Satu lagi Misteri di Kedalaman Lautan: Perlombongan Dasar Laut

Oleh: Carla O. García Zendejas

Saya terbang pada ketinggian 39,000 kaki sambil memikirkan kedalaman lautan, tempat-tempat gelap yang pertama kali kita lihat dalam dokumentari yang jarang dan indah yang memperkenalkan kita kepada Jacques Cousteau dan makhluk menakjubkan serta hidupan laut yang telah kita pelajari untuk mencintai dan menghargai serata dunia. Malah ada di antara kita yang cukup bernasib baik untuk menikmati kedalaman lautan secara langsung, merenung batu karang, sambil dikelilingi oleh kumpulan ikan yang ingin tahu dan belut yang merayap.

Beberapa habitat yang terus mengagumkan ahli biologi marin adalah yang dicipta oleh letusan panas dari mata air gunung berapi di mana hidupan wujud pada suhu yang sangat tinggi. Antara penemuan yang dibuat dalam menyelidik mata air gunung berapi atau perokok adalah fakta bahawa gunung belerang yang terbentuk daripada letusan menghasilkan deposit mineral yang besar. Jumlah logam berat yang sangat pekat seperti emas, perak dan tembaga terkumpul di pergunungan ini yang terhasil akibat air panas bertindak balas terhadap lautan beku. Kedalaman ini, masih asing dalam banyak aspek adalah tumpuan baru syarikat perlombongan di seluruh dunia.

Amalan perlombongan moden jarang menyerupai idea kebanyakan kita tentang industri. Sudah lama berlalu hari-hari apabila anda boleh melombong emas dengan kapak pencungkil, kebanyakan lombong yang terkenal di seluruh dunia telah kehabisan bijih yang sedia ada untuk dilombong dengan cara ini. Pada masa kini, kebanyakan deposit logam berat yang masih wujud di dalam tanah adalah sangat kecil jika dibandingkan. Oleh itu kaedah untuk mengekstrak emas, atau perak adalah proses kimia yang berlaku selepas memindahkan tan kotoran dan batu yang mesti dikisar dan kemudian diserahkan kepada cucian kimia yang bahan utamanya adalah sianida ditambah berjuta-juta gelen air tawar untuk mendapatkan satu auns emas, ini dikenali sebagai larut lesap sianida. Hasil sampingan daripada proses ini ialah enap cemar toksik yang mengandungi arsenik, merkuri, kadmium dan plumbum antara bahan toksik lain, yang dikenali sebagai tailing. Tailing lombong ini biasanya dimendapkan dalam busut berdekatan dengan lombong yang menimbulkan bahaya kepada tanah dan air bawah tanah di bawah permukaan.

Jadi bagaimanakah perlombongan ini diterjemahkan kepada kedalaman lautan, dasar laut, bagaimana penyingkiran bertan-tan batu dan penyingkiran gunung-ganang mineral yang wujud di dasar lautan akan menjejaskan hidupan marin, atau habitat sekeliling atau kerak lautan ? Apakah rupa larut lesap sianida di lautan? Apakah yang akan berlaku dengan tailing dari lombong? Sebenarnya pihak sekolah masih belum menjawab soalan ini dan banyak lagi soalan lain, walaupun secara rasmi. Kerana, jika kita hanya memerhatikan apa yang telah dibawa oleh amalan perlombongan kepada masyarakat dari Cajamarca (Peru), Peñoles (Mexico) ke Nevada (AS) rekod itu jelas. Sejarah penipisan air, pencemaran logam berat toksik dan akibat kesihatan yang menyertainya adalah perkara biasa di kebanyakan bandar perlombongan. Satu-satunya hasil yang dapat dirasai ialah pemandangan bulan yang terdiri daripada kawah besar yang boleh sedalam satu batu dan lebar lebih daripada dua batu. Faedah yang meragukan yang dicadangkan oleh projek perlombongan sentiasa dikurangkan oleh kesan ekonomi yang tersembunyi dan kos terhadap alam sekitar. Komuniti di seluruh dunia telah menyuarakan bantahan mereka terhadap projek perlombongan sebelumnya dan akan datang selama bertahun-tahun; litigasi telah mencabar undang-undang, permit dan dekri di peringkat nasional dan antarabangsa dengan tahap kejayaan yang berbeza-beza.

Beberapa penentangan sedemikian telah pun bermula berkenaan dengan salah satu projek perlombongan dasar laut yang pertama di Papua New Guinea, Nautilus Minerals Inc. sebuah syarikat Kanada telah diberikan permit 20 tahun untuk mengekstrak bijih yang dikatakan mengandungi kepekatan tinggi emas dan tembaga 30 batu di luar pantai di bawah Laut Bismarck. Dalam kes ini, kami sedang berurusan dengan permit domestik dengan negara untuk menjawab kemungkinan implikasi projek lombong ini. Tetapi apa yang akan berlaku dengan tuntutan perlombongan yang diadakan di perairan antarabangsa? Siapa yang akan bertanggungjawab dan bertanggungjawab terhadap kemungkinan kesan dan hasil negatif?

Memasuki Pihak Berkuasa Dasar Laut Antarabangsa, yang diwujudkan sebagai sebahagian daripada Konvensyen Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu mengenai Undang-undang Laut[1] (UNCLOS), agensi antarabangsa ini dipertanggungjawabkan untuk melaksanakan konvensyen dan mengawal selia aktiviti mineral di dasar laut, dasar lautan dan tanah bawah di perairan antarabangsa. Suruhanjaya Perundangan dan Teknikal (terdiri daripada 25 ahli yang dipilih oleh majlis ISA) menyemak permohonan untuk projek penerokaan dan perlombongan, sementara juga menilai dan menyelia operasi dan kesan alam sekitar, kelulusan akhir diberikan oleh 36 ahli majlis ISA. Beberapa negara yang kini memegang kontrak untuk hak eksklusif untuk penerokaan ialah China, Rusia, Korea Selatan, Perancis, Jepun dan India; kawasan yang diterokai bersaiz sehingga 150,000 kilometer persegi.

Adakah ISA dilengkapi untuk menangani permintaan yang semakin meningkat dalam perlombongan dasar laut, adakah ia mampu mengawal selia dan menyelia peningkatan bilangan projek? Apakah tahap akauntabiliti dan ketelusan agensi antarabangsa ini yang dipertanggungjawabkan untuk melindungi sebahagian besar lautan bumi? Kita boleh menggunakan bencana minyak BP sebagai penunjuk cabaran yang dihadapi oleh agensi pengawalseliaan besar yang dibiayai dengan baik ke perairan negara seberang laut di AS Apakah peluang yang dimiliki oleh agensi kecil seperti ISA untuk menangani cabaran ini dan masa depan?

Satu lagi isu ialah hakikat bahawa AS tidak meratifikasi Konvensyen PBB mengenai Undang-undang Laut (164 negara telah meratifikasi konvensyen tersebut), manakala sesetengah berpendapat bahawa AS tidak perlu menjadi pihak dalam perjanjian itu untuk memulakan perlombongan dasar laut. operasi yang lain tidak bersetuju dengan sepenuh hati. Jika kita ingin mempersoalkan atau mencabar pelaksanaan pengawasan yang betul dan piawaian alam sekitar untuk mengelak daripada merosakkan kedalaman lautan, kita perlu menjadi sebahagian daripada perbincangan. Apabila kita tidak bersedia untuk mematuhi tahap penelitian yang sama di peringkat antarabangsa, kita kehilangan kredibiliti dan niat baik. Oleh itu, walaupun kita sedar bahawa penggerudian laut dalam adalah perniagaan yang berbahaya, kita mesti mengambil berat tentang perlombongan laut dalam kerana kita masih belum memahami magnitud kesannya.

[1] Ulang tahun ke-30 UNCLOS adalah topik catatan blog dua bahagian bermaklumat oleh Matthew Cannistraro di laman web ini.  

Sila lihat Rangka Kerja Perundangan dan Kawal Selia Serantau Projek DSM untuk Penerokaan dan Eksploitasi Mineral Laut Dalam, yang diterbitkan tahun lepas. Dokumen ini sedang digunakan sekarang oleh negara-negara Pulau Pasifik untuk memasukkan ke dalam undang-undang mereka rejim pengawalseliaan yang bertanggungjawab.

Carla García Zendejas ialah peguam alam sekitar yang diiktiraf dari Tijuana, Mexico. Pengetahuan dan perspektif beliau diperoleh daripada kerja meluas beliau untuk organisasi antarabangsa dan nasional mengenai isu sosial, ekonomi dan alam sekitar. Dalam tempoh lima belas tahun yang lalu, beliau telah mencapai pelbagai kejayaan dalam kes yang melibatkan infrastruktur tenaga, pencemaran air, keadilan alam sekitar dan pembangunan undang-undang ketelusan kerajaan. Beliau telah memperkasakan aktivis dengan pengetahuan kritikal untuk melawan terminal gas asli cecair yang merosakkan alam sekitar dan berpotensi berbahaya di semenanjung Baja California, AS dan di Sepanyol. Carla memiliki Ijazah Sarjana Undang-undang dari Kolej Undang-undang Washington di Universiti Amerika. Beliau kini berkhidmat sebagai Pegawai Program Kanan untuk Hak Asasi Manusia & Industri Ekstraktif di Due Process of Law Foundation sebuah organisasi bukan untung yang berpangkalan di Washington, DC