2017 Boyd N. Lyon Sea Laumei Fund Recipient

O le Boyd N. Lyon Sea Turtle Fund na fausia e manatua ai Boyd N. Lyon ma maua ai se sikolasipi faaletausaga i se tasi o aʻoga o le biology o le gataifale o ana suʻesuʻega e taulaʻi i laumei sami. O le tupe na fausia e aiga ma e pele i le mafutaga ma le Ocean Foundation e tuʻuina atu le lagolago i na poloketi e faʻaleleia atili ai lo tatou malamalama i amioga laumei, manaʻoga nofoaga, tele, tufatufa faʻavanoa ma faaletino, suʻesuʻega saogalemu o le maulu, ma isi. O Boyd sa galue i se faailoga faauu i le Biology i le Iunivesite o Central Florida ma faia suesuega i le UCF Marine Turtle Research Institute i Melepone Beach ina ua maliu tiga o ia i le faia o le mea e sili ona fiafia e fai, o le taumafai e pu’e se laumei e le mafai ona maua. E to'atele tamaiti a'oga e talosaga mo le sikolasipi i tausaga ta'itasi, peita'i e tatau i le tagata e mauaina le naunau moni mo laumei e pei o Boyd.

O le tausaga lenei na mauaina le sikolasipi Boyd N. Lyon Sea Turtle Fund o Juan Manuel Rodriquez-Baron. O lo'o tuliloaina nei e Juan lona PhD i le Iunivesite o North Carolina, Wilmington. O le fuafuaga a Juan e aofia ai le su'esu'eina o Bycatch ma fua faatatau o le tino o laumei pa'u o le Pasefika i Sasa'e i nofoaga e fafaga ai i gataifale o Amerika Tutotonu ma Amerika i Saute. Faitau lana fuafuaga atoa i lalo:

Le

1. Tulaga o le fesili su'esu'e 
O le laumei leatherback o le Pasefika i Sasae (EP) (Dermochelys coriacea) e amata mai Mekisiko i Chile, faatasi ai ma matafaga tetele e ofaga ai i Mekisiko ma Costa Rica (Santidrián Tomillo et al. 2007; Sarti Martínez et al. 2007) ma nofoaga autu e fafagaina ai i ogasami i fafo o le Amerika Tutotonu ma Saute (Shillinger et al. 2008, 2011; Bailey et al. 2012). O le laumei leatherback EP o loʻo lisiina e le IUCN o le Critically Endangered, ma ua faʻamauina le faʻaitiitia tele o le numera o tamaʻitaʻi o loʻo faʻapipiʻiina i matafaga tetele faʻamaufaʻailoga (http://www.iucnredlist.org/details/46967807/0). E fa'atatau i le taimi nei e itiiti ifo i le 1000 tama'ita'i matutua EP laumei pa'u. O le pu'eina fa'afuase'i o laumei pa'u EP e le'i fa'amoemoeina e faigafaiva o lo'o fa'agaoioia i totonu o nofoaga o lo'o fa'a'a'ai ai nei ituaiga e matua'i atugaluga, ona o le malosi o le a'afiaga o nei vaega o le olaga i le fa'atupulaia o le faitau aofa'i (Alfaro-Shigueto et al. 2007, 2011; Wallace et. al. 2008). O fa'ai'uga mai su'esu'ega fa'atautaia i le gataifale o Amerika i Saute o lo'o fa'ailoa mai ai i le va o le 1000 ma le 2000 EP laumei pa'u o lo'o maua i faigafaiva laiti fa'aitulagi i tausaga ta'itasi, ma e tusa ma le 30% - 50% o laumei na pu'eina e mate (NFWF ma IUCN/SSC. Vaega Faapitoa Laumei Lautele). Ua lisiina e le NOAA le laumei pa'u o le Pasefika o se tasi o le valu "Species in the Spotlight", ma ua filifilia e ala i pu'e fa'aitiitia o se tasi o fa'amuamua fa'asao mo le toe fa'aleleia o lea ituaiga. Ia Mati 2012, na fa'apotopotoina ai se Vaega Galulue Tomai e fausia se Fuafuaga Fa'aitulagi e taofi ma toe fa'afo'i le pa'u o le laumei leatherback EP. O lo'o fa'amamafaina e le Fuafuaga Fa'atino Fa'aitumalo le taua tele o le fa'ailoaina o vaega e maualuga le lamatiaga o pu'e, ma fa'atonuina le fa'alauteleina o su'esu'ega laumei i luga o le gataifale e aofia ai Panama ma Kolomupia. E le gata i lea, o le Fuafuaga Fa'aitulagi o lo'o fa'ailoa mai o le oti ona o i'a fagota o lo'o avea ma lu'itau mata'utia i taumafaiga a le EP toe fa'aleleia laumei pa'u, ma fa'ailoa mai o se malamalamaga sili atu i fua faatatau o tagata maliliu pe a mae'a fegalegaleai e taua tele mo se iloiloga lelei o le a'afiaga moni o fagota fagota i luga. lenei ituaiga.

2. Sini 
2.1. Fa'ailoa po'o fea va'a o lo'o fegalegaleai ma pa'u pa'u ma po'o fea vaitau ma vaega e fa'atatau i na fegalegaleaiga; fa'apena fo'i, fa'atino a'oa'oga ma le aufai faiva e fefa'asoaa'i fa'ai'uga o su'esu'ega, fa'alauiloa faiga sili mo le taulimaina ma le fa'asa'olotoina o laumei ua pu'eina, ma fa'apupulaina so'otaga felagolagomai e faafaigofie ai su'esu'ega i le lumana'i.

Le
2.2. Fa'amama fua fa'atatau o laumei pa'u'u e feoti ona o fegalegaleaiga o faigafaiva, ma fa'amaumau fa'agaioiga laumei pa'u'u i nofoaga i le Pasefika i Sasa'e e su'e ai nofoaga e su'esu'e ai nofoaga e ono mafai ona fegalegaleai ai faigafaiva.
Le
2.3. Galulue fa'atasi ma fuafuaga fa'aitulagi (LaudOPO, NFWF) ma le NOAA e fa'ailoa ai le pu'eina o laumei pa'u i faigafaiva i Amerika Tutotonu ma Amerika i Saute ma fa'ailoa fa'ai'uga a le pulega e uiga i sini mo le fa'aitiitia o fa'amata'u.
Le
3. Metotia
3.1. Vaega muamua (fa'agasolo) Sa matou fa'atautaia su'esu'ega fa'ata'ita'i fa'ata'ita'i i ports e tolu i Kolomupia (Buenaventura, Tumaco, ma Bahía Solano) ma taulaga e fitu i Panama (Vacamonte, Pedregal, Remedios, Muelle Fiscal, Coquira, Juan Diaz ma Mutis). Filifilia o uafu mo le pulega o su'esu'ega na fa'avae i fa'amaumauga a le malo e uiga i va'a fagota autu o lo'o fa'agaoioia i totonu o ogasami o Colombia ma Panama. E le gata i lea, o faʻamatalaga o loʻo fegalegaleai ai vaʻa ma paʻu paʻu ma le aoina muamua o fesoʻotaʻiga o fesoʻotaʻiga (e ala i iunite GPS e tufatufa atu i tagata faifaiva o loʻo naunau e auai). O nei fa'amaumauga o le a mafai ai ona matou su'esu'eina po'o fea va'a e galulue fa'atasi ina ia mafai ona aoina atili fa'amatalaga auiliili i fegalegaleaiga. E ala i le faia o aoaoga faaleatunuu ia Iuni o le 2017, matou te fautua atu e tuuina atu aoaoga ma meafaigaluega e faalauiloa ai faigafaiva ia o le a faateleina ai le avanoa o le toe faasaolotoina o laumei pa'u ua maua i faigafaiva i gataifale ma pelagic i atunuu uma e lua.
3.2. Vaega lua O le a matou fa'apipi'i fa'asalalauga satelite ma faia su'esu'ega fa'alesoifua maloloina fa'atasi ai ma laumei pa'u na pu'eina i faigafaiva laina uumi/gillnet i Colombia ma Panama. O le a matou galulue felagolagomai ma saienitisi a le malo mai le Colombian and Panamanian National Fisheries Service (AUNAP ma le ARAP) ma le au faifaiva o loʻo galulue i nofoaga e maualuga le lamatiaga o le maua, e pei ona faʻaalia i suʻesuʻega faʻavae i luga o le taulaga. O su'esu'ega fa'alesoifua maloloina ma mea fa'apipi'i fa'apipi'i o le a faia, e tusa ai ma fa'asalalauga fa'asalalau (Harris et al. 2011; Casey et al. 2014), fa'atasi ai ma laumei pa'u na pu'eina i le taimi o fa'agaiga masani. O le a su'esu'eina fa'ata'ita'iga toto mo ni suiga fa'apitoa i luga o le va'a fa'atasi ai ma se su'esu'ega fa'apitoa mo le tausiga, ma o le a fa'aaisa se fa'ata'ita'iga o le toto mo su'esu'ega mulimuli ane. O fa'ailoga PAT o le a fa'apolokalameina e fa'asa'oloto mai le nofoaga fa'apipi'i karapacial i lalo o tu'utu'uga e fa'ailoa mai ai le oti (o le loloto >1200m po'o le loloto faifaipea mo le 24 itula) po'o le mae'a o se vaitaimi mata'ituina o le 6 masina. O le a matou fa'aogaina se faiga fa'ata'ita'iga talafeagai mo fa'amaumauga e aoina e fa'atusatusa ai uiga fa'aletino o tagata na sao mai, tagata ola, ma laumei soifua maloloina na pu'eina i le sami mo su'esu'ega fa'asaienisi. O le a mata'itu fe'avea'i pe a mae'a fa'asa'oloto ma su'esu'eina faiga fa'avanoa ma fa'aletino ile fa'aogaina o nofoaga. 4. Fa'amoemoeina taunu'uga, pe fa'afefea ona fa'asalalauina fa'ai'uga O le a matou fa'aogaina fa'amaumauga o su'esu'ega ma fa'amaumauga a le malo i le tele ma taumafaiga a va'a fagota e fa'atatau ai le aofa'i o feso'ota'iga laumei pa'u o lo'o tutupu i tausaga ta'itasi i faigafaiva laiti ma pisinisi. O fa'atusatusaga o laumei pa'u i'a i le va o faigafaiva o le a fa'ataga ai i tatou e iloa fa'amata'u muamua ma avanoa mo le fa'aitiitiga o laumei i lenei itulagi. O le tu'ufa'atasia o fa'amaumauga fa'aletino ma fa'amaumauga o amioga pe a mae'a fa'asa'oloto o le a fa'aleleia atili ai lo tatou agava'a e iloilo ai le olaga nei ona o fegalegaleaiga fa'afaiva. Ole su'esu'eina ole satelite ole laumei pa'u ua fa'amatu'u ole a fesoasoani foi ile Fuafuaga Fa'aitulagi o Fuafuaga o le fa'ailoaina o fa'ata'ita'iga o le fa'aogaina o nofoaga ma le ono mafai ona felafoa'i fa'avanoa ma fa'aletino ole laumei pa'u ma galuega fagota i le Pasefika i Sasa'e.