Mahele I o ka 28th ʻO ka hālāwai o ka International Seabed Authority (ISA) i hoʻopaʻa ʻia ma ka hopena o Malaki.

Ke kaʻana nei mākou i nā manawa koʻikoʻi mai nā hālāwai e pili ana i ka ʻeli kai hohonu, me nā mea hou e pili ana i ka hoʻopili ʻana Moʻomeheu Underwater i nā hoʻoponopono eli i manaʻo ʻia, ke kūkākūkā "pehea-inā", a me ka nānā ʻana i ka wela ma kahi moʻo o nā pahuhopu Ua hoʻopuka ka Ocean Foundation i ka makahiki i hala ma hope o nā hālāwai o Iulai 2022.

Holo i:

Ma ka ISA, ua hoʻokumu ʻia nā lālā o ka United Nations Convention on the Law of the Sea (UNCLOS) i ka hana ʻana i nā lula a me nā hoʻoponopono e pili ana i ka pale, ka ʻimi ʻana, a me ka hoʻohana ʻana i ke kai ma nā wahi i waho o ka mana o kēlā me kēia ʻāina mai ka wā mai. 1994. ʻO nā hālāwai 2023 o nā hui aupuni i loko o ka ISA - e hoʻomaka ana i kēia Malaki me nā kūkākūkā hou aʻe i hoʻolālā ʻia i Iulai a me Nowemapa - i kālele ʻia i ka heluhelu ʻana i nā lula a me ka hoʻopaʻapaʻa ʻana i ke kikoʻī kikoʻī.

ʻO nā lula hoʻolālā, ʻoi aku ma mua o 100 mau ʻaoʻao a piha i nā kikokikona bracketed i ʻae ʻole ʻia, ua wāwahi ʻia i nā kumuhana like ʻole. Ua hoʻokaʻawale nā ​​hālāwai o Malaki i ʻelua a ʻekolu mau lā no kēlā me kēia kumuhana:

He aha ka "Pehea-Inā"?

I Iune 2021, ua hoʻolaha mua ka mokuʻāina ʻo Nauru o ka Pākīpika i kona makemake e ʻeli i ka papahele o ke kai, e hoʻomaka ana i kahi helu ʻelua makahiki i ʻike ʻia ma UNCLOS e paipai i ka hoʻopaʻa ʻana i nā lula - i kēia manawa ua kapa ʻia ʻo "ʻelua makahiki kānāwai." ʻAʻole i hoʻopau ʻia nā lula no ka hoʻohana ʻana i ka ʻoihana o ke kai. Eia nō naʻe, ʻo kēia "rula" he mea hiki ke loaʻa i ke kānāwai, no ka mea, ʻo ka nele o nā lula i hoʻopaʻa ʻia i kēia manawa e ʻae ʻia nā noi mining e noʻonoʻo ʻia no ka ʻae manawa. Me ka lā 9 o Iulai 2023 e kokoke koke mai ana, e huli ana ka nīnau "pehea-inā". ka mea e hiki mai ana if waiho kekahi moku'āina i kahi papahana hana no ka eli ma hope o kēia lā me ka ʻole o nā lula i hoʻopaʻa ʻia. ʻOiai ua hana ikaika nā ʻAmelika Hui Pū ʻIa i nā hālāwai o Malaki, ua ʻike lākou ʻaʻole e ʻae ʻia nā lula e ka lā palena o Iulai. Ua ʻae lākou e hoʻomau i ke kūkākūkā ʻana i kēia nīnau "pehea-inā" ma waena o nā hālāwai o Iulai e hōʻoia pono i ka holo ʻana o ka mining me ka ʻole o nā lula.

Ua kūkākūkā pū hoʻi nā lālā lālā i ka Olelo Peresidena, he hōʻuluʻulu o nā hoʻoponopono kikoʻī i kūpono ʻole i kekahi o nā waeʻano ʻē aʻe. Ua hōʻike nui ʻia ke kūkākūkā "pehea-inā".

I ka wehe ʻana o nā mea kōkua i ka papahele no nā manaʻo e pili ana i kēlā me kēia hoʻoponopono, ua hiki i nā lālā o ka ʻaha kūkā, nā mokuʻāina Observer, a me nā Observers ke hāʻawi i nā ʻōlelo pōkole pōkole e pili ana i nā lula, e hāʻawi i nā tweaks a i ʻole ka hoʻolauna ʻana i ka ʻōlelo hou i ka hana ʻana o ka ʻaha kūkā e kūkulu i nā lula no kahi extractive. ʻoihana me ka hana mua ʻole. 

Ua haʻi a hōʻoia a hōʻino paha nā mokuʻāina i ka mea a kahi mokuʻāina i ʻōlelo ai, e hana pinepine ana i nā hoʻoponopono manawa maoli i kahi ʻōlelo i mākaukau. ʻOiai ʻaʻole ia he kamaʻilio kuʻuna, ua ʻae kēia hoʻonohonoho i kēlā me kēia kanaka i loko o ka lumi, me ka nānā ʻole i ke kūlana, e hilinaʻi i ko lākou mau manaʻo i lohe ʻia a hoʻohui ʻia.

Ma ke kumu, a e like me nā lula ponoʻī o ka ISA, hiki i nā mea nānā ke komo i nā kūkākūkā o ka ʻaha kūkā no nā mea e pili ana iā lākou. Ma ka hoʻomaʻamaʻa, pili ka pae o ke komo ʻana o ka Observer ma ISA 28-I i ka mea hoʻokele o kēlā me kēia kau. Ua maopopo ka manaʻo o kekahi mau mea kōkua i ka hāʻawi ʻana i ka leo i nā Observers a me nā lālā like, e hāʻawi i ka manawa a me ka manawa no nā ʻelele āpau e noʻonoʻo i kā lākou mau ʻōlelo. Ua noi nā mea kōkua ʻē aʻe i ka Observers e mālama i kā lākou mau ʻōlelo i ka palena ʻekolu mau minuke a holo wikiwiki i nā lula, me ka nānā ʻole ʻana i nā noi e kamaʻilio ma ka hoʻāʻo ʻana e hōʻike i ka ʻae ʻana inā ʻaʻole i loaʻa kēlā ʻae. 

I ka hoʻomaka ʻana o ke kau, ua hōʻike nā mokuʻāina i kā lākou kākoʻo no kahi kuʻikahi hou i kapa ʻia Biodiversity ma waho aʻe o ka mana aupuni (BBNJ). Ua ʻae ʻia ke kuʻikahi i ka wā o ka ʻAha Kūkākūkā o Intergovernmental i hala iho nei e pili ana i kahi mea paʻa kānāwai ma lalo o UNCLOS. Manaʻo ia e pale i ke ola kai a paipai i ka hoʻohana mau ʻana i nā kumuwaiwai ma nā wahi ma waho o nā palena ʻāina. Ua ʻike nā mokuʻāina ma ka ISA i ka waiwai o ke kuʻikahi i ka hoʻoikaika ʻana i ka mālama kaiapuni a me ka hoʻokomo ʻana i ka ʻike kuʻuna a me nā ʻōiwi i loko o ka noiʻi moana.

ʻO ka hōʻailona e ʻōlelo ana "Hoʻomalu i ka Moana. Hoʻōki i ka Mining Kai Hohonu"

Nā mea lawe mai kēlā me kēia hui hana

Pūʻulu Hana i wehe ʻia ma nā ʻōlelo kālā o kahi ʻaelike (Malaki 16-17)

  • Ua lohe nā ʻelele i ʻelua mau hōʻikeʻike mai ka poʻe loea kālā: hoʻokahi mai kahi ʻelele o ka Massachusetts Institute of Technology (MIT), a ʻo ka lua mai ka Intergovernmental Forum on Mining, Minerals, Metals and Sustainable Development (IGF).
  • Ua manaʻo ka nui o ka poʻe i hele mai ʻaʻole pono ke kūkākūkā ʻana i nā kumu hoʻohālike kālā me ka ʻole o ka ʻae mua ʻana i nā lula maʻamau. Ua hoʻomau kēia manaʻo i nā hālāwai ʻoiai ʻoi aku ka nui o nā mokuʻāina i hōʻike i ke kākoʻo no ka pāpā ʻana, ka moratorium, a i ʻole ka hoʻomaha hoʻomaha ʻana i ka ʻeli ʻana o ke kai hohonu.
  • Ua kūkākūkā lōʻihi ʻia ka manaʻo o ka hoʻoili ʻana i nā kuleana a me nā kuleana ma lalo o kahi ʻaelike hoʻohana, me ke koʻikoʻi o kekahi mau ʻelele e pono i nā mokuʻāina kākoʻo ke ʻōlelo i kēia mau hoʻololi. Ua komo ʻo TOF e ʻike i ka hoʻololi ʻana o ka mana e hana i ka loiloi koʻikoʻi like me ka hoʻoili ʻana, no ka mea e hōʻike ana ia i nā pilikia like o ka mana, nā hōʻoia kālā, a me ke kuleana.

Pūʻulu Hana ʻAʻole no ka Hoʻomalu a me ka mālama ʻana i ke Kaiapuni Kai (Malaki 20-22)

  • Ua kono ʻia ʻelima mau ʻōiwi ʻōiwi o ka Pākīpika e ka ʻelele Greenpeace International e kamaʻilio i nā ʻelele e pili ana i ko lākou pilina kupuna a moʻomeheu i ke kai hohonu. Ua wehe ʻo Solomona “ʻAnakala Sol” Kahoʻohalahala i ka hālāwai me kahi oli Hawaiʻi no ka hoʻokipa ʻana i nā mea a pau ma kahi ākea o nā kūkākūkā maluhia. Ua koʻikoʻi ʻo ia i ke koʻikoʻi o ka hoʻokomo ʻana i ka ʻike kuʻuna ʻōiwi i nā hoʻoponopono, nā hoʻoholo, a me ka hoʻomohala ʻana i kahi code of conduct.
  • Hāʻawi ʻo Hinano Murphy i ka Blue Climate Initiative Nā Leo ʻŌiwi no ka pāpā ʻana i ka palapala noi ʻana i ka ʻeli ʻana o ka moʻo hohonu, e kāhea ana i nā mokuʻāina e ʻike i ka pilina ma waena o ka poʻe ʻōiwi a me ke kai hohonu a hoʻokomo i ko lākou leo ​​i loko o nā kūkākūkā. 
  • E like me nā ʻōlelo a nā leo ʻōiwi, ua hui pū ʻia ke kamaʻilio ʻana e pili ana i ka Underwater Cultural Heritage (UCH). Ua komo ʻo TOF e hōʻike i ka hoʻoilina ʻike ʻia a ʻike ʻole ʻia i hiki ke pilikia mai ka ʻeli ʻana i lalo o ke kai hohonu, a me ka nele o ka ʻenehana e pale ai i kēia manawa. Ua hoʻomanaʻo pū ʻo TOF i ka nui o nā mokuʻāina ISA i hoʻohiki i ka pale ʻana i ka hoʻoilina moʻomeheu i lalo o ke kai ma o nā ʻaha kūkā i ʻae ʻia e ka honua, me ka Paukū 149 o UNCLOS, e kauoha ana i ka pale ʻana i nā mea archaeological a me ka mōʻaukala, ka UNESCO 2001 Convention on the Protection of the Underwater Cultural Heritage, a me ka UNESCO. 2003 Convention for the safeguarding of the Intangible Cultural Heritage.
  • Ua hōʻike ka nui o nā mokuʻāina i ko lākou kūpaʻa i ka hoʻohanohano ʻana iā UCH a ua hoʻoholo e hoʻopaʻa i kahi papa hana intersessional e kūkākūkā ai pehea e hoʻokomo ai a wehewehe i loko o nā lula. 
  • Ke puka mai nei ka nui o ka noiʻi ʻana, ʻike maopopo ʻia ka pilikia o ke kai hohonu, nā mea ola, a me nā hoʻoilina kino a me nā waiwai ʻole o ke kanaka mai ka ʻeli ʻana i lalo o ke kai. Ke hoʻomau nei nā mokuʻāina i ka hoʻopau ʻana i kēia mau lula, e lawe ana i nā kumuhana e like me UCH i mua e noi i nā ʻelele e noʻonoʻo e pili ana i ka paʻakikī a me ka nui o nā hopena e loaʻa i kēia ʻoihana.

Pūʻulu Hana ʻAʻole no ka nānā ʻana, ka hoʻokō a me ka hoʻokō ʻana (Malaki 23-24)

  • I ka wā o nā hālāwai e pili ana i ka nānā ʻana, ka hoʻokō ʻana, a me ka hoʻokō ʻana i nā lula, ua kūkākūkā nā ʻelele pehea e mālama ai ka ISA a me kāna mau lālā i kēia mau kumuhana a ʻo wai ke kuleana no lākou.
  • Ua manaʻo kekahi mau mokuʻāina he ʻano mua a wikiwiki kēia mau kūkākūkā ʻana, no ka mea, ʻaʻole i ʻae ʻia nā ʻano kumu o nā hoʻoponopono, pono no nā lula kikoʻī he nui. 
  • Ua ʻike ʻia ʻo Underwater Cultural Heritage i loko o kēia mau kūkākūkā, a ʻoi aku ka nui o nā mokuʻāina i ʻōlelo ʻoiaʻiʻo e pili ana i ka pono o kahi kūkākūkā intersessional a me ka hopena o ke kūkākūkā e hoʻokomo ʻia i loko o nā kūkākūkā nui i nā hālāwai e hiki mai ana.

Pūʻulu Hana ʻAʻole ʻike ma nā mea pili i ke kula (Malaki 27-29)

  • Ua kūkākūkā nā ʻelele i ke kaʻina hana loiloi no kahi hoʻolālā hana a ua hoʻopaʻapaʻa i ke komo ʻana o nā mokuʻāina kahakai kokoke i ka nānā ʻana i ia hoʻolālā. No ka mea hiki ke hoʻonui ʻia ka hopena o ka ʻeli ʻana i ke kai hohonu ma waho o ka wahi eli i koho ʻia, ʻo ka hoʻopili ʻana i nā mokuʻāina kahakai kokoke i kahi ala e hōʻoia ai ua hoʻokomo ʻia nā poʻe kuleana āpau. ʻOiai ʻaʻole i loaʻa nā hopena no kēia nīnau i nā hālāwai o Malaki, ua ʻae nā ʻelele e kamaʻilio hou i ke kuleana o nā mokuʻāina kahakai ma mua o nā hālāwai o Iulai.
  • Ua hōʻoia hou nā moku'āina i ka pono e pale i ke kai moana, ma mua o ke kaulike ʻana i nā pono waiwai o ka hoʻohana ʻana a me ka pale. Ua koʻikoʻi lākou i ke kuleana piha e pale i ke kai moana e like me ka mea i hōʻike ʻia ma UNCLOS, me ka hoʻomaikaʻi hou ʻana i kona waiwai maoli.

Olelo Peresidena

  • Ua kamaʻilio nā mokuʻāina e pili ana i nā hanana e hōʻike ʻia i ka ISA e nā mea ʻaelike ke hele ʻole nā ​​​​mea e like me ka mea i hoʻolālā ʻia. I loko o nā makahiki, ua noi nā ʻelele i kekahi mau 'hanana hoʻomaopopo' no ka poʻe ʻaelike e noʻonoʻo ai, me nā ulia a me nā hanana. I kēia manawa, hoʻopaʻapaʻa lākou inā pono e hōʻike ʻia nā mea hana paleontological, me ke kākoʻo hui ʻia.
  • Hoʻopili pū ka Pelekikena Pelekikena i nā kānāwai he nui e pili ana i ka ʻinikua, nā hoʻolālā kālā, a me nā ʻaelike e kūkākūkā hou ʻia ma ka heluhelu ʻana o nā lula.

Ma waho aʻe o ka lumi ʻaha kūkā nui, ua komo nā ʻelele i ke ʻano o nā kumuhana, ʻo ia hoʻi ke kānāwai ʻelua makahiki a me nā hanana ʻaoʻao e pili ana i ka eli ʻana, ka ʻepekema moana, nā leo ʻōiwi, a me nā kūkākūkā pili.


Ka Rula Makahiki elua

Me ka lā 9 Iulai 2023 e kokoke mai ana, ua hana nā ʻelele i nā noi he nui i loko o nā lumi pani i loko o ka pule, me ka ʻaelike i loaʻa i ka lā hope. He manawa pōkole ka hopena Olelo hooholo aha e ʻōlelo ana ʻaʻole pono ka ʻaha kūkā, ʻoiai inā e nānā lākou i kahi papahana hana, ʻaʻole pono e ʻae a ʻae paha i kēlā papahana. Ua ʻike pū ʻia ka ʻōlelo hoʻoholo ʻaʻohe kuleana o ka Legal and Technical Commission (LTC, kahi hui kōkua o ka ʻaha kūkā) e ʻae i ka ʻae ʻana a i ʻole ka ʻae ʻana i kahi papahana hana a hiki i ka ʻaha kūkā ke hāʻawi i nā kuhikuhi i ka LTC. Ua noi ka ʻōlelo hoʻoholo i ke Kakauolelo Nui e haʻi aku i nā lālā o ka ʻaha kūkā i ka loaʻa ʻana o kekahi noi i loko o nā lā ʻekolu. Ua ʻae nā ʻelele e hoʻomau i nā kūkākūkā ma Iulai.


Nā hanana ʻaoʻao

Ua mālama ka Metals Company (TMC) i nā hanana ʻaoʻao ʻelua ma ke ʻano he ʻāpana o Nauru Ocean Resources Inc. (NORI) e kaʻana like i nā ʻike ʻepekema e pili ana i nā hoʻokolohua sediment plume a hōʻike i ke kumu kumu no kahi Social Impact Assessment e mau nei. Nīnau ka poʻe i hele mai pehea e pili ai ka hoʻonui ʻana i ka pae ʻoihana me nā mīkini kalepa i nā ʻike o nā hoʻokolohua sediment plume, ʻoiai ke hoʻohana nei nā hoʻokolohua o kēia manawa i nā mea hana ʻole. Ua hōʻike ka mea hōʻikeʻike ʻaʻole e loli, ʻoiai ʻoi aku ka liʻiliʻi o nā lako hana ʻeli ʻaʻole kālepa. Ua nīnau hou ka poʻe ʻepekema i ke anaina i ke ʻano o ka loaʻa ʻana o nā plumes, me ka ʻike ʻana i ka paʻakikī o ka poʻe ʻepekema i ka nānā ʻana a me ka loiloi ʻana i nā ʻino lepo. Ma ka pane ʻana, ua ʻae ka mea hōʻike he pilikia kēia i loaʻa iā lākou, a ʻaʻole lākou i hoʻopaʻa pono i ka ʻike o ka plume mai ka hoʻi ʻana o ka wai.

Ua hoʻokō ʻia ke kūkākūkā e pili ana i ka hopena pilikanaka me nā nīnau e pili ana i ka paʻa o nā hana hoʻopili pili. ʻO ka laulā o ka loiloi hopena pilikanaka i kēia manawa e pili ana i ka hui pū ʻana me nā poʻe i loko o ʻekolu hui nui o nā mea kuleana: nā lawaiʻa a me ko lākou mau ʻelele, nā hui wahine a me ko lākou mau ʻelele, a me nā hui ʻōpio a me ko lākou mau ʻelele. Ua ʻike kekahi mea i hele mai e pili ana kēia mau pūʻulu ma waena o 4 a me 5 biliona mau kānaka, a nīnau i nā mea hōʻike no ka wehewehe ʻana i ke ʻano o kā lākou ʻimi e komo i kēlā me kēia hui. Ua hōʻike nā mea hōʻike i kā lākou mau hoʻolālā e pili ana i ka hopena maikaʻi o ka ʻeli ʻana i ke kai hohonu i manaʻo ʻia e loaʻa i nā kamaʻāina o Nauru. Hoʻolālā pū lākou e hoʻokomo iā Fiji. ʻO ka hahai ʻana mai kahi ʻelele mokuʻāina i nīnau i ke kumu i koho wale ai lākou i kēlā mau ʻāina ʻelua o ka Pākīpika a ʻaʻole i noʻonoʻo i nā mokupuni ʻē aʻe he nui o ka Pākīpika a me nā mokupuni o ka Pākīpika e ʻike pū i ka hopena o DSM. I ka pane ʻana, ʻōlelo nā mea hōʻike e pono lākou e nānā hou i ka ʻāpana o ka mana ma ke ʻano he ʻāpana o ka Environmental Impact Assessment.

ʻO ka Deep Ocean Stewardship Initiative (DOSI) i lawe mai i ʻekolu mau mea olaola kai hohonu, ʻo Jesse van der Grient, Jeff Drazen, a me Matthias Haeckel, e kamaʻilio e pili ana i ka hopena o ka ʻeli ʻana o ke kai hohonu ma ka ʻili kai me nā pulu sediment, i loko o nā kaiaola waena, a me nā lawaiʻa. Ua hōʻike nā kānaka ʻepekema i ka ʻikepili mai ka noiʻi hou ʻana i ka loiloi. ʻO Global Sea Mineral Resources (GSR), he lālā o ka hui ʻenekinia moana Belgian DEME Group, ua hāʻawi pū i kahi ʻike ʻepekema i nā hopena sediment plume a kaʻana like i nā ʻike o kahi noiʻi hou. Ua mālama ʻo Nigeria's Permanent Mission ma Kingston, Jamaica i kahi hanana e kūkākūkā ai i nā ʻanuʻu e hiki ai i kahi mokuʻāina ke hana no ke noi ʻana i kahi ʻaelike ʻimi mineral.

Ua mālama ʻo Greenpeace International i kahi hanana Island Perspectives on Deep Seabed Mining e hāʻawi i nā alakaʻi ʻōiwi o ka Pākīpika i hele i nā hālāwai i ka hiki ke kamaʻilio. Hāʻawi kēlā me kēia mea haʻiʻōlelo i kahi hiʻohiʻona e pili ana i ke ʻano o ko lākou mau kaiāulu i hilinaʻi ai i ke kai a me nā hoʻoweliweli o ka ʻeli kai hohonu.

Solomon “Anakala Sol” Kaho'ohalahala ʻO ka hui ʻo Maunalei Ahupuaʻa/Maui Nui Makai i kamaʻilio e pili ana i ka pili ʻana o nā kūpuna Hawaiʻi i ke kai hohonu, me ka haʻi ʻana i ke Kumulipo, he mele Hawaiʻi kuʻuna e hōʻike ana i ka moʻokūʻauhau o ka poʻe ʻōiwi Hawaiʻi, e ʻike ana i ko lākou kupuna mai nā polyps koʻa. hoomaka ma ka moana hohonu. 

Hinano Murphy o Te Pu Atiti'a ma Polenekia Palani i hai mai i ka noho aupuni ana o Farani Polenekia a me ka hoao nukelea ma na mokupuni a me na kanaka e noho ana malaila. 

Alanna Matamaru Smith, Ngati Raina, Rarotonga, Cook Islands i ka hana a ka hui kaiaulu o Cook Islands the Ka Ipukarea Society, ka mea i hana pū me nā lālā o ke kaiāulu kūloko e aʻo e pili ana i nā pōʻino o DSM. Ua kamaʻilio hou ʻo ia e pili ana i nā leka kūʻē a me nā kuhi hewa a nā alakaʻi kūloko e kaʻana like ana e pili ana i nā hopena maikaʻi o DSM, me kahi lumi liʻiliʻi no ke kūkākūkā ʻana i nā hopena maikaʻi ʻole i manaʻo ʻia. 

Jonathan Mesulam ʻO Solwara Warriors ma Papua New Guinea i kamaʻilio e pili ana i ka hui kaiaulu ʻo Papua New Guinea Solwara Warriors, i hana ʻia ma ka pane ʻana i ka Solwara 1 Project e manaʻo ana e mine hydrothermal vents. ʻO ka hui maikaʻi ʻia me ke kaiāulu kūloko a me ke ao holoʻokoʻa e hoʻopau i ka papahana Nautilus Minerals a pale i nā wahi lawaiʻa i pilikia. 

Joey Tau o ka Pākīpika Network on Globalization (PANG) a me Papua New Guinea i hāʻawi hou aku i nā manaʻo no ka holomua o Solwara Warriors ma Papua New Guinea, a paipai i nā mea a pau e hoʻomanaʻo i ka pilina pilikino a mākou e kaʻana nei i ka moana ma ke ʻano he kaiāulu honua. 

Ma nā hālāwai holoʻokoʻa, ua hele mai ʻelua hui kaiaulu ʻo Jamaica e hoʻolauleʻa i ka hoʻokomo ʻia ʻana o nā leo ʻōiwi i loko o nā lumi hālāwai a kūʻē iā DSM. Ua hāʻawi aku kahi pūʻali pahu pahu Jamaican Maroon kuʻuna i kahi hanana hoʻokipa no nā leo o ka mokupuni o ka Pākīpika i ka pule mua, me nā hōʻailona e kāhea ana i nā ʻelele e "'ōlelo ʻAʻole i ka ʻeli kai hohonu." I ka pule aʻe, ua lawe mai kahi hui ʻōpio Jamaican i nā hae a hōʻikeʻike ma waho o ka hale ISA, e kāhea ana i ka pāpā ʻana i ka eli kai hohonu e pale i ke kai.


I ʻAukake 2022, ma hope o ka lilo ʻana o TOF i mea nānā ma ka ISA, hoʻopuka mākou i nā pahuhopu. Ke hoʻomaka nei mākou i ka hui 2023 o nā hālāwai, eia ka nānā ʻana i kekahi o lākou:

Pahuhopu: No ka poʻe i hoʻopili ʻia e komo i ka ʻeli ʻana o ke kai hohonu.

he GIF o kahi pae holomua e piʻi ana ma kahi o 25%

Ke hoʻohālikelike ʻia me nā hālāwai o Nowemapa, ʻoi aku ka nui o nā mea kuleana i hiki ke noho kino i loko o ka lumi - akā no ka mea, ua kono ʻo Greenpeace International, kahi NGO Observer iā lākou. He mea koʻikoʻi nā leo ʻōiwi ʻōiwi o ka Pākīpika i nā hālāwai o Malaki a ua hoʻopuka mai i kahi leo hou i lohe ʻole ʻia ma mua. Ua hōʻoia pū nā NGO i ka hoʻokomo ʻia ʻana o nā leo ʻōpio, e lawe mai ana i nā mea ʻōpio, nā alakaʻi ʻōpio o ka Sustainable Ocean Alliance, a me nā alakaʻi ʻōpio ʻōiwi. ʻO ka hana ʻōpio kekahi aia ma waho o nā hālāwai ISA me kahi hui ʻōpio Jamaica e mālama ana i kahi hōʻike ola e kūʻē iā DSM. Camille Etienne, he kanaka opio Farani ma ka ʻaoʻao o Greenpeace International, ua kamaʻilio me ke aloha i nā ʻelele e noi i kā lākou kākoʻo i ka pale ʻana i ke kai mai DSM ma mua o ka hoʻomaka ʻana, ʻoiai "no ka manawa hoʻokahi mākou ma mua o ke ahi ʻana o ka hale." (unuhi mai Farani)

ʻO ka loaʻa ʻana o kēlā me kēia pūʻulu kuleana e hāʻawi iā TOF i ka manaʻolana no ka hoʻopili ʻana i ka wā e hiki mai ana, akā ʻaʻole pono kēia kuleana i nā NGO wale nō. Akā, he mea nui i ka poʻe i hele mai ke kono i nā ʻelele like ʻole i hiki ke lohe ʻia nā leo āpau i loko o ka lumi. Pono pū ka ISA e ʻimi ikaika i nā mea e pili ana, e like me nā hui honua ʻē aʻe, e like me nā mea e pili ana i ka biodiversity, ka moana, a me ke aniau. No kēia hopena, ke komo nei ʻo TOF i kahi kūkākūkā intersessional ma Stakeholder Consultation e hoʻomau i kēia kamaʻilio.

Pahuhopu: E hoʻokiʻekiʻe i ka hoʻoilina moʻomeheu i lalo o ka wai a e hōʻoia he ʻāpana maopopo ia o ke kamaʻilio DSM ma mua o ka luku ʻia ʻana me ka ʻike ʻole ʻia.

he GIF o kahi pae holomua e piʻi ana ma kahi o 50%

Ua loaʻa i ka Underwater Cultural Heritage ka nānā ʻana i nā hālāwai o Malaki. Ma o ka hui pū ʻana o nā noiʻi kikokikona, nā leo o ka poʻe ʻōiwi o ka Pākīpika, a me kahi mokuʻāina makemake e alakaʻi i ke kamaʻilio ʻana i hiki ai iā UCH ke lilo i ʻāpana maopopo o ke kamaʻilio DSM. Ua alakaʻi kēia manawa i ka manaʻo o kahi kūkākūkā intersessional e pili ana i ka wehewehe maikaʻi a hoʻokomo i ka UCH i nā lula. Manaʻo ʻo TOF ʻaʻole kūpono paha ʻo DSM me ka pale o kā mākou kino, a intangible, UCH a e hana ia e lawe i kēia manaʻo i ka kūkākūkā intersessional.

Pahuhopu: E hoʻomau i ka paipai ʻana i kahi moratorium ma DSM.

he GIF o kahi pae holomua e piʻi ana ma kahi o 50%

Iloko o na halawai, ʻO Vanuatu a me ka Dominican Republic hoʻolaha i ke kākoʻo no ka hoʻomaha hoʻomaha, e hoʻonui ana i ka helu o nā mokuʻāina i lawe i nā kūlana kūʻē i ka ʻeli kai hohonu i ka 14. Ua hōʻike pū kekahi luna nui Finnish i ke kākoʻo ma o Twitter. Ua hauʻoli ʻo TOF i ka ʻae ʻana i loko o ka ʻaha kūkā ʻaʻole ʻae ʻo UNCLOS i ka ʻae ʻana i kahi ʻaelike mining me ka loaʻa ʻole o nā hoʻoponopono, akā ke hoʻohilahila nei ʻaʻole i hoʻoholo ʻia kahi ala kaʻina hana paʻa no ka hōʻoia ʻana ʻaʻole i ʻae ʻia ka ʻeli ʻana. No kēia hopena, e komo ʻo TOF i nā kūkākūkā intersessional ma ke ʻano "pehea-inā".

Pahuhopu: ʻAʻole e luku i ko mākou kaiaola kai hohonu ma mua o ka ʻike ʻana i ke ʻano o ia mea, a me kāna hana no mākou.

he GIF o kahi pae holomua e piʻi ana ma kahi o 25%

ʻO ka poʻe mākaʻikaʻi me Deep Ocean Stewardship Initiative (DOSI), ka Deep Sea Conservation Coalition (DSCC), a hoʻomanaʻo ikaika i nā mokuʻāina a puni nā hālāwai e pili ana i ka nui o ka ʻike i loaʻa iā mākou e pili ana i ka kaiaola kai hohonu. 

Ua kūpaʻa ka Ocean Foundation e hōʻoia i ka lohe ʻia ʻana o nā mea kuleana a pau ma kēia hui honua, i ka ʻike maopopo, a me ka moratorium ma DSM.

Hoʻolālā mākou e hoʻomau i ka hele ʻana i nā hālāwai ISA i kēia makahiki a me ka hoʻohana ʻana i ko mākou noho ʻana e hoʻonui i ka ʻike i ka pōʻino e hiki mai ana ma ka ʻeli kai hohonu ma loko a ma waho o nā lumi hālāwai.