Eerder deze maand stond ik op voordat de maan die ochtend onderging om te spreken op een conferentie die ruim 8400 mijl verderop en 13 uur later plaatsvond. Ik logde in op The International Conference on Tsunami Risk Reduction and Resilience die plaatsvond in Kerala, India, ter gelegenheid van de 20e verjaardag van de tsunami op Tweede Kerstdag in de Indische Oceaan in 2004. De zaken liepen wat achter, zoals dat meestal gebeurt aan het einde van conferenties. Daarom heb ik meer tijd besteed aan luisteren dan ik anders zou hebben gedaan, en ik ben zo blij dat ik dat heb gedaan.

De programmamanager bij het VN-trustfonds voor tsunami-rampen en klimaatparaatheid, Temily Isabella Baker, sprak over hoe ver systemen voor vroege waarschuwing en paraatheid in de afgelopen twintig jaar zijn gekomen en wat er nog meer moet worden gedaan. Het huidige waarschuwingssysteem heeft levens gered, schade geminimaliseerd en meer. Zo kunnen gemeenschappen met meer gerichte evacuatiewaarschuwingen kostbare verstoringen vermijden als ze geen risico lopen.

Nadat ze klaar was, hoorden we van Shanta Sheela Nair, de (gepensioneerde) secretaris van de Indian Administrative Service. Op 26 december 2024 werd ze ter plekke aangesteld om toezicht te houden op alle hulp en herstel voor Kerala. Ze sprak krachtig over de confrontatie met massavernietiging, duizenden lijken en de uitdagingen waarmee zij, haar collega's en de verwoeste gemeenschappen werden geconfronteerd.

Ze konden de lichamen niet cremeren volgens de traditie in India; er waren er gewoon te veel. Zij en haar team kwamen erachter hoe ze natuurlijke enzymen konden gebruiken om de lichamen te helpen ontbinden en de verspreiding van ziekten te voorkomen. Ze merkte op dat ze geen tijd hadden om het aantal gedode mannen en vrouwen te tellen, maar dat ze er zeker van was dat er nog veel meer vrouwen stierven omdat hun sari's en lange haar hen verstrikte, waardoor ontsnappen onmogelijk was en ze verdronken, terwijl de mannen snel hun kleren uitdeden en wegrenden. Er waren weinig verwondingen; je was of in leven of verdronken.

Zoals bij de meeste rampen was een tekort aan veilig drinkwater een probleem, net als voldoende onderdak. Tegelijkertijd merkte ze op dat een frustrerende uitdaging was om om te gaan met de goedbedoelde maar ongepaste internationale respons. Internationale hulpgoederen, NGO's en vrijwilligers zijn lastig te coördineren en voldoen te vaak niet aan de werkelijke behoeften. De mensen hadden warm eten en menstruatieproducten voor vrouwen nodig, geen yakdekens en luiers. En dan was er nog het verdriet van pas verweesde kinderen en hoe ze te beschermen tegen "nood"-adoptie door kwaadaardige individuen die misbruik maakten van de chaos.

Nadat ik naar de gepensioneerde minister Nair had geluisterd, leken mijn voorbereide opmerkingen over het beschermen en herstellen van natuurlijke verdedigingssystemen zoals koraalriffen, zeegras en mangroves veel minder overtuigend. De Ocean Foundation bood geen noodhulp, zorgde niet voor overlevenden en behandelde de doden niet. Ik herinnerde mezelf er echter aan dat deze natuurlijke systemen een schild boden en veel levens redden, en dat hun bescherming essentieel is voor een goede planning voor toekomstige rampen.

De kracht van natuurlijke verdedigingssystemen

Twintig jaar na de verwoestende tsunami in de Indische Oceaan in 2004 is een van de belangrijkste lessen nog steeds duidelijk: de natuur kan onze sterkste bondgenoot zijn bij het beschermen van kustgemeenschappen tegen rampen.

Toen de tsunami in december 2004 toesloeg, wisten we dat we moesten uitzoeken wat er was gebeurd met de natuurlijke systemen die de bestaansmiddelen van deze kustgemeenschappen ondersteunden. Daarom, begin 2005, New England Aquarium lanceerde een expeditie gefinancierd door The Ocean Foundation. De onderzoekers deden wat toen een opvallende ontdekking was: gebieden met intacte mangrovebossen ondervonden aanzienlijk minder schade dan regio's waar deze natuurlijke barrières waren verwijderd. Maar het waren niet alleen de mangroves die alleen handelden - de meest effectieve bescherming kwam van een combinatie van drie belangrijke ecosystemen die samenwerkten: koraalriffen, zeegrasvelden en mangrovebossen.

Het werk van de Ocean Foundation op het gebied van onderzoek naar de effecten van tsunami's en het herstel daarvan, en onze uitgebreide op de natuur gebaseerde veerkrachtopbouw, hebben aangetoond dat wanneer we samenwerken met natuurlijke systemen in plaats van ertegen, we veerkrachtigere kustlijnen creëren die gemeenschappen beschermen tijdens rampen en in het dagelijks leven.

Deze “natuurlijke infrastructuur” functioneert als een goed gecoördineerd team. Koraalriffen dienen als de eerste verdedigingslinie en breken krachtige golfenergie af voordat deze de kust bereikt. Zeegrasvelden fungeren als de tweede barrière en helpen sedimenten te stabiliseren en de watersnelheid te verminderen. Tot slot vormen mangrovebossen de cruciale laatste verdedigingslinie. Hun complexe wortelsystemen en dichte vegetatie helpen kustgemeenschappen te beschermen tegen de impact van golven en stormvloeden.

We hebben ook geleerd dat het cruciaal is om snel te handelen om deze systemen te herstellen en te beschermen na rampen en als er aan de onmiddellijke humanitaire behoeften wordt voldaan. Het mariene systeem heeft tijd nodig om te herstellen, en kan dat alleen doen met serieuze beperking van schade door puin. Gestrande boten, bouwmaterialen en ander puin rollen rond in zeegrasvelden en koraalriffen, wat extra schade veroorzaakt en zeedieren verstoort. Het verwijderen van het puin met minimale extra schade in waterhabitats is nauwgezet werk. Mangrovebossen hebben ruimte nodig om te hergroeien en te herstellen, en vereisen mogelijk aanvullende aanplant naast het verwijderen van puin.

Verder dan rampenbestrijding

Deze natuurlijke verdedigingssystemen zijn bijzonder waardevol omdat ze niet stilzitten en wachten op de volgende ramp. Ze dragen het hele jaar door actief bij aan de lokale economie door

duurzame visserij ondersteunen, kansen bieden voor ecotoerisme en banen creëren. Ze behouden ook de biodiversiteit, beschermen de waterkwaliteit en beperken de effecten van overtollige broeikasgasemissies door koolstofdioxide op te slaan in de planten en bodems. Deze meervoudige functies maken investeren in natuurlijke verdedigingssystemen een slimme economische keuze, die dagelijkse voordelen oplevert en catastrofale risico's vermindert.

Lessen voor het opbouwen van veerkracht

Het werk van de Ocean Foundation in natuurlijke veerkracht, dat voortkwam uit de studie van deze tsunami, heeft een aantal belangrijke lessen opgeleverd voor het opbouwen van veerkrachtigere kustgemeenschappen:

1. Preventie is beter dan reactie

Hoewel het cruciaal is om goede systemen voor rampenbestrijding te hebben, leveren acties vóór rampen het grootste rendement op. Gemeenschappen die investeren in natuurlijke systemen en paraatheid voordat rampen toeslaan, zien consequent betere resultaten dan gemeenschappen die zich haasten om te reageren nadat het feit zich heeft voorgedaan.

2. Kennisintegratie is de sleutel

De meest effectieve oplossingen ontstaan ​​wanneer we meerdere soorten expertise combineren:

– Moderne wetenschappelijke monitoring en technologie

– Traditionele ecologische kennis van lokale gemeenschappen

– Deskundigheid van de lokale gemeenschap

– Internationale technische ondersteuning

3. Beter Samen

Succes vereist het omarmen van onderling verbonden systemen, waaronder:

– Meerdere ecosysteemtypen die samenwerken

– Verschillende belanghebbende groepen werken samen

– Verschillende financieringsstromen ter ondersteuning van de duurzaamheid op de lange termijn

4. Het momentum behouden

De grootste uitdaging ligt in het handhaven van een commitment aan beschermende maatregelen tijdens rustige periodes. Dit vereist:

– Regelmatige noodresponsoefeningen

– Doorlopende trainingsprogramma’s

– Duurzame betrokkenheid van de gemeenschap

– Continue milieubewaking

– Betrouwbare financieringsmechanismen

We zien je graag

Naarmate klimaatverandering de frequentie en intensiteit van extreme weersomstandigheden vergroot, worden de lessen die zijn geleerd van de tsunami van 2004 nog relevanter. De wereldwijde natuurgebaseerde veerkrachtervaring van de Ocean Foundation laat zien dat het bouwen van veerkrachtige kustgemeenschappen een uitgebreide aanpak vereist die:

– Implementeert gestandaardiseerde protocollen voor de beoordeling van ecosysteemschade

– Creëert speciale noodhulpfondsen voor het herstel van het ecosysteem

– Stelt goed opgeleide vrijwilligersnetwerken in die snel kunnen reageren

– Onderhoudt basissystemen voor milieubewaking

– Bouwt de lokale capaciteit voor milieubeheer op

– Vormt inclusieve technische werkgroepen, waarin inheemse volkeren en vertegenwoordigers van het lokale bedrijfsleven zitting hebben

Het economische argument maken

Om deze benaderingen op de lange termijn succesvol te laten zijn, moeten we effectief communiceren dat op de natuur gebaseerde oplossingen tastbare economische voordelen bieden die verder gaan dan rampenbestrijding. Wanneer kustgemeenschappen zien hoe gezonde ecosystemen hun levensonderhoud ondersteunen door middel van duurzame visserij, toerisme en andere activiteiten, is de kans groter dat ze investeren in de bescherming en het onderhoud van deze natuurlijke systemen.

Het pad vooruit

De tsunami op Tweede Kerstdag 2004 leerde ons dat we milieubescherming niet los kunnen zien van veerkracht van gemeenschappen – ze zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Nu we een onzekere toekomst tegemoet gaan met toenemende klimaatgerelateerde uitdagingen, is investeren in op de natuur gebaseerde oplossingen niet alleen een milieukeuze – het is een investering in het overleven en de welvaart van de gemeenschap.

Door met de natuur samen te werken in plaats van ertegen, kunnen we kustgemeenschappen bouwen die beter bestand zijn tegen rampen en economisch vitaal en duurzaam zijn in hun dagelijks leven. Het bewijs is duidelijk: de natuur biedt de beste blauwdruk voor het bouwen van een veerkrachtigere toekomst.