Tusitala: Maggie Bass, faatasi ai ma le lagolago mai ia Beryl Dann

O Margaret Bass o se fa'apitoa o le biology i le Kolisi o Eckerd ma o se vaega o le TOF intern community.

I le lua selau tausaga talu ai, o le Chesapeake Bay na tumu i le ola i se fua e toetoe lava a le mafai ona mafaufauina i aso nei. Sa lagolagoina ma faaauau pea ona lagolagoina le tele o nuu i le gataifale-e ui o galuega a tagata mai le soona seleselega e oo atu i le soona atinae ua afaina ai. E le o au o se faifaiva. Ou te le iloa le fefe i le faalagolago i se punavai le mautinoa o tupe maua. O le fagota mo au o se mea faafiafia. Ona o lo’u tulaga, ou te le fiafia lava pe a ou sau mai le fagota ae leai se i’a e falai. Ona ua lamatia le ola o se tasi, e mafai ona ou vaai faalemafaufau pe o le a le uiga o le manuia o soo se faigafaiva i se tagata faifaiva. So’o se mea lava e fa’alavelave i le aumaia e se faifaiva se i’a lelei, ia te ia, o se mataupu patino. E mafai ona ou malamalama pe aisea e ono inoino ai se faisau po o se pa'a lanumoana i ave o povi, ae maise lava pe a faalogo e le o ni ave o le povi, ua le mafai ona pulea le aofa'i o ave i Chesapeake, ma ua faaitiitia e ave le aofa'i o pa'a lanumoana ma faisua. . E le afaina o na mea e foliga mai e le moni-o le cownose ave o se tagata leaga talafeagai.

6123848805_ff03681421_o.jpg

E matagofie ave o Cownose. O latou tino e pei o taimane, e umi se si'usi'u manifinifi ma apaapa manifinifi aano e faaloaloa atu e pei o apaau. Pe a gaoioi, e foliga mai o loo felelei i le vai. O latou lanu enaena i luga e mafai ai ona latou lalafi i luga o se vaitafe palapala i lalo mai manu feʻai i luga ae o le pito paʻepaʻe i lalo e tuʻuina atu ai ia i latou le faʻafefiloi ma le lagi susulu mai le vaaiga a manu feʻai i lalo. O latou foliga e fai si lavelave ma faigata ona faaata. O latou ulu e fai sina faatafafa fa'atusa ma se fa'ai i le ogatotonu o le isu ma le gutu o lo'o i lalo o le ulu. E ma'i o latou nifo, nai lo o latou nifo ma'ai e pei o latou aiga o malie, ona o le 'ai o pipi vaivai—o a latou mea'ai e sili ona fiafia i ai.

2009_Cownose-ray-VA-aquarium_photog-Robert-Fisher_006.jpg

O ave o Cownose e malaga i le eria o Chesapeake Bay i le faaiuga o le tautotogo ma malaga atu i Florida i le faaiuga o le taumafanafana. O i latou o ni meaola fiailoa ma ua ou vaʻaia i latou o suʻesuʻe faataamilo i le matou uafu i lo matou aiga i Maryland i saute. O loʻu tuputupu aʻe e vaʻaia i latou mai le matou fanua, sa latou faʻaosoina ai aʻu i taimi uma. O le tu'ufa'atasiga o le vai o le Vaitafe o Patuxent lanu enaena ma le va'aia o lo'o feoa'i ma le fa'alilolilo ma le fa'alelei ma le le iloa tele e uiga ia i latou na mafua ai lenei popolega. Peitaʻi, o lea ua ou matua ma ua ou iloa atili e uiga iā i latou, ua latou lē toe fefefe ai iā te aʻu. Ou te manatu e matua aulelei lava i latou. Ae o le mea e faanoanoa ai, ua osofaia ave o povi.

E tele fefinauaiga o loo siomia ai le cownose ave. O fa'asalalauga fa'alotoifale ma faigafaiva o lo'o fa'aalia ai ave o povi e fa'alavelave ma fa'aleagaina, ma o nisi taimi e fa'alauiloa ai e le pulega o faigafaiva a le atunu'u le fagota fagota ma le seleseleina o ave o povi e puipuia ai le tele o meaola e mana'omia e pei o faisua ma scallops. O faʻamaumauga e lagolago ai lenei faʻamatalaga o suʻesuʻega cownose lomia i totonu o le api talaaga saienisi i le 2007 e Ransom A. Myers o le Iunivesite o Dalhousie ma ana uo ua faaulutalaina, "Cascading Effect of the loss of Apex Predatory Sharks from a Coastal Ocean". O le su'esu'ega na fa'ai'u ai o le fa'aitiitia o malie na mafua ai le fa'ateleina vave o le faitau aofa'i o ave o povi. I le suʻesuʻega, na taʻua ai e Myers naʻo le tasi le tulaga o le tasi moega scallop i North Carolina lea na filifilia mama e ave cownose. O le su'esu'ega na fa'ailoa manino mai ai e le'i iloa e ana tusitala pe fia ma pe fia le 'ai moni e ave o cownose i scallops ma isi mea'ai sami e mafai ona fa'atau atu i isi nofoaga ma isi vaitau, ae ua leiloa lena fa'amatalaga. E talitonu le aufaifaiva i Chesapeake Bay o ave o povi o loo faamalosia ai faisau ma pa'a lanumoana ina ia mou atu ma, o se taunuuga, e lagolagoina ai le tapeina ma le “pulea” o ave. E matua le mafai lava ona pulea ave o cownose? E le'i tele ni su'esu'ega ua faia i le aofa'i o ave o le povi o le Chesapeake Bay i tala fa'asolopito, e mafai ona lagolagoina i le taimi nei, pe o nei faiga fagota fagota ua mafua ai le fa'aitiitia o le faitau aofa'i. E iai fa'amaoniga e fa'apea o ave o povi sa ola pea i le Faga o Chesapeake. O loʻo tuʻuaʻia e tagata le le tutusa o taumafaiga e puipuia ai faisua ma paʻu lanumoana i ave o povi, naʻo le faʻavae i luga o faʻamatalaga a Myers e uiga i ave e faoa i scallops i se nofoaga e tasi i lana suʻesuʻega 2007.

Ua ou molimauina le pueina ma le fasiotia o ave o povi i luga o le Vaitafe o Patuxent. O loʻo i luga o le vaitafe tagata i luga o vaʻa laiti ma faʻamau poʻo fana poʻo matau ma laina. Ua ou vaai ua latou tosoina ave ma sasa i latou i autafa o latou vaa seia oo ina alu ese le ola. Na ou ita ai. Sa ou lagona e pei sa ia te au se tiutetauave e puipuia na ave. Sa ou fesili atu i lo’u tina i se tasi taimi, “e faasolitulafono lena mea?” ma sa ou fefe ma faanoanoa ina ua ia fai mai e leai.

tulimanu ave ave.png

O aʻu lava o se tasi o na tagata e talitonu e taua le mafai ona toto ma selesele aʻu lava meaʻai. Ma e mautinoa lava afai e maua e tagata se ave pe lua mo le taumafataga o le afiafi, o le a ou le popole lava. Ua ou maua ma 'ai a'u lava i'a ma figota mai le matou fanua i le tele o taimi, ma o le faia o lea mea, ua ou iloa ai le fesuisuiai o le faitau aofa'i o i'a ma figota. Ou te mafaufau i le tele o laʻu seleselega aua ou te manaʻo ia mafai ona faʻaauau pea ona selesele mai vai o loʻo siomia ai loʻu fanua. Ae o le fasia tele o ave o povi e le gafatia pe fa'aletagata.

Mulimuli ane e mafai ona tape atoa ave o le povi. O lenei fasiga e sili atu nai lo le tu'uina o mea'ai i luga o le laulau mo se aiga. E i ai le inoino i tua o le seleselega tele o ave o povi i le Fagaloa—o le ita e fafagaina e le fefe. O le fefe i le leiloa o mea e sili ona lauiloa i le Chesapeake Bay: pa'a lanumoana ma faisua. O le fefe o le faifaiva i se vaitau tuai ma tau le lava se tupe e maua ai, pe leai lava. Ae tatou te le iloa moni lava pe o le ave o se tagata leaga-e le pei, mo se faʻataʻitaʻiga, o le iʻa lanumoana faʻafefe, e 'ai tele ma 'ai mea uma mai iʻa ma iʻa laiti.

Masalo ua oo i le taimi mo se fofo sili atu ona puipuia. E tatau ona taofi le fasi o ave o le povi, ae tatau ona faia ni suesuega mae’ae’a, ina ia mafai ai ona fai se pulega lelei o faigafaiva. E mafai e saienitisi ona fa'ailoga ave o povi i le auala lava e tasi e fa'ailoga ma siaki ai malie. O le amio ma le fafagaina o ave o cownose e mafai ona siaki ma tele fa'amaumauga fa'aputuina. Afai o lo'o i ai le tele o lagolago fa'asaienisi e ta'u mai ai o ave o povi o lo'o mamafa ai faisua ma pa'a lanumoana, e tatau la ona momoli atu se fe'au e fa'apea, o le soifua maloloina ma le leaga o le pulega o le Faga o lo'o mafua ai lenei fa'alavelave i ave o povi, ma o lona uiga o le mamafa lea i pa'a lanumoana ma pa'a. faisua. E mafai ona tatou toe fa'afo'isia le paleni o le Faga o Chesapeake i ni auala e le pei o le fasia o ituaiga olaola.


Fa'ailoga ata: 1) NASA 2) Robert Fisher/VASG


Fa'amatalaga a le Fa'atonu: I le aso 15 o Fepuari, 2016, se su'esu'ega na lomia i le api talaaga Lipoti faasaienisi, lea o se vaega o saienitisi taʻitaʻia e le Florida State University's Dean Grubbs o loʻo faʻatusatusaina le suʻesuʻega lautele o loʻo taʻua i le 2007 (“Cascading Effect of the loss of Apex Predatory Sharks from a Coastal Ocean”) lea na maua ai o le soona fagotaina o malie lapopoa na iʻu ai i se pa. i le faitau aofa'i o ave, lea na 'ai ai pivalves, pipi ma scallops i le Talafatai i Sasa'e.