ჭაობების დაცვა მთელს მსოფლიოში, მაშინ და ახლა: რამსარის კონვენცია

ლუკა ელდერის მიერ
Sabine Wetlands Walk, Hackberry, Louisiana (ფოტო გადაღებულია Louisiana Tourism Locations & Events – Peter A Mayer Advertising / ასოც. კრეატიული დირექტორი: ნილ ლენდრი; ანგარიშის აღმასრულებელი: ფრენ მაკმანუსი და ლიზა კოსტა; სამხატვრო წარმოება: ჯანეტ რიჰლმანი)
Sabine Wetlands Walk, Hackberry, Louisiana (ფოტო გადაღებულია Louisiana Tourism Locations & Events – Peter A Mayer Advertising / ასოც. კრეატიული დირექტორი: ნილ ლენდრი; ანგარიშის აღმასრულებელი: ფრენ მაკმანუსი და ლიზა კოსტა; სამხატვრო წარმოება: ჯანეტ რიჰლმანი)

ყოველწლიურად, შეშფოთებული სანაპირო თემები უყურებენ მოსალოდნელი ტროპიკული ციკლონების პროგნოზს, რომლებიც ცნობილია როგორც ქარიშხლები ან ტაიფუნები, როდესაც ისინი მომწიფდებიან, იმისდა მიხედვით, თუ სად არიან ისინი. როდესაც ეს ქარიშხალი უახლოვდება მიწას, როგორც ეს ქარიშხალმა ისააკმა გააკეთა გასული თვის ბოლოს, ქარიშხლის გზაზე მყოფ თემებს ახსენდებათ სანაპირო ჭარბტენიანი ადგილების, ტყეების და სხვა ჰაბიტატების მნიშვნელობა, რათა დაიცვან ისინი ქარიშხლის უარესი შედეგებისგან.

ზღვის დონის აწევისა და კლიმატის დათბობის დღევანდელ სამყაროში, ჭაობები და ჭაობების ეკოსისტემის ფუნქციები განუყოფელია კლიმატის ცვლილების ადაპტაციისა და შერბილებისთვის. გარდა ამისა, ჭაობები არის ეკონომიკური, სამეცნიერო და რეკრეაციული ღირებულების მნიშვნელოვანი წყარო. თუმცა ეს ეკოსისტემები დეგრადაციისა და განადგურების წინაშე დგანან.
RAMSART შეიძლება იყოს გამოუსწორებელი ზარალი ჭარბტენიანებისთვის ხმელეთის მხრიდან ჭაობებში განვითარების პროგრესული შეჭრით და ჭარბტენიანი ტერიტორიების წყლიდან ეროზია ადამიანის მიერ შექმნილი წყლის გზების და სხვა აქტივობების გამო. სულ რაღაც 40 წელზე მეტი ხნის წინ, ქვეყნები გაერთიანდნენ, რათა ეღიარებინათ ჭაობებისა და ახლომდებარე ჰაბიტატების ღირებულება და შეემუშავებინათ მათი დაცვის ჩარჩო. რამსარის კონვენცია არის საერთაშორისო შეთანხმება, რომელიც შექმნილია ამ ხელყოფის თავიდან აცილების მიზნით, ისევე როგორც მთელ მსოფლიოში ჭაობების აღდგენის, რეაბილიტაციისა და კონსერვაციის მცდელობების მხარდასაჭერად. რამსარის კონვენცია იცავს ჭაობებს მათი უნიკალური ეკოლოგიური ფუნქციებისა და სერვისებისთვის, როგორიცაა წყლის რეჟიმების რეგულირება და ჰაბიტატი, რომელსაც ისინი უზრუნველყოფენ ბიომრავალფეროვნებისთვის ეკოსისტემის დონიდან სახეობების დონემდე.
ჭაობების შესახებ თავდაპირველი კონვენცია ჩატარდა ირანის ქალაქ რამსარში 1971 წელს. 1975 წლისთვის კონვენცია სრულ ძალაში იყო, რომელიც ითვალისწინებდა ეროვნული და საერთაშორისო ქმედებებისა და თანამშრომლობის ჩარჩოს ჭაობების და მათი ბუნებრივი რესურსებისა და სერვისების მდგრადი დაცვისა და შენარჩუნებისთვის. . რამსარის კონვენცია არის მთავრობათაშორისი ხელშეკრულება, რომელიც ავალდებულებს მის წევრ ქვეყნებს შეინარჩუნონ გარკვეული ჭარბტენიანი ადგილების ეკოლოგიური მთლიანობა და შეინარჩუნონ ამ ჭაობების მდგრადი გამოყენება. კონვენციის მისიის განცხადებაა „ყველა ჭაობის კონსერვაცია და გონივრული გამოყენება ადგილობრივი, რეგიონული და ეროვნული ქმედებებითა და საერთაშორისო თანამშრომლობით, როგორც წვლილი მთელ მსოფლიოში მდგრადი განვითარების მიღწევაში“.
რამსარის კონვენცია უნიკალურია სხვა მსგავსი გლობალური გარემოსდაცვითი მცდელობებისგან ორი მნიშვნელოვანი თვალსაზრისით. პირველი, ის არ არის ასოცირებული გაეროს მრავალმხრივი გარემოსდაცვითი შეთანხმებების სისტემასთან, თუმცა ის მუშაობს სხვა MEA-ებთან და არასამთავრობო ორგანიზაციებთან და არის ცნობილი ხელშეკრულება, რომელიც დაკავშირებულია ბიომრავალფეროვნებასთან დაკავშირებულ ყველა სხვა შეთანხმებასთან. მეორე, ეს არის ერთადერთი გლობალური გარემოსდაცვითი ხელშეკრულება, რომელიც ეხება კონკრეტულ ეკოსისტემას: ჭარბტენიანებს. კონვენცია იყენებს ჭაობების შედარებით ფართო განმარტებას, რომელიც მოიცავს „ჭაობებს და ჭაობებს, ტბებს და მდინარეებს, სველ მდელოებსა და ტორფიან მიწებს, ოაზისებს, ესტუარებს, დელტებს და მოქცევის ბინებს, სანაპიროს მახლობლად საზღვაო ტერიტორიებს, მანგროსა და მარჯნის რიფებს და ადამიანის ხელნაკეთობას. ადგილები, როგორიცაა თევზის აუზები, ბრინჯის ველები, წყალსაცავები და მარილის ქვაბები“.
რამსარის კონვენციის საფუძველია საერთაშორისო მნიშვნელობის ჭაობების რამსარის სია, ყველა ჭაობის სია, რომლებიც კონვენციამ დაასახელა, როგორც ადგილები, რომლებიც მნიშვნელოვანია სანაპირო და საზღვაო რესურსების ჯანმრთელობისთვის მთელ მსოფლიოში.
სიის მიზანია „დაჭაობებული ტერიტორიების საერთაშორისო ქსელის შემუშავება და შენარჩუნება, რომლებიც მნიშვნელოვანია გლობალური ბიოლოგიური მრავალფეროვნების შესანარჩუნებლად და ადამიანის სიცოცხლის შესანარჩუნებლად მათი ეკოსისტემის კომპონენტების, პროცესებისა და სარგებლობის/მომსახურების შენარჩუნების გზით“. რამსარის კონვენციაში შეერთებით, თითოეული ქვეყანა ვალდებულია დანიშნოს მინიმუმ ერთი ჭარბტენიანი ადგილი საერთაშორისო მნიშვნელობის ჭაობებად, ხოლო სხვა უბნები შეირჩევა სხვა წევრი სახელმწიფოების მიერ დანიშნულ ჭარბტენიანთა სიაში შესატანად.
ჩრდილოეთ ამერიკაში ნაპოვნი რამსარის საერთაშორისო მნიშვნელობის ჭაობების ზოგიერთი მაგალითია: ჩესაპიკის ყურის კომპლექსი (აშშ), ლაგუნა დე ტერმინოსის ნაკრძალი კამპეში (მექსიკა), ნაკრძალი კუბის ისლა დე ლა იუვენტუდის სამხრეთ ბოლოში, ევერგლეიდის ეროვნული პარკი ფლორიდა (აშშ) და ალასკას ადგილი კანადის მდინარე ფრეზერის დელტაში. რამსარის ნებისმიერ უბანს, რომელსაც უჭირს კონვენციით დადგენილი ეკოლოგიური და ბიოლოგიური მთლიანობის შენარჩუნება, შეიძლება განთავსდეს სპეციალურ სიაში და მიიღოს ტექნიკური დახმარება იმ პრობლემების გადასაჭრელად, რაც ობიექტს აწყდება. გარდა ამისა, ქვეყნებს შეუძლიათ მიმართონ მხარდაჭერის მისაღებად რამსარის მცირე გრანტების ფონდისა და ჭარბტენიანი მომავლის ფონდის მეშვეობით ჭარბტენიანი კონსერვაციის პროექტების დასასრულებლად. აშშ-ს თევზისა და ველური ბუნების ეროვნული სამსახური ემსახურება როგორც წამყვან სააგენტოს 34 რამსარის უბანი აშშ-ში და კოორდინაციას უწევს სხვა ქვეყნებთან.
რამსარის კონვენციას აქვს ხელშემკვრელ მხარეთა კონფერენცია (COP) ყოველ სამ წელიწადში ერთხელ, რათა განიხილონ და ხელი შეუწყონ კონვენციის სახელმძღვანელო პრინციპებისა და პოლიტიკის შემდგომ გამოყენებას. ყოველდღიური საქმიანობის თვალსაზრისით, შვეიცარიაში, გლანდში არის რამსარის სამდივნო, რომელიც მართავს კონვენციას საერთაშორისო დონეზე. ეროვნულ დონეზე, თითოეულ ხელშემკვრელ მხარეს ჰყავს დანიშნული ადმინისტრაციული ორგანო, რომელიც ზედამხედველობს კონვენციის სახელმძღვანელო პრინციპების შესრულებას მათ ქვეყანაში. მიუხედავად იმისა, რომ რამსარის კონვენცია საერთაშორისო ძალისხმევაა, კონვენცია ასევე მოუწოდებს წევრ ქვეყნებს შექმნან ჭარბტენიანი ეროვნული კომიტეტები, ჩართონ არასამთავრობო ორგანიზაციების ჩართულობა და ჩართონ სამოქალაქო საზოგადოების ჩართულობა ჭაობების დაცვისკენ მიმართულ ძალისხმევაში.
2012 წლის ივლისში გაიმართა რამსარის კონვენციის ხელშემკვრელ მხარეთა კონფერენციის მე-11 შეხვედრა, რომელიც გაიმართა რუმინეთში, ბუქარესტში. იქ ხაზი გაესვა, თუ როგორ უწყობს ხელს ჭაობების მდგრადი ტურიზმი მწვანე ეკონომიკას.
კონფერენცია დასრულდა შესრულებული სამუშაოს პატივისცემით და მთელ მსოფლიოში ჭაობების შენარჩუნებისა და აღდგენის მუდმივი გამძლეობისა და ერთგულების აუცილებლობის აღიარებით. ოკეანის კონსერვაციის თვალსაზრისით, რამსარის კონვენცია მხარს უჭერს ოკეანის ჯანმრთელობისთვის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი სამშენებლო ბლოკის დაცვას.
ამერიკის შეერთებული შტატები: 34 Ramsar Sites, 4,122,916.22 ჰექტარი 15 წლის 2012 ივნისის მდგომარეობით (წყარო: USFWS)

Ash Meadows National Wildlife Refuge 18/12/86    
ნევადა
9,509 ჰა
ბოლინას ლაგუნა 01/09/98    
კალიფორნიის
445 ჰა
Cache-Lower White Rivers 21/11/89    
არკანზასი
81,376 ჰა
Cache River-Cypress Creek Wetlands 01/11/94    
ილინოისის
24,281 ჰა
კადოს ტბა 23/10/93    
Texas
7,977 ჰა
კატაჰულას ტბა 18/06/91    
ლუიზიანა
12,150 ჰა
Chesapeake Bay Estuarine Complex 04/06/87    
Virginia
45,000 ჰა
Cheyenne Bottoms 19/10/88    
Kansas
10,978 ჰა
კონგარის ეროვნული პარკი 02/02/12    
სამხრეთ კაროლინაში
10,539 ჰა
კონექტიკუტის მდინარე ესტუარი და მოქცევის ჭაობების კომპლექსი 14/10/94    
Connecticut
6,484 ჰა
Corkscrew Swamp Sanctuary 23/03/09    
Florida
5,261 ჰა
დელავერის ყურის ესტუარი 20/05/92    
დელავერი, ნიუ ჯერსი
51,252 ჰა
ედვინ ბ ფორსაიტის ეროვნული ველური ბუნების თავშესაფარი 18/12/86    
New Jersey
13,080 ჰა
ევერგლეიდის ეროვნული პარკი 04/06/87    
Florida
610,497 ჰა
ფრენსის ბეიდლერის ტყე 30/05/08    
სამხრეთ კაროლინაში
6,438 ჰა
ბალახოვანი ეკოლოგიური ზონა 02/02/05    
კალიფორნიის
65,000 ჰა
Humbug Marsh 20/01/10    
მიჩიგანის
188 ჰა
Horicon Marsh 04/12/90    
Wisconsin
12,912 ჰა
იზემბეკის ლაგუნის ეროვნული ველური ბუნების თავშესაფარი 18/12/86    
Alaska
168,433 ჰა
კაკაგონი და ბად რივერ შლაუზ 02/02/12    
Wisconsin
4,355 ჰა
კავაინუი და ჰამაკუას ჭაობის კომპლექსი 02/02/05    
Hawaii
414 ჰა
ლაგუნა დე სანტა როსას ჭარბტენიანი კომპლექსი 16/04/10    
კალიფორნიის
1576 ჰა
ოკეფენოკეის ეროვნული ველური ბუნების თავშესაფარი 18/12/86    
ჯორჯია, ფლორიდა
162,635 ჰა
პალმირას ატოლის ეროვნული ველური ბუნების თავშესაფარი 01/04/11    
Hawaii
204,127 ჰა
პელიკანის კუნძულის ეროვნული ველური ბუნების თავშესაფარი 14/03/93    
Florida
1,908 ჰა
Quivira ეროვნული ველური ბუნების თავშესაფარი 12/02/02    
Kansas
8,958 ჰა
Roswell Artesian Wetlands 07/09/10    
ახალი მექსიკაში
917 ჰა
ქვიშის ტბის ეროვნული ველური ბუნების თავშესაფარი 03/08/98    
სამხრეთი დაკოტა
8,700 ჰა
სუ და უეს დიქსონის წყლის ფრინველის თავშესაფარი ჰენეპინში და
ჰოპერის ტბები 02/02/12    
ილინოისის
1,117 ჰა
Emiquon Complex 02/02/12    
ილინოისის
5,729 ჰა
მდინარე ტიხუანას ეროვნული ესტუარინების კვლევის ნაკრძალი 02/02/05    
კალიფორნიის
1,021 ჰა
Tomales Bay 30/09/02    
კალიფორნიის
2,850 ჰა
ზემო მისისიპის მდინარე ჭალის ჭაობები 05/01/10    
მინესოტა, ვისკონსინი, აიოვა, ილინოისი
122,357 ჰა
Wilma H. ​​Schiermeier Olentangy River Wetland Research Park 18/04/08    
Ohio
21 ჰა
ლუკ ელდერი მსახურობდა TOF-ის კვლევის ზაფხულის სტაჟიორად 2011 წლის ზაფხულში. მომდევნო წელს მან სწავლა გაატარა ესპანეთში, სადაც სტაჟირება გაიარა ესპანეთის კვლევით ეროვნულ საბჭოში, რომელიც მუშაობდა მათ გარემოსდაცვითი ეკონომიკის ჯგუფში. ამ ზაფხულს ლუკა მუშაობდა ბუნების დაცვის სტაჟიორად, მიწის მენეჯმენტსა და მეურვეობაში. მიდლბერის კოლეჯის უფროსი, ლუკა არის კონსერვაციის ბიოლოგიისა და გარემოსდაცვითი კვლევების სპეციალობით, არასრულწლოვანთან ერთად ესპანურად და იმედოვნებს მომავალ კარიერას საზღვაო კონსერვაციაში.