Ṣe idoko-owo ni ilolupo ilolupo eti okun ti ilera, yoo mu alafia eniyan pọ si. Ati pe, yoo san wa pada ni ọpọlọpọ igba.

Akiyesi: Bii nọmba awọn ajo miiran, Earth Day Network gbe 50 rẹth Ayeye aseye online. O le wa nibi.

The 50th Ajodun ti Earth Day wa nibi. Ati sibẹsibẹ o jẹ ipenija fun gbogbo wa. O nira lati ronu nipa Ọjọ Earth lakoko lilo akoko pupọ ninu ile, kuro ninu ewu alaihan si ilera wa ati ti awọn ololufẹ wa. O nira lati foju inu wo bi afẹfẹ ati omi ti di mimọ to ni awọn ọsẹ kukuru diẹ o ṣeun si ile gbigbe wa lati “pa ọna ti tẹ” ati gba awọn ẹmi là. Gidigidi lati pe fun gbogbo eniyan lati koju iyipada oju-ọjọ, lati dinku idoti, ati idinku agbara nigbati 10% ti oṣiṣẹ ti orilẹ-ede wa n ṣajọ fun alainiṣẹ, ati pe ifoju 61% ti awọn olugbe orilẹ-ede wa ti ni ipa ni odi ni inawo. 

Ati sibẹsibẹ, a le wo ni ọna miiran. A le bẹrẹ si ronu nipa bi a ṣe le ṣe awọn igbesẹ atẹle fun aye wa ni ọna ti o dara julọ ti o ṣeeṣe fun awọn agbegbe wa. Kini nipa gbigbe awọn iṣe ore oju-ọjọ ti o jẹ idoko-owo to dara? O dara fun iwuri igba kukuru ati tun bẹrẹ eto-ọrọ aje, o dara fun igbaradi pajawiri, ati pe o dara fun ṣiṣe gbogbo wa ni ipalara si atẹgun ati awọn aarun miiran? Kini ti a ba le ṣe awọn iṣe ti o pese eto-ọrọ aje, ilera, ati awọn anfani awujọ ti o tobi ju fun gbogbo wa?

A le ronu nipa bii o ṣe le tan ọna lori idalọwọduro oju-ọjọ ati wo idalọwọduro oju-ọjọ bi iriri pinpin (kii ṣe dabi ajakaye-arun naa). A le dinku tabi imukuro awọn itujade eefin eefin wa, ṣiṣẹda awọn iṣẹ afikun ni iyipada. A le aiṣedeede awọn itujade a ko le yago fun, nkankan lori eyiti ajakaye-arun le ti fun wa ni irisi tuntun. Ati pe, a le ni ifojusọna awọn irokeke ati idoko-owo ni igbaradi ati imularada ojo iwaju.

Ike Aworan: Greenbiz Group

Lara awọn eniyan ti o wa ni iwaju ti iyipada oju-ọjọ ni awọn ti n gbe ni etikun ati pe o jẹ ipalara si iji, iji lile ati ipele omi okun. Ati pe awọn agbegbe yẹn nilo lati ni awọn eto imularada ti a ṣe sinu fun eto-ọrọ aje idaru-boya o fa nipasẹ awọn ododo ewe majele, iji, ajakaye-arun tabi itusilẹ epo.

Nípa bẹ́ẹ̀, nígbà tí a bá lè mọ àwọn ìhalẹ̀mọ́ni, àní bí wọn kò bá tiẹ̀ sún mọ́lé, nígbà náà, a gbọ́dọ̀ ṣe gbogbo ohun tí a lè ṣe láti múra sílẹ̀. Gẹgẹ bi awọn ti n gbe ni awọn agbegbe iji lile ni awọn ipa-ọna ijade kuro, awọn titiipa iji, ati awọn eto ibi aabo pajawiri—gbogbo awọn agbegbe nilo lati rii daju pe wọn ni awọn igbese to ṣe pataki ni aye lati daabobo awọn eniyan, awọn ile ati igbe aye wọn, awọn amayederun agbegbe ati awọn ohun elo adayeba lori eyiti wọn gbẹkẹle.

A ko le kọ o ti nkuta ni ayika awọn agbegbe eti okun ti o ni ipalara bi aabo igba pipẹ si awọn iyipada ninu ijinle okun, kemistri, ati iwọn otutu. A ko le fi iboju-boju si oju wọn, tabi sọ fun wọn pe ki wọn #stayhome ati lẹhinna samisi atokọ ayẹwo aabo bi o ti pari. Ṣiṣe igbese ni eti okun n ṣe idoko-owo ni ọna kukuru ati igba pipẹ, ọkan ti o pese imurasilẹ nla fun awọn pajawiri ati ṣe atilẹyin ọjọ lati ọjọ alafia ti eniyan ati awọn agbegbe ẹranko.

Awọn miliọnu awọn eka ti mangroves, koriko omi, ati ẹrẹ iyọ ti sọnu si awọn iṣẹ eniyan ni AMẸRIKA ati ni ayika agbaye. Ati bayi, eto aabo adayeba fun awọn agbegbe eti okun ti sọnu pẹlu.

Síbẹ̀, a ti kẹ́kọ̀ọ́ pé a kò lè gbára lé “àwọn ohun àmúṣọrọ̀ ewú” láti dáàbò bo àwọn ibi ìrìnnà, ojú ọ̀nà, àti àwọn ilé. Awọn odi okun nja nla, awọn pipọ okuta ati rip-rap ko le ṣe iṣẹ ti aabo awọn amayederun wa. Wọn ṣe afihan agbara, wọn ko fa a. Imugo agbara tiwọn ti ara wọn bajẹ wọn, batters ati fọ wọn. Awọn reflected agbara scours kuro iyanrin. Wọn di projectiles. Ni ọpọlọpọ igba, wọn daabobo aladugbo kan laibikita fun ẹlomiran. 

Nitorinaa, kini o dara julọ, awọn amayederun pipẹ to gun idoko? Iru aabo wo ni ipilẹṣẹ ti ara ẹni, pupọ julọ mimu-pada sipo lẹhin iji? Ati, rọrun lati tun ṣe? 

Fun awọn agbegbe ti o wa ni eti okun, iyẹn tumọ si idoko-owo ni erogba buluu—awọn koriko okun wa, awọn igbo mangrove, ati awọn agbegbe ẹrẹkẹ iyọ. A pe awọn ibugbe wọnyi ni “erogba buluu” nitori wọn tun gba ati tọju erogba — ṣe iranlọwọ lati dinku awọn ipa ti awọn itujade eefin eefin pupọ lori okun ati igbesi aye laarin.

Nitorinaa bawo ni a ṣe ṣe eyi?

  • Mu erogba buluu pada
    • replanting mangroves ati seagrass Meadows
    • relumbing lati mu pada wa olomi marshlands
  • Ṣẹda awọn ipo ayika ti o ṣe atilẹyin ilera ibugbe ti o pọju
    • omi mimọ-fun apẹẹrẹ opin ayanmọ lati awọn iṣẹ orisun ilẹ
    • ko si dredging, ko si wa nitosi grẹy amayederun
    • ipa-kekere, awọn amayederun ti a ṣe daradara lati ṣe atilẹyin awọn iṣẹ eniyan rere (fun apẹẹrẹ marinas)
    • koju ipalara lati awọn amayederun ti ko tọ tẹlẹ (fun apẹẹrẹ awọn iru ẹrọ agbara, awọn opo gigun ti o parun, jia ipeja iwin)
  • Gba isọdọtun adayeba laaye nibiti a ti le, tun gbin nigbati o nilo

Kini a gba ni ipadabọ? Opo ti o pada.

  • Eto ti awọn ọna ṣiṣe ti ara ti o gba agbara ti iji, awọn igbi, awọn igbi, paapaa diẹ ninu afẹfẹ (ti o to aaye kan)
  • Awọn iṣẹ atunṣe ati aabo
  • Abojuto ati awọn iṣẹ iwadi
  • Imudara awọn ile nọọsi ipeja ati awọn ibugbe lati ṣe atilẹyin aabo ounjẹ ati awọn iṣẹ eto-aje ti o jọmọ ipeja (idaraya ati iṣowo)
  • Awọn iwo ati awọn eti okun (dipo awọn odi ati awọn apata) lati ṣe atilẹyin irin-ajo
  • Ilọkuro ayanmọ bi awọn ọna ṣiṣe wọnyi ṣe sọ omi di mimọ (sisẹ awọn pathogens ti omi ati awọn contaminants)
Etikun ati okun nwa lati oke

Awọn anfani awujọ lọpọlọpọ lo wa lati inu omi mimọ, awọn ipeja lọpọlọpọ, ati awọn iṣẹ imupadabọsipo. Iyatọ erogba ati awọn anfani ibi ipamọ ti awọn ilolupo ilolupo eti okun kọja ti awọn igbo ori ilẹ, ati aabo wọn ni idaniloju pe erogba ko tun tu silẹ. Ni afikun, ni ibamu si Igbimọ Ipele Giga fun Eto-ọrọ Okun Alagbero (eyiti Emi jẹ onimọran), awọn ilana ojutu ti o da lori iseda ni awọn ilẹ olomi ni a ti ṣakiyesi lati “rii daju pe iyasọtọ abo ti o tobi julọ bi awọn ile-iṣẹ ti o da lori okun faagun ati ilọsiwaju awọn anfani owo-wiwọle ati igbe aye.” 

Imupadabọ ati aabo ti erogba buluu kii ṣe nipa aabo iseda nikan. Eyi jẹ ọrọ ti awọn ijọba le ṣẹda fun gbogbo eto-ọrọ aje. Awọn gige owo-ori ti ebi pa awọn ijọba ti awọn orisun ni kete ti wọn nilo wọn julọ (ẹkọ miiran lati ajakaye-arun naa). Imupadabọ ati aabo ti erogba buluu jẹ ojuṣe ti ijọba ati daradara laarin awọn agbara rẹ. Awọn owo ti wa ni kekere, ati awọn iye ti blue erogba jẹ ga. Imupadabọsipo ati aabo le ṣee ṣe nipasẹ fifẹ ati idasile awọn ajọṣepọ ilu-ikọkọ tuntun, ati imudara imotuntun ti yoo ṣẹda awọn iṣẹ tuntun bii ounjẹ nla, eto-ọrọ aje, ati aabo eti okun.

Eyi ni ohun ti o tumọ si lati ni ifarabalẹ ni oju idalọwọduro oju-ọjọ nla: lati ṣe awọn idoko-owo ni bayi ti o ni awọn anfani pupọ-ati funni ni ọna lati ṣe iduroṣinṣin awọn agbegbe bi wọn ti tun pada lati idalọwọduro nla, laibikita ohun ti o fa. 

Ọkan ninu awọn oluṣeto ti Ọjọ Ilẹ Aye akọkọ, Denis Hayes, sọ laipẹ pe o ro pe 20 milionu eniyan ti o jade lati ṣayẹyẹ n beere fun ohun kan ti o ṣe iyalẹnu pupọ ju awọn ti wọn tako ogun naa. Wọn n beere fun iyipada ipilẹ ni ọna ti ijọba ṣe gbeja ilera awọn eniyan rẹ. Ni akọkọ, lati da idoti afẹfẹ, omi ati ilẹ duro. Lati fi opin si lilo awọn majele ti o pa awọn ẹranko lainidi. Ati boya pataki julọ, lati ṣe idoko-owo ni awọn ọgbọn ati imọ-ẹrọ wọnyẹn lati mu pada lọpọlọpọ fun anfani gbogbo eniyan. Ni opin ti awọn ọjọ, a mọ pe awọn idoko ti ọkẹ àìmọye ni regede air ati regede omi pese a ipadabọ si gbogbo America ti aimọye-ati ki o ṣẹda logan ise igbẹhin si awon afojusun. 

Idoko-owo ni erogba buluu yoo gbe awọn anfani kanna-kii ṣe fun awọn agbegbe eti okun nikan, ṣugbọn fun gbogbo igbesi aye lori ilẹ.


Mark J. Spalding, Alakoso ti The Ocean Foundation jẹ ọmọ ẹgbẹ ti Igbimọ Ẹkọ Okun ti Awọn Ile-ẹkọ giga ti Orilẹ-ede ti Imọ-ẹrọ, Imọ-ẹrọ, ati Oogun (AMẸRIKA). O n ṣiṣẹ lori Igbimọ Okun Sargasso. Mark jẹ Olukọni Agba ni Ile-iṣẹ fun Aje Blue ni Middlebury Institute of International Studies. Ati pe, o jẹ Oludamoran si Igbimọ Ipele giga fun Eto-ọrọ Okun Alagbero. Ni afikun, o ṣiṣẹ bi oludamoran si Fund Fund Solutions Afefe Rockefeller (awọn owo idoko-owo ti aarin-okun ti a ko tii ri tẹlẹ) ati pe o jẹ ọmọ ẹgbẹ ti Pool of Experts fun Ayẹwo Okun Agbaye UN. O ṣe apẹrẹ eto aiṣedeede erogba buluu buluu akọkọ, SeaGrass Grow. Mark jẹ alamọja lori eto imulo ayika agbaye ati ofin, eto imulo okun ati ofin, ati ifẹ-ẹnu eti okun ati okun.