O le lalolagi o loʻo alu aʻe i se mea mamao e matua faʻatusatusa i le masina. O se urosa polar na pa'ulia i luga o se vaega aisa opeopea. O se pelikani ua susu i le suauu.
O le a le mea e tutusa uma ai nei ata? E tofu i latou ma foliga mo gaioiga o le siosiomaga.
Ole lu'itau sili ole faasao ole gataifale? Leai se avanoa ma malamalama i mea o lo'o tutupu i lalo ole sami. O ata e mafai ona faamanatu mai ia i tatou le mafuaaga e tatau ai ona tatou galulue uma e faasao mea matagofie.
O se fe'e ua tafetafea i le motu o San Miguel. (i) Richard Salas
O tagata pueata talenia e taua tele i le faamatalaina o le tala o mea o loʻo tutupu i lalo ifo ma pe aisea e tatau ai ona tatou puipuia.
Sa ou maua le fiafiaga manino o le nofo i lalo ma se uo, tagata foaʻi ma le tagata pueata i lalo o le sami, Richard Salas, i lenei vaiaso talu ai i Santa Barbara.
Na amata e Salas lana galuega pueata ina ua toso ese o ia e se faiaoga o le aoga maualuga ma fai atu ia te ia e fai lana gaioiga. Na kiliki se mea, ma na ia taofia le "ma'imau taimi" ma tulituliloa lona naunau mo ata pue.
E leʻi oʻo i le kolisi na amata ai ona alu i lalo o le vai, ma sa ia alofa i le lalolagi i lalo ifo o le fogaeleele.
Ina ua uma le kolisi, sa ia tulituliloa ata faapisinisi mo le silia ma le 30 tausaga. Na suia lona olaga ina ua maua lona toalua lalelei o Repeka (lea sa ou fiafia foi e feiloai ai) i le kanesa i le 2004. Faatasi ai ma lana taitaiga na ia toe lupe ai i lona naunau ua leva na leiloa - ata i lalo o le sami.
Richard Salas ma lona faletua o Repeka, o e na fesoasoani ia te ia e toe foi i totonu o le vai.
Na foa'i ma le agalelei e Salas le 50% o tupe maua o le tusi i le Ocean Foundation. Faatau ana tusi iinei.
-------------
Mea e fiafia e pue ata?
O la'u manu e sili ona ou fiafia e pu'eina o le Steller Sea Lion. O latou 700 pauna maile maile e le tuua na o oe. O lo latou fiailoa ma le fiafia o se fiafiaga ma se luʻitau e puʻeina aʻo tuleia ma puʻeina i le taimi atoa. Ou te fiafia i o latou foliga ma mata su'esu'e tetele.
E siaki e se leona fetu fe'ai le meapueata. (i) Richard Salas
O le a le meaola sili ona lalelei na e fanaina?
Manta rays o nisi ia o manu sili ona lalelei ua ou maua le mamalu e faʻasoa i le vasa. O nisi e 18 futu le lautele ma 3600 pauna. Latou te fe'a'ei ma le faigofie o Martha Graham siva i luga o le lagi vai. O nisi taimi e tu ai se tasi e tilotilo mai i oʻu mata ma avea o se aafiaga faaleagaga, o se talanoaga vaaia mai le tasi ituaiga i le isi.
So'o se manu e te le'i va'ai i ai o lo'o e fa'amoemoe e pu'e i meapueata?
Ou te le'i i ai lava ma se tafola u'amea ma tulimatai atu i lena aso ma le naunautai tele ma le fiafia. Ua ou faalogo i a latou pese ma lagona ua tetete i lo'u tino, o se fiafiaga mama ia te au. O le i ai i totonu o le vai ma se tasi o nei sauai aulelei ma maua i latou ata o se miti o le olaga atoa.
O le a sou manatu o le a se ata lelei?
Soʻo se ata e faʻaalia ai lagona mai le tagata matamata o se ata lelei.
O se pulupulu faaSipaniolo nudibranch, o lona igoa e sau mai lona sitaili aau, lea na faamanatu ai i saienitisi ia pulupulu e ofuina e tagata siva flamenco. (i) Richard Salas
Afai e mafai ona avea oe ma se manu i le sami o le fea e te filifilia?
E te va'ai i se mea fa'apitoa i le vasa e fa'alavelave ai oe?
O lapisi e masani ona lafoina aʻu i se siʻusiʻu mafaufau, ma manu o loʻo pipii a tatou lapisi io latou ua, vae, poʻo apa. I le va'aia o nofoaga maulu sa masani ona ou maulu i tua i le 70's lea ua matua leai se olaga. O le vaaia o malie mate ma isi manu na maua i upega fagota lafoai.
E lafi se pa'a matamuli i tua o se fasi kelp. (i) Richard Salas
So'o se tulaga mata'utia? E iai ni mea malie?
Na pau lava le tulaga mata'utia na ou i ai o le mauaina o au i le 90 futu i lalo ifo o le fogafale ma fetuutuuna'i la'u mea e fai ai ma na faafuasei lava ona lavea i le mamafa atoa o le tino o le isi tagata afu a'o ia goto vave tele. Sa ma lelei uma lava ina ua ou taofia lona alu ifo. O loʻu aafiaga o manu sili ona mataʻutia i lalo o le sami o tagata.
O le mea e sili ona malie o le vaʻavaʻai atu i laʻu tama e aveese ona apaapa ma "taufetuli" solo i luga o le oneone oneone o le sami i le gaioiga lemu. E foliga mai o loʻo ia fiti i luga o le masina, ma o le vaʻaia o lona toʻa malie ma le fiafia mama i le i ai i lalo o le sami e masani ona ou ata.
O a ni lu'itau e te feagai i lalo o le sami ma le pu'eina o ata i luga o le eleele?
E le mafai ona ou manava i lalo e aunoa ma le aumaia o laʻu lava sapalai ea, o lea e na o sina taimi lava ou te alu ai i lalo ma e foliga mai e puupuu tele. E vave ona pa'u le malamalama i lalo o le vai, o lea e tatau ai ona ou aumaia atili. Ole vai masima ma mea pu'eata e mautinoa lava e le fefiloi. O le fa'amafanafanaina i le vai 41 tikeri o se lu'itau lava, e le mafai ona ou alu e fa'aofu se afu. O nofoaga ou te fiafia e maulu ai e tamaoaiga i meaʻai ma e tumu i le ola, ae o le itu i lalo ole vaʻaia, o se luʻitau faifaipea.
E aau le tagata su'e i tafatafa o le malie tafola. (i) Richard Salas