Amaren Egunaren Ohorez

Mark J. Spalding-ek, The Ocean Foundation-eko presidenteak

Mainera egin berri den bidaia batean, Bowdoin College-ko Peary-McMillan Arctic museoan bi erakusketa ikusteko aukera izan nuen. Bat deitzen zen Lurraren, airearen eta uraren izpirituak: Robert eta Judith Toll bildumako antler-tailak, eta bestea Animal Allies: Inuit Views of the Northern World izenekoa. Ikusgai dauden inuiten tailuak eta grabatuak apartekoak dira. Erakusketaren barruan dauden artefaktuek eta testu inspiratzaileek, baita Bill Hessen argazkiek ere, pantaila dotoreei eusten diete.

Urte sasoi honetan, bereziki egokia zen Sedna, inuit mitologiako itsas izaki guztien ama, berriro ezagutzea. Istorioaren bertsio batek dio garai batean gizakia izan zela eta orain itsasoaren hondoan bizi dela, bere hatz bakoitza sakrifikatu zuela ozeanoa populatzeko. Hatzak itsasoko fokak, morsak eta beste izakietako lehenak bihurtu ziren. Bera da itsasoko izaki guztiak elikatzen eta babesten dituena eta bera da haien mende dauden gizakiei nola lagunduko dieten erabakitzen duena. Bera da animaliak behar dituzten gizakiak ehizatzen ari diren lekuan egongo diren zehazten duena. Eta gizakiak dira Sedna eta haiek hartzen dituzten izakiak errespetatu eta ohoratu behar dituztenak. Inuit mitologiak dio, gainera, giza gaizkile bakoitzak bere ilea eta gorputza zikintzen dituela eta, ondorioz, bere ardurapean dauden izakiak kaltetzen dituela.

Iparraldeko kostalde zaurgarrietan ozeanoak berotzearen, pH-aren aldaketaren, zona hipoxikoen eta itsas mailaren igoeraren ondorioei buruz gehiago ikasten dugun heinean, Sednak ozeanoaren oparotasuna elikatzeko dugun erantzukizuna gogorarazteko duen eginkizuna gero eta garrantzitsuagoa da. Hawaiitik Zelanda Berriko maorietara, Greziatik Japoniara, kostaldeko kultura guztietan zehar, herrien mitologiek gizakien itsasoarekiko harremanaren oinarrizko printzipio hau indartzen dute.

Amaren Eguna dela eta, itsasoko izakiak errespetatu eta elikatu nahi dituztenak ohoratzen ditugu.