက်လာနိုင်ခြေ မြင့်မားနေပြီး အမျိုးအစားအားလုံး၏ ကမ်းရိုးတန်းအခြေခံအဆောက်အအုံများ နေရာထိုင်ခင်းအတွက်ပါ သက်ရောက်မှုရှိကြောင်း အစီရင်ခံတင်ပြခဲ့ပါသည်။ မြင့်မားသောအပူချိန်၊ ပိုမိုနက်ရှိုင်းသောရေနှင့် ပြောင်းလဲနေသော သမုဒ္ဒရာဓာတုဗေဒပေါင်းစပ်မှုတို့က ဒေသတွင်းရှိ သမုဒ္ဒရာများ၏သက်ရှိအားလုံးကို အန္တရာယ်ဖြစ်စေသည်—ဥပမာ- မျိုးစိတ်များ၏တည်နေရာကိုပြောင်းလဲစေကာ လက်မှုပညာနှင့် အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းငါးဖမ်းသမားများနှင့် ရေငုပ်ခရီးသွားလုပ်ငန်းကို မှီခိုနေရသူများ၏ အသက်မွေးဝမ်းကြောင်းကို ထိခိုက်စေသည်။

 

လိုအပ်ချက်များ
အဆိုပါ ခြိမ်းခြောက်မှုများကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရန်အတွက် အလုပ်ရုံတွင် ပါဝင်သူများသည် သဘာဝဘေးအန္တရာယ် လျော့ပါးရေး စီမံခန့်ခွဲမှု၊ ဇီဝမျိုးစုံမျိုးကွဲ ထိန်းသိမ်းရေး စီမံခန့်ခွဲမှုနှင့် ညစ်ညမ်းမှု လျှော့ချရေးနှင့် စွန့်ပစ်ပစ္စည်းများ စီမံခန့်ခွဲရေးတို့အတွက် လိုအပ်ကြောင်း မီးမောင်းထိုးပြခဲ့ပါသည်။ အာဆီယံသည် အသုံးပြုမှုခွဲဝေရန်၊ မတူကွဲပြားသောစီးပွားရေးကို မြှင့်တင်ရန်၊ (လူများအတွက်၊ နေထိုင်ရာများ သို့မဟုတ် ရပ်ရွာများသို့) အန္တရာယ်ပြုခြင်းကို တားဆီးရန်နှင့် ရေတိုအကျိုးထက် ရေရှည်တန်ဖိုးကို ဦးစားပေးခြင်းဖြင့် တည်ငြိမ်မှုကို ပံ့ပိုးရန် အဆိုပါမူဝါဒများ လိုအပ်ပါသည်။

အမေရိကန် အစိုးရသစ်၏ နိုင်ငံတကာ မူဝါဒများ သိသိသာသာ ပြောင်းလဲလာသော ကုန်သွယ်ရေးနှင့် နိုင်ငံတကာ မူဝါဒများ အပါအဝင် အခြားနိုင်ငံများ၏ နိုင်ငံရေး/သံတမန် ပဋိပက္ခများမှ ဒေသတွင်း ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုအတွက် ပြင်ပ ခြိမ်းခြောက်မှုများ ရှိနေပါသည်။ ဒေသတွင်း လူကုန်ကူးမှု ပြဿနာများကို လုံလောက်စွာ မဖြေရှင်းနိုင်သေးကြောင်း ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ခံယူချက်လည်း ရှိပါသည်။

ငါးဖမ်းလုပ်ငန်း၊ တောရိုင်းတိရိစ္ဆာန်များ ရောင်းဝယ်ဖောက်ကားခြင်းနှင့် ရေတိမ်ဒေသဆိုင်ရာ ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုများတွင် ကောင်းမွန်နေပြီဖြစ်သည်။ အချို့သောအာဆီယံနိုင်ငံများသည် သင်္ဘောနှင့် အခြား MPA များတွင် ကောင်းမွန်ပါသည်။ ယခင်ဥက္ကဋ္ဌဟောင်းဖြစ်သည့် မလေးရှားသည် ဤလိုအပ်ချက်များကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရာတွင် ရေရှည်တည်တံ့ခိုင်မြဲသော သာယာဝပြောရေးအတွက် ထိန်းချုပ်ထားသော ဒေသဆိုင်ရာ သမုဒ္ဒရာ အုပ်ချုပ်မှုနှင့်အတူ ရှေ့သွားလမ်းအဖြစ် သတ်မှတ်ပေးသည့် အာဆီယံ မဟာဗျူဟာစီမံကိန်း (ASPEN) ကို စတင်ခဲ့သည်။  

ထို့ကြောင့် ဤအာဆီယံ (၁၀) နိုင်ငံသည် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများနှင့် အတူ “သမုဒ္ဒရာများ၊ ပင်လယ်နှင့် အဏ္ဏဝါအရင်းအမြစ်များကို ရေရှည်တည်တံ့စွာ အသုံးပြုနိုင်မည့် အပြာရောင်စီးပွားရေးသစ်” (UN Sustainable Development Goal 10) အရ၊ ဇွန်လတွင် ရက်ပေါင်းများစွာ နိုင်ငံတကာအစည်းအဝေး)။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် အဓိကအချက်မှာ အပြာရောင်စီးပွားရေး၊ အပြာရောင် (ကြီးထွားမှု) သာယာဝပြောရေးနှင့် သမုဒ္ဒရာစီးပွားရေးကို စီမံခန့်ခွဲရန်အတွက် ဥပဒေနှင့် မူဝါဒဆိုင်ရာ ကိရိယာများ ရှိသင့်သောကြောင့် ဖြစ်ပါသည်။ 

 

IMG_6816.jpg

 

Ocean Governance ဖြင့် လိုအပ်ချက်များကို ဖြည့်ဆည်းပေးခြင်း
သမုဒ္ဒရာ အုပ်ချုပ်ရေးသည် ကျွန်ုပ်တို့ လူသားများ ကမ်းရိုးတန်းနှင့် သမုဒ္ဒရာနှင့် ဆက်စပ်သည့် နည်းလမ်းကို စုစည်းရန် ကြိုးပမ်းသည့် စည်းမျဉ်းများနှင့် အဖွဲ့အစည်းများ၏ မူဘောင်ဖြစ်သည်။ အဏ္ဏဝါစနစ်များကို ချဲ့ထွင်၍ လူသားအသုံးပြုမှုကို ဆင်ခြင်တုံတရားနှင့် ကန့်သတ်ရန်။ အဏ္ဏဝါစနစ်အားလုံး၏ အပြန်အလှန်ချိတ်ဆက်မှုမှာ အာဆီယံကမ်းရိုးတန်းနိုင်ငံများနှင့် အမျိုးသားတရားစီရင်ပိုင်ခွင့်ကျော်လွန်သော ဒေသများအတွက် နိုင်ငံတကာအသိုက်အဝန်းနှင့် ဘုံအကျိုးစီးပွားအတွက် အရင်းအမြစ်များအကြား ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်ရန် လိုအပ်ပါသည်။  

ပြီးတော့ ဒီရည်မှန်းချက်တွေကို ဘယ်လိုမူဝါဒမျိုးတွေ အကောင်အထည်ဖော်မလဲ။ ပွင့်လင်းမြင်သာမှု၊ ရေရှည်တည်တံ့မှုနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု၏ ဘုံအခြေခံမူများကို သတ်မှတ်ဖော်ပြထားသော၊ အရေးကြီးသော နယ်ပယ်များကို ကာကွယ်ရန်၊ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများကို ပံ့ပိုးရန်၊ ရာသီအလိုက်၊ ပထဝီဝင်နှင့် မျိုးစိတ်လိုအပ်ချက်များအတွက် သင့်လျော်စွာ စီမံခန့်ခွဲခြင်းအပြင် နိုင်ငံတကာ၊ ဒေသဆိုင်ရာ၊ အမျိုးသား၊ ဒေသအလိုက် စီးပွားရေးနှင့် လူမှုယဉ်ကျေးမှု ပန်းတိုင်များနှင့်အညီ ညီညွတ်မှုရှိစေရန်၊ . ရဲတပ်ဖွဲ့များကို ကောင်းမွန်စွာ ဒီဇိုင်းဆွဲရန် အာဆီယံသည် ၎င်းတွင် ပါ၀င်သည့်အရာများနှင့် ၎င်းကိုအသုံးပြုပုံကို နားလည်ရမည်ဖြစ်သည်။ ရာသီဥတုပုံစံများ၊ ရေအပူချိန်၊ ဓာတုဗေဒနှင့် အတိမ်အနက် အပြောင်းအလဲများအတွက် အားနည်းချက်၊ တည်ငြိမ်ရေးနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် ရေရှည်လိုအပ်ချက်။ သိပ္ပံပညာရှင်များသည် ဒေတာနှင့် အခြေခံအချက်များကို စုဆောင်းသိမ်းဆည်းနိုင်ပြီး အချိန်နှင့်အမျှ ဆက်လက်လုပ်ဆောင်နိုင်သည့် စောင့်ကြည့်ရေးမူဘောင်များကို ထိန်းသိမ်းနိုင်ပြီး အပြည့်အဝ ပွင့်လင်းမြင်သာမှုနှင့် လွှဲပြောင်းနိုင်မည်ဖြစ်သည်။

အောက်ပါတို့သည် ၂၀၁၇ ခုနှစ် အစည်းအဝေးမှ အဆိုပြုထားသော ပင်လယ်ရေကြောင်းလုံခြုံရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးနှင့် ရေကြောင်းပတ်ဝန်းကျင် ကာကွယ်ရေးဆိုင်ရာ အဆိုပြုထားသော အာဆီယံခေါင်းဆောင်များ၏ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖြစ်နိုင်ခြေရှိသော အဓိကအချက်များ အပါအဝင်၊ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုအတွက် ခေါင်းစဉ်များနှင့် ခေါင်းစဉ်များနှင့် အကြံပြုချက်များနှင့် 2017 ခုနှစ်နှင့် ၎င်းအပြင် ဖိလစ်ပိုင်နိုင်ငံ၏ ပင်လယ်ပတ်ဝန်းကျင် ကာကွယ်ရေးဆိုင်ရာ ဦးဆောင်ဆောင်ရွက်မှုများ ဖြစ်နိုင်သည်-

ခေါင်းစဉ်များ

MPA နှင့် MPAN များ
အာဆီယံအမွေအနှစ်ဥယျာဉ်များ
ကာဗွန်ထုတ်လွှတ်မှု
ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှု
သမုဒ္ဒရာ Acidification
ဇီဝမျိုးစုံမျိုးကွဲ
Habitat
ရွှေ့ပြောင်းမျိုးစိတ်များ
တောရိုင်းတိရစ္ဆာန်ကုန်ကူးခြင်း။
ရေကြောင်း ယဉ်ကျေးမှု အမွေအနှစ်
ခရီးသွားလုပ်ငန်း
ငါးမွေးမြူရေး
ငါးဖမ်း
လူ့အခွင့်အရေး
IUU
ပင်လယ်ကြမ်းပြင် 
ပင်လယ်ကြမ်းပြင်တူးဖော်ခြင်း။
ကေဘယ်လ်ကြိုး
သင်္ဘော/ရေယာဉ် အသွားအလာ

Themes များ

ဒေသတွင်း စွမ်းဆောင်ရည် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး
သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်အားမပျက်စီး
ထိန်းသိမ်းရေး
ကာကွယ်မှု
လျှော့ချရေး
လိုက်လျောညီထွေ
ပွင့်လင်းမြင်သာမှု
ခြေရာကောက်
အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းလုပ်ငန်းများ
အာဆီယံ၏ စည်းလုံးညီညွတ်ရေး မူဝါဒ/ အစိုးရများအကြား အဆက်မပြတ်
အဝိဇ္ဇာ လျော့ပါးစေရန် သတိ
အသိပညာမျှဝေခြင်း / ပညာရေး / ကွင်းဆင်းခြင်း။
ဘုံအကဲဖြတ်ချက်များ/စံနှုန်းများ
ပူးပေါင်းသုတေသန/စောင့်ကြည့်
နည်းပညာ/ အကောင်းဆုံး အလေ့အကျင့်များ လွှဲပြောင်းပေးခြင်း
ပြဋ္ဌာန်းခြင်းနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခြင်း
တရားစီရင်ပိုင်ခွင့်/ လုပ်ပိုင်ခွင့်/ ဥပဒေများ သဟဇာတဖြစ်မှု၊

 

IMG_68232.jpg

 

ထိပ်တန်းသို့ တက်လာသော ပစ္စည်းများ
ဖိလစ်ပိုင်၏ ကိုယ်စားပြုအေဂျင်စီများသည် ၎င်းတို့၏နိုင်ငံအား ဦးဆောင်ရန် ခြေရာခံမှတ်တမ်းတစ်ခုရှိသည်ဟု ယုံကြည်ကြသည်- MPAs နှင့် Marine Protected Area Networks; ဒေသန္တရအစိုးရများ၊ မိရိုးဖလာ ဗဟုသုတ ရှာဖွေမျှဝေခြင်း၊ သမဝါယမအဏ္ဏဝါသိပ္ပံအစီအစဉ်များ၊ သက်ဆိုင်ရာ သဘောတူညီချက်များကို အတည်ပြုခြင်း၊ ပင်လယ်အမှိုက်များ၏ အရင်းအမြစ်များကို ဖြေရှင်းပေးခြင်း။

ဒေသတွင်း လုပ်ဆောင်ချက်များအတွက် အပြင်းထန်ဆုံး အကြံပြုချက်များတွင် အထက်ဖော်ပြပါ အဓိက GDP သုံးခု (ငါးဖမ်းလုပ်ငန်း၊ ငါးပုစွန်နှင့် ခရီးသွားလုပ်ငန်း) ပါဝင်သည်။ ပထမဦးစွာ ပါဝင်သူများသည် ဒေသစားသုံးမှုအတွက် ခိုင်မာသော၊ ကောင်းမွန်စွာ စီမံခန့်ခွဲနိုင်သော ငါးဖမ်းလုပ်ငန်းနှင့် ပို့ကုန်ကုန်သွယ်မှုဈေးကွက်များအတွက် ကြည့်ရှုလိုပါသည်။ ဒုတိယအနေဖြင့် အာဆီယံစံနှုန်းများနှင့်အညီ ကောင်းမွန်စွာနေရာချပြီး ကောင်းမွန်စွာ ဒီဇိုင်းပြုလုပ်ထားသည့် စမတ်ငါးပုစွန်မွေးမြူရန် လိုအပ်ကြောင်း ၎င်းတို့က မြင်သည်။ တတိယအနေဖြင့် ယဉ်ကျေးမှုအမွေအနှစ်များ ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ရေး၊ ဒေသခံလူထုနှင့် အစိုးရ-ပုဂ္ဂလိကကဏ္ဍ ပူးပေါင်းပါဝင်မှု၊ ဒေသအတွင်း ပြန်လည်ရင်းနှီးမြုပ်နှံမှုနှင့် ရှင်သန်နိုင်မှုတို့အတွက် နှင့် ပိုမိုအဓိပ္ပာယ်ရှိသော “သီးသန့်” ကွဲပြားမှုပုံစံအချို့ကို အလေးပေးသည့် စစ်မှန်သော eco-tourism နှင့် ရေရှည်တည်တံ့သော ခရီးသွားအခြေခံအဆောက်အအုံ လိုအပ်ကြောင်း ဆွေးနွေးခဲ့ပါသည်။ ဝင်ငွေ။

အပြာရောင်ကာဗွန် (ဒီရေတောများ၊ ပင်လယ်မြက်များ၊ ကာဗွန်စုဆောင်းခြင်း အော့ဖ်ဆက်) စသည်တို့ ပါဝင်သည် ။ ပြန်လည်ပြည့်ဖြိုးမြဲစွမ်းအင်နှင့် စွမ်းအင်ထိရောက်မှု (ပိုမိုလွတ်လပ်မှု၊ ဝေးကွာသောအသိုက်အဝန်းများ ကြီးပွားတိုးတက်စေရန်ကူညီရန်) နှင့် သမုဒ္ဒရာအတွက် တက်ကြွစွာ ကောင်းမွန်သော ထုတ်ကုန်ကုမ္ပဏီများကို အသိအမှတ်ပြုရန် နည်းလမ်းရှာဖွေရန်။

ဒီစိတ်ကူးတွေကို အကောင်အထည်ဖော်ဖို့ ကြီးမားတဲ့ အတားအဆီးတွေရှိတယ်။ နှစ်မိုင်ခွဲခရီးကို ကားနဲ့သွားရတာ နှစ်နာရီခွဲလောက်ကြာပြီး နောက်ဆုံးအစည်းအဝေးအဆုံးမှာ စကားပြောဖို့ အချိန်အများကြီးပေးခဲ့တယ်။ စစ်မှန်သော အကောင်းမြင်ဝါဒနှင့် မှန်ကန်သောအရာကို လုပ်ဆောင်လိုသော ဆန္ဒများစွာရှိကြောင်း ကျွန်ုပ်တို့သဘောတူပါသည်။ အဆုံးတွင် ကျန်းမာသောပင်လယ်ပြင်ရှိစေရေးသည် အာဆီယံနိုင်ငံများအတွက် ကျန်းမာသောအနာဂတ်ကို အာမခံနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ ထို့အပြင် ကောင်းမွန်စွာ ပုံဖော်ထားသော သမုဒ္ဒရာ အုပ်ချုပ်ရေးစနစ်က ၎င်းတို့ကို ထိုနေရာသို့ ရောက်အောင် ကူညီပေးနိုင်သည်။


ခေါင်းစီးဓာတ်ပုံ- Rebecca Weeks/Marine Photobank