Saienitisi mai le DR ma Cuba o mai faatasi e aʻoaʻo ma fefaʻasoaaʻi auala fou toe faʻaleleia


Va'ai le aotelega o le mafutaga faaleaoaoga i lalo:


Fu'a Vitio: Fa'aleleia le Maufetuua'i o Amu

Matamata i le Vitio a le matou Faleaoga

O lo'o matou fa'atupuina le agava'a mo saienitisi talavou e fa'ata'atia se lumana'i mo 'amu o le Karipiane ma nu'u tu matafaga o lo'o fa'alagolago iai.


“O se Caribbean tele. Ma o se Karepiane so'otaga tele. Ona o galu o le sami, o lo'o fa'alagolago uma atunu'u i le isi… Suiga o le tau, si'itia o le suasami, tele tagata tafafao maimoa, soona fagotaina, tulaga lelei o le suavai. O fa’afitauli lava ia o lo’o feagai fa’atasi atunu’u uma. Ma o na atunuu uma e le o maua uma fofo. E ala i le galulue faatasi, tatou te faasoa atu punaoa. Matou te fefaasoaai aafiaga.”

Fernando Bretos | Polokalama Ofisa, TOF

I le masina na teʻa nei, na faʻalauiloa aloaia ai la matou poloketi e tolu tausaga e fausia ai le gataifale i totonu o motu tetele e lua o le Caribbean - Cuba ma le Dominican Republic. O tatou lava Katie Thompson, Fernando Bretos, ma Ben Scheelk sa fai ma sui o le Ocean Foundation i se a'oa'oga toe fa'aleleia 'amu i Bayahibe, Dominican Republic (DR) - i fafo atu o le Parque Nacional del Este (East National Park).

Le faleaoga, Toefuata'iga Fa'asao i le Talafatai i totonu o Malo Tele e Lua a le Insular Caribbean: Cuba ma Dominican Republic, sa faatupeina i le fesoasoani a le matou $1.9M le fesoasoani mai le Caribbean Biodiversity Fund (CBF). Faatasi ai ma Fundación Dominicana de Estudios Marinos (FUNDEMAR), SECORE International, ma Centro de Investigaciones Marinas (CIM) de la Universidad de la Habana, na matou taulai atu i tala fatu amu (laval propagation) metotia ma lo latou fa'alauteleina i nofoaga fou. Aemaise lava, na matou taulaʻi atu i le auala e mafai ai e saienitisi mai le DR ma Cuba ona galulue faʻatasi i nei metotia ma mulimuli ane tuʻufaʻatasia i latou lava nofoaga. O lenei fesuiaiga o loʻo faʻamoemoeina o se fesoʻotaʻiga i saute ma saute lea e fefaʻasoaaʻi ai atunuʻu tau atiaʻe e lua ma tuputupu aʻe faʻatasi ma filifili lo latou lava lumanaʻi siosiomaga. 

O le a le fatu amu?

Fatuina amu, or fa'atupuina o larval, e faasino i le aoina o amu fuamoa (fuamoa ma sperm, poʻo gametes) e mafai ona faʻafefeteina i totonu o se fale suʻesuʻe. Ona fa'anofoa lea o larvae i luga o mea fa'apitoa e ta'ape mulimuli ane i luga o le aau e aunoa ma le mana'omia o le fa'apipi'i masini. 

E ese mai i metotia fa'a'ala'au 'amu e galue e fa'a'o'o'a fasi 'amu, o le fatu 'amu e maua ai le fa'avasegaina o kenera. O lona uiga o le totoina o fatu e lagolagoina ai le fetuutuunai o 'amu i suiga o siosiomaga e mafua mai i suiga o le tau, e pei o le pisia o 'amu ma le maualuga o le vevela o le sami. O le auala lenei e fa'atupula'ia atili ai le avanoa e fa'ateleina ai le toe fa'aleleia e ala i le fa'aputuina o le faitau miliona o pepe amu mai le mea e tasi e fa'atosina ai amu.

Ata na saunia e Vanessa Cara-Kerr

Aumai saienitisi mai le DR ma Cuba faʻatasi mo ni fofo fou faʻavae natura

I le aluga o aso e fa, na aʻoaʻoina ai e i latou na auai i le mafutaga faaleaoaoga le tala fou o le totoina o amu na fausia e SECORE International ma faatino e FUNDEMAR. O le mafutaga faaleaoaoga na avea o se laasaga taua i se fuafuaga tele mo le faʻaleleia atili o auala fou o le toe faʻaleleia o amu ma le faʻaleleia o meaola faanatura amu i le DR ​​

E toafitu saienitisi Cuban, o le afa oi latou o tamaiti aʻoga faʻauʻu o loʻo aʻoaʻoina le siʻosiʻomaga o amu i le Iunivesite o Havana, na auai foi. O loʻo faʻamoemoe le au saienitisi e toe faʻataʻitaʻia auala e totoina ai fatu i nofoaga e lua i Cuba: Guanahacabibes National Park (GNP) ma Jardines de la Reina National Park (JRNP).

O le mea pito sili ona taua, o le mafutaga faaleaoaoga na mafai ai e saienitisi mai le tele o atunuu ona faʻasoa faʻamatalaga ma le poto. E to'a XNUMX tagata auai mai Cuba, DR, Iunaite Setete, ma Mekisiko na auai i fa'amatalaga a le SECORE ma le FUNDEMAR i a latou lesona na a'oa'oina i le fa'alauteleina o larval i le DR ma le isi itu o le Caribbean. Na fa'asoa fo'i e le aumalaga a Cuba o latou lava poto masani ma fa'amatalaga i le toe fa'aleleia o 'amu.

Saienitisi Cuban, Dominican ma US ina ua uma ona asiasi atu i nofoaga o le outplaning a FUNDEMAR.

Vaʻai i le lumanaʻi 

Fa'aleleia o le gataifale e fa'avae i nu'u Na maua e i latou na auai i le a'oga se aafiaga fa'atofu - na o'o fo'i i le 'amu ma'ulu ma snorkeling e va'ava'ai i falefa'ato'aga amu a FUNDEMAR, totō amu, ma fa'ata'ita'iga fa'atulagaina. O le a'oa'oga fa'apitoa ma le galulue fa'atasi na taumafai e tu'uina atu a'oa'oga mo se tupulaga fou o tagata tomai fa'apitoa mo le toe fa'aleleia o 'amu Cuban. 

O 'amu e maua ai le sulufa'iga mo faigafaiva ma fa'aleleia ai le tausiga o nu'u tu matafaga. E ala i le toe fa'aleleia o 'amu i gataifale, e mafai ona puipuia lelei nu'u i le gataifale mai le si'isi'i o le suasami ma afa o le teropika ona o suiga o le tau. Ma, e ala i le faʻasoaina o fofo e aoga, o lenei mafutaga faaleaoaoga na fesoasoani e amata ai le mea matou te faʻamoemoe o le a avea ma se mafutaga umi ma fua i le va o faʻalapotopotoga ma atunuʻu o loʻo auai.

“I le tulaga o Cuba ma le Dominican Republic, o i latou ia o motu tetele e lua i le Atu Karipeane… A mafai ona tatou maua nei atunuu e lua e aofia ai le tele o eleele ma amu e mafai ona tatou ausia le tele o mea… O le manatu o le TOF e masani lava. o le tuu atu lea o atunuu e talanoa ma tuu atu i tupulaga talavou e talanoa, ma e ala i le fetufaa’i, faasoa manatu, faasoa manatu…O le taimi lena e mafai ai ona tupu se togafiti.”

Fernando Bretos | Polokalama Ofisa, TOF