saunia e Luka Elder
Sabine Wetlands Walk, Hackberry, Louisiana (Ata mai le Louisiana Tourism Locations & Events – Peter A Mayer Advertising / Assoc. Creative Director: Neil Landry; Account Executives: Fran McManus & Lisa Costa; Art Production: Janet Riehlmann)
Sabine Wetlands Walk, Hackberry, Louisiana (Ata mai le Louisiana Tourism Locations & Events – Peter A Mayer Advertising / Assoc. Creative Director: Neil Landry; Account Executives: Fran McManus & Lisa Costa; Art Production: Janet Riehlmann)

O tausaga taʻitasi, e mataʻituina e nuʻu popole i le gataifale faʻamatalaga mo afa o le teropika o loʻo oʻo mai - e taʻua o afā poʻo afa pe a matutua, e fuafua i le mea o loʻo i ai. Pe a oo atu na afa i le laueleele, e pei ona sa faia e le Afa o Isaako i le faaiuga o le masina na tea nei, e faamanatu ai e nuu i le ala o le afa le taua o eleele susu i le gataifale, vaomatua, ma isi nofoaga e puipuia ai i latou mai aafiaga sili ona leaga o le afa.

I le lalolagi i aso nei o le si'itia o le suasami ma le mafanafana o le tau, o eleele susu ma eleele taufusi e matua taua lava i suiga o le tau ma faʻaitiitia. E le gata i lea, o eleele susu o se punavai taua o le tamaoaiga, faasaienisi, ma mea faafiafia. Peita'i o lo'o feagai nei fa'anatura ma le fa'aleagaina ma le fa'aleagaina.
RAMSARE mafai ona i ai se gau e le mafai ona toe faʻaleleia i eleele susu mai le faʻasolosolo faʻasolosolo o atinaʻe i eleele susu mai le itu o le eleele, ma le tafia o nofoaga taufusi mai le vai ona o alavai na faia e tagata ma isi gaioiga. I le silia ma le 40 tausaga talu ai, na potopoto ai malo e iloa le taua o eleele susu ma nofoaga lata ane, ma fausia se faʻavae mo lo latou puipuiga. O le Ramsar Convention o se maliega faʻavaomalo ua fuafuaina e fesoasoani e puipuia lenei faʻalavelave, faʻapea foʻi ma le lagolagoina o taumafaiga e toe faʻaleleia, toe faʻaleleia, ma faʻasaoina eleele susu i le lalolagi atoa. O le Ramsar Convention e puipuia ai eleele susu mo a latou galuega ma auaunaga tulaga ese o le siʻosiʻomaga, e pei o le faʻatonutonuina o pulega vai ma nofoaga latou te tuʻuina atu mo meaola eseese mai le tulaga o meaola faanatura e oʻo lava i le tulaga o meaola.
O le uluai Feagaiga i Laufanua sa faia i le aai o Iran o Ramsar i le 1971. E oo atu i le 1975, o le Feagaiga na i ai i le malosi atoatoa, e maua ai se auivi mo gaioiga a le atunuu ma faava o malo ma le galulue faatasi mo le puipuiga gafataulimaina ma le tausiga o eleele susu ma a latou punaoa faalenatura ma auaunaga. . O le Ramsar Convention ose feagaiga fa'ava-o-malo e tu'uina atu i ona sui o le atunu'u i le fa'atumauina o le fa'asa'o lelei o le si'osi'omaga o nisi nofoaga taufusi ma fa'atumauina le fa'aogaina gafataulimaina o nei eleele taufusi. O le fa'amatalaga o le fa'atonuga o le tauaofiaga "o le fa'asaoina ma le fa'aoga tatau o eleele taufusi uma e ala i gaioiga fa'apitonu'u, fa'aitulagi ma le atunu'u ma felagolagomai fa'ava-o-malo, e avea o se sao i le ausiaina o atina'e gafataulimaina i le lalolagi atoa".
O le Ramsar Convention e tulaga ese mai isi taumafaiga faʻalesiosiomaga faʻavaomalo i ni auala taua se lua. Muamua, e le o feso'ota'i ma le faiga a Malo Aufaatasi o Maliega Si'osi'omaga Lautele, e ui o lo'o galulue fa'atasi ma isi MEA ma NGO ma ose feagaiga iloga e feso'ota'i ma isi maliega uma e fa'atatau i meaola eseese. Lona lua, e na'o le pau lea o le feagaiga o le si'osi'omaga o le lalolagi e fa'atatau i se fa'anatura fa'anatura fa'apitoa: eleele taufusi. O loʻo faʻaaogaina e le Feagaiga se faʻamatalaga lautele o eleele susu, e aofia ai "taufusi ma taufusi, vaituloto ma vaitafe, mutia susu ma eleele gaʻo, oasis, estuaries, deltas ma tai, ogasami latalata i le matafaga, togatogo ma amu, ma mea na faia e tagata. nofoaga e pei o vaituloto iʻa, toga araisa, faatanoa, ma apa masima.”
O le maa 'au'au o le Ramsar Convention o le Ramsar List of Wetlands of International Importance, o se lisi o eleele susu uma na filifilia e le Feagaiga e avea ma nofoaga e taua i le soifua maloloina o le gataifale ma le gataifale i le lalolagi atoa.
O le sini o le Lisi o le "ausia ma tausia se fesoʻotaʻiga faavaomalo o eleele susu e taua mo le faʻasaoina o meaola eseese o le lalolagi atoa ma mo le faʻatumauina o le ola o tagata e ala i le tausiga o latou vaega faʻanatura, faiga ma penefiti / auaunaga." E ala i le auai i le Ramsar Convention, e tatau i atunuu taʻitasi ona tofia a itiiti ifo ma le tasi le eleele susu e avea ma Wetland of International Importance, ae o isi nofoaga e filifilia e isi sui o le setete mo le faʻaofiina i totonu o le lisi o taufusi ua filifilia.
O nisi o faʻataʻitaʻiga o Ramsar Wetlands of International Taua o loʻo maua i Amerika i Matu e aofia ai le Chesapeake Bay Estuarine Complex (USA), Laguna de Terminos Reserve i Campeche (Mexico), le faʻaagaga i le pito i saute o Cuba's Isla de la Juventud, le Everglades National Park i totonu. Florida (USA), ma le nofoaga Alaska i Kanata Fraser River Delta. So'o se saite a Ramsar o lo'o i ai fa'afitauli i le tausiaina o le si'osi'omaga ma le ola sa'o na fa'atuina e le Feagaiga e mafai ona tu'u i luga o se lisi fa'apitoa ma mafai ona maua fesoasoani fa'apitoa e foia ai fa'afitauli o lo'o feagai ma le nofoaga. E le gata i lea, e mafai e atunuu ona talosaga mo le mauaina o le lagolago e ala i le Ramsar Small Grants Fund ma Wetlands for the Future Fund mo le faamaeaina o poloketi faasao eleele susu. O le US National Fish and Wildlife Service o loʻo avea ma taʻitaʻifono mo nofoaga e 34 Ramsar i le US ma faʻamaopoopoina ma isi atunuu.
O le Feagaiga a Ramsar e iai se Fonotaga a Vaega Fa'akonekarate (COP) i tausaga ta'i tolu e talanoaina ma fa'alauiloa atili le fa'aogaina o ta'iala ma faiga fa'avae a le Feagaiga. I le tulaga o galuega i lea aso ma lea aso, o loʻo i ai le Ramsar Secretariat i Gland, Suiselani, o loʻo faʻatautaia le Feagaiga faavaomalo. I le tulaga faaleatunuu, e tofu le Vaega Faakonekarate ma le Pulega ua tofia e vaavaaia le faatinoga o taiala a le Feagaiga i totonu o latou atunuu. E ui o le Ramsar Convention ose taumafaiga fa'ava-o-malo, e fa'amalosia foi e le Feagaiga ia malo o le atunu'u ina ia fa'atuina ni latou lava komiti o fanua taufusi a le atunu'u, e aofia ai le galulue fa'atasi ma NGO, ma fa'aaofia ai le so'otaga lautele i a latou taumafaiga mo le fa'asaoina o eleele susu.
O Iulai o le 2012 na faailogaina ai le 11th Fonotaga a le Koneferenisi o Vaega Faakonekarate o le Ramsar Convention, lea na faia i Bucharest, Romania. O iina, na faʻaalia ai le faʻafefea ona fesoasoani le turisi gafataulimaina o eleele susu i se tamaoaiga lanu meamata.
Na fa'ai'u le fonotaga i fa'ailoga e fa'amamaluina ai galuega tele na faia, ma le fa'ailoaina o le mana'omia o le fa'aauauina pea ma le fa'amaoni i le fa'asao ma le toe fa'aleleia o eleele susu i le lalolagi atoa. Mai se va'aiga fa'asao o le sami, e lagolagoina e le Ramsar Convention le puipuiga o se tasi o poloka faufale pito sili ona taua mo le soifua maloloina o le sami.
United States of America: 34 Ramsar Sites, 4,122,916.22 Acres as of 15 June 2012 (Source: USFWS)

Ash Meadows National Wildlife Refuge 18/12/86    
Nevada
9,509 ha
Bolinas Lagoon 01/09/98    
Kalefonia
445 ha
Cache-Lower White Rivers 21/11/89    
Arkansas
81,376 ha
Cache River-Cypress Creek Wetlands 01/11/94    
Ilinoi
24,281 ha
Caddo Lake 23/10/93    
Texas
7,977 ha
Catahoula Lake 18/06/91    
Louisiana
12,150 ha
Chesapeake Bay Estuarine Complex 04/06/87    
Virginia
45,000 ha
Cheyenne Bottoms 19/10/88    
Kansas
10,978 ha
Congaree National Park 02/02/12    
South Carolina
10,539 ha
Connecticut River Estuary & Tidal Wetlands Complex 14/10/94    
Connecticut
6,484 ha
Fa'asao Taufusi Corkscrew 23/03/09    
Florida
5,261 ha
Delaware Bay Estuary 20/05/92    
Delaware, Niu Jersey
51,252 ha
Edwin B Forsythe National Wildlife Refuge 18/12/86    
New Jersey
13,080 ha
Everglades National Park 04/06/87    
Florida
610,497 ha
Francis Beidler Vaomatua 30/05/08    
South Carolina
6,438 ha
Eleele Fa'alesiosiomaga Mutia 02/02/05    
Kalefonia
65,000 ha
Humbug Marsh 20/01/10    
Michigan
188 ha
Horicon Marsh 04/12/90    
Wisconsin
12,912 ha
Izembek Lagoon National Wildlife Refuge 18/12/86    
Alaska
168,433 ha
Kakagon ma Bad River Sloughs 02/02/12    
Wisconsin
4,355 ha
Kawainui ma Hamakua Marsh Complex 02/02/05    
Hawaii
414 ha
Laguna de Santa Rosa Wetland Complex 16/04/10    
Kalefonia
1576 ha
Okefenokee National Wildlife Refuge 18/12/86    
Georgia, Florida
162,635 ha
Palmyra Atoll National Wildlife Refuge 01/04/11    
Hawaii
204,127 ha
Pelican Island National Wildlife Refuge 14/03/93    
Florida
1,908 ha
Quivira National Wildlife Refuge 12/02/02    
Kansas
8,958 ha
Roswell Artesian Wetlands 07/09/10    
New Mexico
917 ha
Sand Lake National Wildlife Refuge 03/08/98    
South Dakota
8,700 ha
Sue ma Wes Dixon Suavai Suavai i Hennepin &
Hopper Lakes 02/02/12    
Ilinoi
1,117 ha
Le Emiquon Complex 02/02/12    
Ilinoi
5,729 ha
Tijuana River National Estuarine Research Reserve 02/02/05    
Kalefonia
1,021 ha
Tomales Bay 30/09/02    
Kalefonia
2,850 ha
Upper Mississippi River Floodplain Wetlands 05/01/10    
Minnesota, Wisconsin, Iowa, Ilinoi
122,357 ha
Wilma H. ​​Schiermeier Olentangy River Wetland Research Park 18/04/08    
Ohio
21 ha
O Luke Elder sa galue o se TOF research summer intern mo le taumafanafana o le 2011. O le tausaga na sosoo ai sa ia aoga ai i Sepania lea na ia faia ai se galuega faataitai ma le Spanish National Research Council galue i le latou Environmental Economics Group. O lenei taumafanafana na galue ai Luka o se Fa'asao Fa'asao mo le Natura Fa'asao i le fa'afoeina o fanua ma le tausimea. O se tagata sinia i le Kolisi o Middlebury, o Luka o lo'o fa'atonu i le Conservation Biology and Environmental Studies ma se tamaititi i le gagana Sipaniolo, ma o lo'o fa'amoemoe e su'e sana galuega i le lumana'i i le fa'asao o gataifale.