O lenei tusiga na faʻaalia muamua i luga o Limn ma sa tusia faatasi e Alison Fairbrother ma David Schleifer

E te le'i va'ai lava i se manhaden, ae na e 'ai se tasi. E ui lava e leai se tasi e nofo i lalo i se ipu o nei iʻa siliva, mata puʻupuʻu, futu le uumi i se faleaiga i le sami, e malaga le menhaden i le filifili meaai a tagata e tele lava ina le iloa i tino o isi ituaiga, o loʻo natia i samani, puaa, aniani, ma aniani. tele isi mea'ai.

E faitau miliona pauna o menhaden e fagogota mai le Vasa Atelani ma le Fagaloa o Mekisiko e se kamupani e tasi e faavae i Houston, Texas, ma se igoa tauleleia: Omega Protein. O tupe mama a le kamupani e tele lava ina maua mai i se faiga e ta'ua o le “faaitiitia,” lea e aofia ai le kuka, olo, ma le tuueseeseina o le ga'o o le menhaden mai lona porotini ma micronutrients. O nei vaega vaega e avea ma mea e fa'aogaina ai vaila'au i le fa'ato'aga, lafumanu fa'apisinisi, ma le totoina o fualaau faisua. O le suau'u ma le polotini mea'ai e avea ma mea'ai manu. Ole micronutrients e avea ma fugala'au fua.

E pei o lenei: mai ia Aperila ia Tesema, o le tamai taulaga i le talafatai o Reedville, Virginia, e auina atu le tele o faifaiva i le Chesapeake Bay ma le Vasa Atelani i luga o vaa e iva a Omega Protein. O pailate va'alele i tama'i va'alele e felelei i luga, e su'e manu mai luga, lea e iloagofie i le paolo mūmū latou te tu'ua i luga o le vai a'o latou fa'aputu fa'atasi i totonu o a'oga pupuni o le faitau sefulu afe o i'a.

A iloa le menhaden, e fa'asalalau e le va'a va'aia le va'a lata ane ma fa'atonu i le a'oga. O le aufai faiva a le Omega Protein e lafo ni vaa laiti se lua, e maileia ai le aoga i se upega tele e ta'ua o le purse seine. A fa'amauina le i'a, e fa'amau lelei le upega e pei o se manoa. Ona su'iina lea e se pamu vai vai le menhaden mai le upega i totonu o le va'a. Toe foʻi i le falegaosimea, faʻaitiitiga amata. O se faiga faʻapena e tupu i le Fagaloa o Mekisiko, lea e iai le Omega Protein e tolu fale faʻaititia.

E tele atu menhaden e maua nai lo se isi lava i'a i le konetineta o le Iunaite Setete i le voluma. Se'ia o'o mai talu ai nei, o lenei fa'agaioiga tele ma ana oloa na toetoe lava a le fa'atulafonoina, e ui lava i le tele o a'afiaga o le si'osi'omaga. O le faitau aofaʻi o menhaden ua paʻu toetoe lava 90 pasene mai le taimi na amata ai e tagata le seleseleina o menhaden mai le gataifale o Atelani ma vai estuarine.

Ole Omega Protein e le o se mea muamua na iloa le taua ole menhaden. O le etymology o le menhaden o loʻo faʻaalia ai lona tulaga umi i le gaosiga o meaʻai. O lona igoa e sau mai le upu Narragansett munnawhatteaûg, o lona uiga moni lava “mea e faatamaoaigaina ai le laueleele.” O suʻesuʻega faʻasolosolo i luga o Cape Cod o loʻo faʻaalia ai na tanumia e tagata Amerika Amerika iina iʻa e talitonuina o manua i totonu o latou toga sana (Mrozowski 1994: 47-62). O le tala patino a William Bradford ma Edward Winslow mai le 1622 o Pilgrims i Plymouth, Massachusetts, o loo faamatalaina ai e le au kolone le fafagaina o a latou fanua i iʻa “e tusa ai ma le amio a Initia” (Bradford ma Winslow 1622).

O le aufaipisinisi i le amataga o le seneturi sefuluvalu na amata fausia ni fale laiti e faʻaitiitia ai le menhaden i le suauu ma meaʻai mo le faʻaaogaina i fale gaosi oloa ma faʻatoaga. E oo atu i le ogatotonu o le seneturi lona luasefulu, e sili atu ma le lua selau o nei fale ua tumu i le talafatai i sasae o le Iunaite Setete ma le Fagaloa o Mekisiko. Mo le tele o na tausaga, na maua ai e le au faifaiva le manu e ala i upega na latou tosoina i lima. Ae na amata mai i le 1950s, na mafai ai e pamu vacuum hydraulic ona mitiia le faitau miliona o menhaden mai upega tetele i vaa lapopoa. I le 60 tausaga ua tuanaʻi, 47 piliona pauna o menhaden na seleseleina mai le Atalani.

A'o fa'atupula'ia le i'a o le manhaden, na le toe maua ai pisinisi laiti ma va'a fagota. E oo atu i le 2006, na o le tasi le kamupani na totoe. O le Omega Protein, o loʻo faʻauluulu i Texas, e puʻeina i le va o le kuata ma le afa piliona pauna o menhaden i tausaga taʻitasi mai le Atalani, ma toetoe a faaluaina lena aofaʻi mai le Fagaloa o Mekisiko.

Talu ai ona o le Omega Protein o loʻo pulea le alamanuia, o ana lipoti a le aufaipisinisi faʻaletausaga e mafai ai ona suʻeina menhaden e ala i le lalolagi o meaʻai filifili mai lona faʻaitiitiga fale i Reedville, Virginia, ma nai falegaosimea i Louisiana ma Mississippi.

E o gatasi ma le fa'aoga a Amerika, menhaden micronutrients—aemaise ole nitrogen, phosphorus, ma le potassium—e fa'aaogaina e fai ai fetilaisa. I le Iunaite Setete, e faʻaaogaina fetilaisa faʻavae menhaden e totō ai aniani i Texas, blueberries i Georgia, ma rosa i Tennessee, faʻatasi ai ma isi fua.

O se vaega la'ititi o ga'o e fa'aaogaina e fai ai mea'ai fa'aopoopo a le tagata, e ta'ua o fuala'au suau'u i'a o lo'o iai ga'o omega-3, lea e feso'ota'i ma le fa'aitiitia o nisi o a'afiaga o le ma'i fatu. Ole Omega-3 e maua fa'anatura i nisi fuala'au lanu meamata ma nati. O lo'o iai fo'i i totonu ole algae, lea e fa'atauina e tagata i le tele. O se taunuuga, o le menhaden ma ituaiga iʻa e faʻalagolago i le menhaden mo meaʻai e tumu i omega-3s.

I le 2004, na faʻatagaina ai e le US Food and Drug Administration le au gaosi oloa e fai faʻamatalaga i luga o afifi meaai e fesoʻotaʻi ai le taumafaina o meaʻai o loʻo i ai omega-3 i se faʻaitiitia o le lamatiaga o le maʻi fatu. E tusa lava pe maua pe leai foi le omega-3 iʻa o fualaau oona e tutusa lelei ma le 'ai o meaʻai o loʻo iai omega-3 e tumau pea le finauga (Allport 2006; Kris-Etherton et al. 2002; Rizos et al. 2012). Ae ui i lea, na siitia le faatauina atu o fualaau suauu i'a mai le $100 miliona i le 2001 i le $1.1 piliona i le 2011 (Frost & Sullivan Research Service 2008; Herper 2009; Packaged Facts 2011). O le maketi mo omega-3 supplements ma mea'ai ma meainu fa'amalosia i omega-3s e $195 miliona i le 2004. E o'o atu i le 2011, na fa'atatau i le $13 piliona.

Mo Omega Protein, o le tupe moni o loʻo i totonu o le menhaden proteins ma gaʻo, lea ua avea ma meaʻai i meaʻai a manu mo faʻatoʻaga faʻatauga, puaa, ma povi faʻatoʻaga i le Iunaite Setete ma fafo. O loʻo faʻatulagaina lelei le kamupani e faʻaauau le faʻalauteleina o faʻatauga o menhaden i le lalolagi atoa. E ui o le sapalai i le lalolagi atoa o ga'o ma polotini ua mafolafola talu mai le 2004, ae ua matua faateleina le manaoga. O tupe maua a Omega Protein i le tone ua sili atu i le faatolu talu mai le 2000. O tupe maua atoa e $236 miliona i le 2012, o le 17.8 pasene o tupe faasili.

Ole Omega Protein's “blue chip” fa'atauga mo mea'ai manu ma mea faaopoopo a tagata e aofia ai Mea'ai Atoa, Nestlé Purina, Iams, Land O'Lakes, ADM, Swanson Health Products, Cargill, Del Monte, Science Diet, Smart Balance, ma le Vitamin Shoppe. Ae o kamupani o loʻo faʻatau le menhaden meaʻai ma le suauʻu mai le Omega Protein e le manaʻomia le faʻailogaina pe o latou oloa o loʻo i ai le iʻa, ma le mafai ai e tagata faʻatau ona iloa pe o loʻo latou inuina le menhaden. Ae peita'i, a fua i le tele o faigafaiva ma le fua o le tufa'aga o le Omega Protein, afai na e tu'u samani fa'ato'aga po'o fai supamaketi pua'a, masalo ua e 'aina manu na fa'atupuina i le menhaden. Atonu na e fafaga fo'i manu fa'aola ile menhaden i au fagafao, foloina le menhaden ile gel capsules na fautuaina mai e lau foma'i fatu, pe sausau i luga o lau togalaau fuala'au tuafale.

“Ua matou suia le kamupani i le aluga o taimi i le mea e mafai ona e ala ai i le taeao, maua se faʻaopoopoga Omega-3 (suauʻu iʻa) e amata ai lou aso, e mafai ona e taofiofia lou fiaʻai i le va o taumafataga ma se polotini lulu, ma e mafai ona e nofo. i lalo i le 'aiga o le afiafi ma se fasi salmon, ma o le avanoa, o se tasi oa tatou oloa na faʻaaogaina e fesoasoani e faʻaleleia lena salmon, "o le tala lea a le Pule Sili o Omega Protein Brett Scholtes i se faatalanoaga talu ai nei ma le Houston Business Journal (Ryan 2013).

Aisea e taua ai le faʻaaogaina o lenei tamaʻi iʻa e faʻaleleia ai le faʻatupulaia o le manaʻoga o le lalolagi mo porotini manu aʻo faʻatupulaia tupe maua a le lalolagi ma suia meaʻai (WHO 2013: 5)? Talu ai ona o le menhaden e le gata e taua i le sapalai o meaʻai a le tagata, ae o loʻo avea foʻi ma linchpins o le filifili o meaʻai o le sami.

O Menhaden e fuga i le vasa, ae o le tele o i'a e agai atu i le Chesapeake Bay e ola matutua ai i vai papa'u o le gataifale aupito tele o le atunuu. I le tala faasolopito, na lagolagoina e le Chesapeake Bay le faitau aofaʻi o tagata menhaden: o le tala faʻasolopito na vaʻaia e Kapeteni Ioane Samita le tele o menhaden na faʻapipiʻiina i totonu o Chesapeake Bay ina ua ia taunuu i le 1607 na mafai ai ona ia puʻeina i latou i se falai.

I lenei si'osi'omaga o le vasega pepe, e ola ma lauolaola manhaden i a'oga tetele a'o le'i malaga atu i luga ma lalo o le talafatai o Atelani. O nei aʻoga menhaden e maua ai meaʻai taua mo le tele o manu feʻai taua, e pei o bass striped, iʻa vaivai, bluefish, spiny dogfish, dolphins, humpback whale, harbor seal, osprey, loons, ma isi mea.

I le 2009, na lipotia mai ai e saienitisi fagota e faapea o le faitau aofaʻi o Atlantic menhaden ua paʻu i lalo ifo o le 10 pasene o lona tele muamua. Ua finau mai saienitisi o pisinisi e faapea, o i'a laiti e pei o le menhaden, sardines, ma herring e vave tele ona toe gaosia e sui ai i'a e aveesea mai le vasa e ala i faigafaiva faapisinisi. Ae o le toʻatele o tagata suʻesuʻe i le siosiomaga, malo ma saienitisi faʻaleaʻoaʻoga, ma tagata o le gataifale o loʻo finau e faʻaleagaina e fagota fagota le faʻaogaina o meaola faanatura, ma tuua ai le toʻaitiiti o manu i totonu o le vai e faʻatatau i manaoga o manu feʻai.

Ua leva ona avea bass striped ma se tasi o manu fe'ai sili ona mata'utia o menhaden i le Talafatai i Sasa'e. I le taimi nei, o le tele o fa'ama'i fa'ama'i i le Chesapeake Bay o lo'o a'afia i le mycobacteriosis, o se fa'ama'i e le masani ai e mafua mai i fa'ama'i e feso'ota'i ma le le 'ai.

O Osprey, o le isi tagata manumanu, e leʻi sili atu ona lelei. I le 1980s, e sili atu i le 70 pasene o meaʻai osprey na faʻatau. E oo atu i le 2006, o lena fuainumera ua paʻu i le 27 pasene, ma o le ola o osprey nestlings i Virginia na paʻu i lona tulaga maualalo talu mai le 1940s, ina ua faʻafeiloaʻi le insecticide DDT i le eria, lea na faʻaumatia ai le osprey talavou. Ma i le ogatotonu o le 2000s, na amata ai e le au suʻesuʻe ona iloa o iʻa vaivai, o se iʻa faʻatau mea taua i le Vasa Atelani, o loʻo feoti i se numera maualuga. A aunoa ma se soifua maloloina ma le tele o manumanu e fafaga ai, na faoa ai e fasi i'a vaivai laiti ma matua fa'aitiitia ai lo latou faitau aofa'i.

I le 2012, o se vaega o tagata tomai faapitoa o le gataifale ua taʻua o le Lenfest Forage Fish Task Force na fuafuaina e faapea o le tau o le tuua o iʻa fafaga i le sami e fai ma meaʻai mo manu feʻai e $ 11 piliona: e faaluaina le $ 5.6 piliona na gaosia e ala i le aveesea o meaola e pei o le menhaden. mai le sami ma oomiina i pelleti meaai i'a (Pikitch et al, 2012).

I le mae'a ai o le tele o tausaga o fa'aupuga a fa'alapotopotoga o le si'osi'omaga, ia Tesema 2012, na fa'atino ai e se lala fa'atonutonu e ta'ua o le Atlantic States Marine Fisheries Commission le ulua'i fa'atonuga i le gataifale o faigafaiva a menhaden. Na tipi e le Komisi le seleselega o manu i le 20 pasene mai tulaga muamua i se taumafaiga e puipuia le faitau aofaʻi mai le faʻaitiitia atili. O le tulafono faatonutonu na faatino i le vaitau o faiga faiva 2013; pe na afaina ai le faitau aofaʻi o Menhaden o se fesili o loʻo taumafai le au saienitisi a le malo e tali.

I le taimi nei, o oloa menhaden e tumau pea le taua i le gaosiga o i'a ma aano o manu i le lalolagi atoa. E fa'alagolago le faiga o mea'ai fa'apisinisi i le aumaia o mea'ai mai tino o manu fe'ai. Matou te 'aina le menhaden i foliga o puaa, fata moa, ma tilapia. Ma o le faia o lea mea, o a tatou masaniga taumafa e oo atu ai i le oti o manulele ma i'a fe'ai e le mafai ona oo atu io tatou laugutu.
Alison Fairbrother o le faatonu sili o le Public Trust Project, o se faalapotopotoga e le faaituau, e le o ni polofiti e su'esu'e ma lipoti atu ni faamatalaga sese o le faasaienisi e faalapotopotoga, malo, ma le aufaasālalau.

David Schleifer su'esu'e ma tusitusi e uiga i mea'ai, soifua maloloina, tekinolosi ma a'oa'oga. O ia foi o se paaga suʻesuʻe sinia i le Public Agenda, o se faʻalapotopotoga faʻapitoa, suʻesuʻega e leai ni tupe mama ma faʻalapotopotoga. O manatu o lo'o fa'aalia iinei e le o ni manatu o le Public Agenda po'o ana fa'atupe. 

mau faasino
Allport, Susana. 2006. Le Masiofo o Ga'o: Aisea na Ave'esea ai Omega-3 mai le Taumafa i Sisifo ma le mea e mafai ona tatou faia e sui ai. Berkeley CA: Iunivesite o Kalefonia Lomitusi.
Bradford, Viliamu, ma Edward Winslow. 1622. Ose So'otaga po'o se Tusitala o le Amataga ma Taualumaga a le Fa'ato'aga Fa'ato'aga fa'a-Peretania Fa'amauina i Plimoth i Niu Egelani, e Nisi Tagata Fa'atauva'a Fa'a-Peretania o Fa'atau'oa ma isi. books.google.com/books?isbn=0918222842
Franklin, H. Bruce, 2007. O I'a Sili ona Taua i le Sami: Menhaden ma Amerika. Uosigitone DC: Island Press.
Frost & Sullivan Research Service. 2008. “O Maketi Amerika Omega 3 ma Omega 6.” Novema 13. http://www.frost.com/prod/servlet/report-brochure.pag?id=N416-01-00-00-00.
Herper, Mathew. 2009. “Ose Supplement That Works.” Forbes, Aokuso 20. http://www.forbes.com/forbes/2009/0907/executive-health-vitamins-science-supplements-omega-3.html.
Pikitch, Ellen, Dee Boersma, Ian Boyd, David Conover, Phillipe Curry, Tim Essington, Selina Heppell, Ed Houde, Marc Mangel, Daniel Pauly, Éva Plagányi, Keith Sainsbury, ma Bob Steneck. 2012. “I’a La’ititi, A’afiaga Tele: Puleaina o se So’oga Taua i Uepi Uepi o Mea’ai a le Vasa.” Lenfest Ocean Program: Uosigitone, DC.
Kris-Etherton, Penny M., William S. Harris, ma Lawrence J. Appel. 2002. “Fa'aaogaina o I'a, Su'u I'a, Omega-3 Ga'o Ga'o, ma Fa'ama'i Fa'ato'aga." Fa'asalalau 106:2747–57.
Mrozowski, Stephen A. "O le mauaina o se Native American Cornfield i Cape Cod." Archeology of Eastern North America (1994): 47-62.
Mea moni afifi. 2011. “Omega-3: Fa'asologa o Oloa Fa'alelalolagi ma Avanoa.” Setema 1. http://www.packagedfacts.com/Omega-Global-Product-6385341/.
Rizos, EC, EE Ntzani, E. Bika, MS Kostapanos, ma MS Elisaf. 2012. "Fesoʻotaʻiga i le va o le Omega-3 Fatty Acid Supplementation ma le lamatiaga o le tele o faʻamaʻi faʻamaʻi cardiovascular: o se iloiloga faʻapitoa ma meta-suʻesuʻega." Tusitala a le American Medical Association 308(10):1024–33.
Ryan, Moli. 2013. “O le Pule Sili ole Omega Protein e mana’o e fesoasoani e fa’aleleia lou soifua maloloina.” Houston Business Journal, Setema 27. http://www.bizjournals.com/houston/blog/nuts-and-bolts/2013/09/omega-proteins-ceo-wants-to-help-you.html
WHO. 2013. “Mamanu ma Fa'asologa o Mea'ai a le Lalolagi ma Fa'aitulagi: Avanoa ma Suiga i le Fa'aaogaina o Mea'ai Manu." http://www.who.int/nutrition/topics/3_foodconsumption/en/index4.html.