E tolu atunuu e faasoa atu i le Fagaloa o Mekisiko le tele o punaoa—Cuba, Mekisiko, ma le Iunaite Setete. O lo tatou tofi fa'atasi ma lo tatou tiute fa'atasi aua o lo tatou tofi fo'i fa'atasi lea mo tupulaga o le lumana'i. O le mea lea, e tatau foi ona tatou fefaʻasoaaʻi le malamalama e faʻalautele atili ai le malamalama i le auala sili e pulea ai le Fagaloa o Mekisiko faʻatasi ma faʻaauau.  

Mo le silia ma le tolusefulu tausaga, sa ou faigaluega ai i Mekisiko, ma toetoe lava a tutusa le taimi i Cuba. I le 11 tausaga talu ai, The Ocean Foundation's Cuba Su'esu'ega ma Fa'asao o le Gataifale e valu ua taloina, faamaopoopo ma faafaigofieina Trinational Initiative fonotaga e taulai i le faasaienisi o le gataifale. O le asō o loʻo ou tusi mai le 2018 Trinational Initiative fonotaga i Merida, Yucatan, Mekisiko, lea na faʻapotopotoina ai le au atamamai 83 e faʻaauau la matou galuega. 
I le aluga o tausaga, ua tatou vaaia le suia o malo, suiga o pati, ma le masani ai o sootaga i le va o Cuba ma le Iunaite Setete, faapea foi ma le toe le masani ai o na sootaga, lea ua suia ai talanoaga faaupufai. Ae ui o nei mea uma, o le faasaienisi e tumau. 

IMG_1093.jpg

O la matou faʻamalosia ma le faʻaleleia o le galulue faʻasaienisi ua fausia ai alalaupapa i le va o atunuu uma e tolu e ala i suʻesuʻega faʻasaienisi soofaatasi, e taulaʻi i le faʻasao e mo le manuia o le Fagaloa o Mekisiko ma mo le manuia umi o tagata o Cuba, Mekisiko ma le Iunaite Setete. 

O le su'esu'eina o fa'amaoniga, le aoina o fa'amaumauga, ma le fa'ailoaina o au fa'atasi o le vasa, ituaiga femalaga'i, ma le fa'alagolago tasi e fai pea. O saienitisi e malamalama le tasi i le isi i luga o tuaoi e aunoa ma ni polokiki. E le mafai ona natia mo se taimi umi le upumoni.

IMG_9034.jpeg  IMG_9039.jpeg

O so'otaga fa'asaienisi ua leva ona fa'avaeina ma le galulue fa'atasi o su'esu'ega na fausia ai se fa'avae e fa'avae ai fa'ailoga aloa'ia fa'ava-o-malo—matou te ta'ua o le tipiloma fa'asaienisi. I le 2015, o nei mafutaga faʻapitoa na avea ma faʻavae sili atu ona iloa mo sootaga i le va o Cuba ma le Iunaite Setete. O le i ai o saienitisi a le malo mai Cuba ma le US na iu lava ina taitai atu ai i le suatiaina o le eleele i le va o atunuu e lua. O lea maliliega e fetaui lelei ma fa'asao o le gataifale a Amerika ma fa'asao o le gataifale Cuban e galulue fa'atasi i le fa'asaienisi, fa'asao ma le pulega ma fefa'asoaa'i le malamalama i le fa'afoeina ma le iloiloina o nofoaga puipuia o le gataifale.
I le aso 26 o Aperila, 2018, na toe faia ai se isi laasaga i luma o lenei tipiloma faasaienisi. Na sainia e Mekisiko ma Cuba se maliliega tutusa mo le galulue faatasi ma se polokalame galue mo le aʻoaʻoina ma le fefaʻasoaaʻi o le malamalama i nofoaga puipuia o le gataifale.

IMG_1081.jpg

I se tulaga tutusa, matou i le Ocean Foundation na sainia se tusi o le faʻamoemoe ma le Matagaluega o le Siosiomaga ma Punaoa Faanatura Mekisiko (SEMARNAT) e galulue faʻatasi i le Fagaloa o Mekisiko Large Marine Ecosystem project. O lenei poloketi o loʻo vaʻavaʻai i luma o loʻo faʻamoemoe e faʻaleleia atili fesoʻotaʻiga faʻaitulagi mo le faasaienisi, nofoaga puipuia o le gataifale, pulega o faigafaiva ma isi elemene o se Fagaloa o Mekisiko e pulea lelei.

I le faaiuga, mo Mekisiko, Cuba, ma le Iunaite Setete, o le tipiloma faʻasaienisi ua aoga lelei lo tatou faʻalagolago faʻatasi i se Fagaloa maloloina ma la tatou matafaioi faʻatasi i tupulaga o le lumanaʻi. E pei o isi nofoaga fa'asoa vao, ua fa'alauteleina e saienitisi ma isi tagata popoto lo tatou iloa e ala i le mata'ituina o lo tatou si'osi'omaga fa'anatura, fa'amautu lo tatou fa'alagolago i lo tatou si'osi'omaga fa'anatura, ma fa'amalosia le auaunaga fa'anatura o lo'o tu'uina mai a'o latou fa'afesuia'i fa'amatalaga i totonu o tuaoi fa'anatura i tua'oi fa'apolokiki.
 
E moni le faasaienisi o le gataifale!
 

IMG_1088.jpg

Ata Fa'amatalaga: Alexandra Puritz, Mark J. Spalding, CubaMar